«سوزان رایس» مشاور امنیت ملی دولت باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا، ضمن انتقاد شدید از ولیعهد سعودی، دونالد ترامپ را نیز «بهترین دوست حکام خودکامه» نامید که کشورش را در خدمت عربستان قرار داده است.
به گزارش ایرنا، رایس روز جمعه در یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز به تنش های اخیر در روابط میان کانادا و عربستان نوشت: دولت ترامپ به جای دفاع از متحد دموکرات خود یعنی کانادا، سوءرفتارهای عربستان سعودی را تحمل می کند.
رایس در ادامه نوشت: پس آنکه (کریستیا فریلند) وزیر امور خارجه کانادا نسبت به زندانی کردن فعالان برجسته حقوق بشر و حقوق زنان توسط عربستان سعودی ابراز نگرانی کرد، سعودی ها تلاش کردند تا کانادا را مجازات و سایر منتقدان احتمالی را مرعوب کنند. آنها وعده دادند در امور داخلی کانادا دخالت کرده، سفیر آن کشور را اخراج کردند و سفیر خود را فراخواندند، تجارت و سرمایه گذاری با کانادا را متوقف کردند. وزارت خارجه آمریکا هم در دولت های جمهوریخواه و هم دموکرات معمولا در مواجهه با چنین شرایطی بیانیه ای به شرح زیر صادر می کند:
آمریکا قویا از حقوق جهانی همه افراد برای ابراز آزادانه دیدگاه های خود و انتقاد مسالمت آمیز از سیاست های دولت حمایت می کند.... ما عربستان و متحد خود کانادا را تشویق می کنیم تا گفت وگو برای از سرگیری روابط عادی را آغاز کنند.
رایس همچنین موضعگیری روز سه شنبه «هیتر نوئرت» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا را «ضعیف» توصیف کرد. نوئرت گفته بود: ما مرتبا درباره حقوق بشر و سایر موضوعات با دولت عربستان گفت وگو می کنیم. ما این موضوع ویژه کانادا را با دولت عربستان سعودی مطرح کرده ایم. آنها دوست و شریک هستند، کانادا هم همینطور. هر دو طرف باید اختلافات را از طریق دیپلماتیک حل کنند.
مشاور امنیت ملی اوباما این اظهارات را چنین وصف کرد: برابرسازی اشتباه. امتناع از انتقاد از نقض حقوق بشر. واگذار کردن رهبری اخلاقی آمریکا.
به نوشته رایس، این اقدام «بیانگر رویکرد دولت ترامپ در قبال نقض حقوق بشر به ویژه به هنگام تعهد به دوستان خودکامه است. دولت آمریکا در این زمینه کانادا را تنها گذاشت، به اروپایی ها امکان داد تا بی اعتنا بمانند و این پیام را به عربستان و سایرین رساند که آنها می توانند حقوق بشر را نقض کنند، بدون یک کلمه ابراز نگرانی و محکومیت شدید از سوی واشنگتن.»
این مقام سابق آمریکایی تاکید کرد: موضع ایالات متحده به منزله اختیار تامی است که ما به «محمد بن سلمان» ولیعهد 32 ساله عربستان داده ایم تا در طیف وسیعی از موضوعات با مصونیت عمل کند. از وال استریت گرفته تا هالیوود از ولیعهد سعودی تمجید کرده و چاپلوسی او را کرده اند. آنها تنوع بخشی او به اقتصاد و اصلاحات اجتماعی از جمله اعطای حق رانندگی به زنان و آزادی جوانان برای حضور در کنسرت ها و تماشای فیلم های خارجی دستچین شده را ستوده اند.
رایس افزود: از این اقدامات استقبال می شود اما آنها پوششی برای مجموعه ای از سیاست های تاریک داخلی و خارجی است که ولیعهد به زیان منافع آمریکا دنبال می کند. او فعالان را به شدت سرکوب کرده، اعضای خاندان سلطنتی و بازرگانان را بدون طی کردن فرایند لازم به اتهام فساد زندانی کرده و نخست وزیر لبنان برای مدتی را گروگان گرفت. ولیعهد سعودی به همراه امارات با استفاده از حمایت لجستیک و سلاح های آمریکایی که برخی از آنها را دولت اوباما داده بود، جنگی سنگدلانه علیه حوثی های یمن به راه انداخته، غیرنظامیان را بمباران کرده است. طبق گزارش ها، او وقتی لازم دانسته با القاعده همکاری کرده و مانع از ارائه کمک ها به مردم شده است.
رایس که در دولت اوباما به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز فعالیت کرد، ادامه داد: عربستان سعودی بیش از یک سال است که کشور همسایه اش قطر را به اتهام حمایت از تروریسم و ارتباط داشتن با ایران در محاصره قرار داده و در حال کندن کانالی برای تبدیل آن (قطر) به یک جزیره است تا آن کشور را مجازات کند؛ این در حالی است که ده هزار نیروی آمریکایی در قطر حضور دارند. خطرناک تر از همه آنکه ولیعهد سعودی و متحدان منطقه ای او از دولت ترامپ خواستند تا از توافق هسته ای با ایران خارج شده و تحریم ها را بازگرداند و مناقشه ای احتمالی را با ایران ایجاد کنند.
این مقام دولت اوباما همچنین گفت: آمریکا در این مشارکت تازه و بی چون و چرا با عربستان سعودی دنباله رو شده است، نه راهبر. ما همواره تسلیم اقدامات ولیعهد سعودی شده ایم، حتی اگر اقداماتی ناشی از بی فکری و مضر بوده باشد. ترامپ به دلایلی که همچنان نامعلوم است، این پیام را به ولیعهد داده که آمریکا در خدمت اوست. (احتمالا بن سلمان طی دهه های آینده بر عربستان حکومت خواهد کرد.)
مدافعان سیاست خارجی دولت فعلی آمریکا دوست دارند از بهبود روابط آمریکا با عربستان، چند کشور خلیج فارس و اسرائیل تمجدید کنند و آن را در مقابل اقدامات دوره اوباما قرار دهند. جای شگفتی نیست که چرا این کشورها پرزیدنت ترامپ را دوست دارند، زیرا آمریکا برخلاف دوره روسای جمهوری قبلی، سرنگون شده و نقش مرده را بازی می کند و در همان حال، این کشورها هر کاری که بخواهند انجام می دهند. این رهبری کردن نیست.
