رییس ستاد ملی مقابله با پدیده گردو غبار با اشاره به اینکه 30 میلیون از مساحت ایران تحت تاثیر گردوغبار قرار دارد، گفت: تعیین سهم کانون‌های داخلی و خارجی گردوغبار باید از طریق پهنه بندی سرزمینی انجام شود و درصدبندی سهم کانون‌ها از نظر علمی منسوخ است.
به گزارش ایسنا، علی محمد طهماسبی بیرگانی در نشست خبری با موضوع "اقدامات ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار" با اشاره به این که ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار از سال 88 ــ 89 کار خود را آغاز کرد، گفت: به دنبال وقوع رخدادهای گردوغباری در مناطق مختلف کشور در حدود سال 85 که ناشی از گردوغبارهای عراق و سوریه بود، کارگروه مقابله با گردوغبار تشکیل شد.
وی با اشاره به ابلاغ آیین‌نامه ستاد ملی مقابله با گردوغبار توسط هیات دولت در سال 88، اظهار کرد: در سال 95 اصلاحیه‌ای روی این آیین‌نامه صورت گرفت و در حال حاضر نیز این آیین‌نامه ملاک کار ما است. 14 هزار وزارتخانه و سازمان عضو مقابله با گردوغبار هستند و سازمان محیط زیست نیز مسئولیت نظارت بر اجرای برنامه‌های مقابله با گردوغبار، پیگیری اقدامات و تهیه برنامه‌های عمل مقابله با گردوغبار را بر عهده دارد.
رییس ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار، با بیان این که به دلیل تعدد موضوعات و طولانی شدن تصمیم گیری‌ها کارگروه‌های تخصصی در ستاد ملی مقابله با گردوغبار راه‌اندازی کرده‌ایم، گفت: وظایف دستگاه‌های مختلف بر اساس مواد آیین‌نامه تفکیک شده است. بر این اساس کمیته‌های تخصصی را تشکیل داده‌ایم که این کمیته‌های تخصصی و فنی با حضور کارشناسان 14 دستگاه برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: ریاست کارگروه اصلی مقابله با گردوغبار را عیسی کلانتری، رییس سازمان محیط زیست بر عهده دارد و جلسات کارگروه اصلی با حضور معاونان وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها برگزار می‌شود.
طهماسبی بیرگانی با اشاره به این که بر اساس ماده "سه" آیین‌نامه ستاد ملی مقابله با گردوغبار باید با کمک دستگاه‌ها منشاءیابی گردوغبار را در نقاط مختلف کشور انجام دهیم، گفت: سازمان محیط زیست منشاءیابی و تدوین برنامه‌های عمل و اقدام به منظور مقابله با گردوغبار را بر عهده دارد و برای همین موضوع کارگاهی را راه‌اندازی کرده‌ایم. منشاءیابی داخلی گردو غبار با استفاده از نظرات سازمان جنگل ها، سازمان زمین شناسی و سازمان هواشناسی در حال انجام شدن است.
وی در مورد منشاءیابی خارجی گردوغبار ، اظهار کرد: پیش از این قراردادهایی با کشورهای عراق و سوریه به منظور شناسایی و مقابله با گردوغبار منعقد کرده‌ایم که متاسفانه محقق نشده است. بنابراین بنا داریم برنامه‌هایی که مورد قبول این کشورها باشد را تهیه کرده و از طریق کنوانسیون‌های بین‌المللی جنبه عملیاتی به این برنامه‌ها ببخشیم.
رییس ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار با اشاره به پیگیری موضوع مالچ جایگزین توسط ستاد ملی مقابله با گردوغبار ، تصریح کرد: حدود 70 متقاضی درباره "مالچ جایگزین" داشتیم و از چند سال پیش صحبت‌های متعددی در این مورد مطرح شده بود. بر اساس ماده "چهار" آیین‌نامه ستاد ملی مقابله با گردوغبار به این موضوع پرداخته شد و یک کارگروه تخصصی برای پیگیری مالچ جایگزین تشکیل شد تا تعیین تکلیف در این مورد صورت گیرد. تاکنون این کارگروه تخصصی 14 جلسه تشکیل داده و 24 متقاضی از بین 70 متقاضی به سوالات سازمان محیط زیست پاسخ دادند. شاخص‌های مربوط به این موضوع تا مرحله صدور مجوز، تعیین تکلیف شده است.
وی با اشاره به اهمیت تالاب‌ها در کنترل کانون‌های گردوغبار هم، گفت: جلساتی هم در ستاد ملی مقابله با گردوغبار برای احیای تالاب‌ها برگزار می‌شود چون بیشتر مناطق گردوغبار خیز مربوط به محدوده‌هایی است که از مناطق تالابی به مناطق دشتی تبدیل شده است.
طهماسبی بیرگانی با بیان این که مهم‌ترین متولی تثبیت گردوخاک در کشور وزارت جهاد کشاورزی است، خاطر نشان کرد: در سال 94 برای بحث گردوغبار 17.5 میلیارد تومان هزینه شد. همچنین در سال 95 به دلیل وسعت مشکل گردوغبار در استان خوزستان 30 میلیارد تومان برای این استان اختصاص یافت. در سال 96 اعتبار بیشتری برای مقابله با گردو غبار پرداخت شد که حدود 285 میلیارد تومان برای کل استان های کشور بود. این رقم برای فعالیت همه دستگاه‌های متولی مقابله با گردوغبار اختصاص داده شد.
وی ادامه داد: امسال 350 میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی به گردوغبار استان خوزستان اختصاص یافته است. البته استان‌های سیستان‌وبلوچستان ، کرمان، خراسان جنوبی و هرمزگان جزو اولویت های سازمان محیط زیست در مقابله با گردوغبار هستند.
رییس ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار با اشاره به این که 85 درصد از مساحت کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده است، گفت: همین موضوع باعث شده که بیابان زایی در کشور ما با سرعت بیشتری صورت گیرد و در نتیجه بیابان زایی ، گردوغبار و فرسایش بادی ایجاد می‌شود. از قدیم کشور ما با این پدیده مواجه بوده که طبیعتا افزایش تبخیر و تغییر اقلیم و همچنین فعالیت‌های انسانی ، فرسایش بادی و توفان ماسه ای را گسترش داده است.
وی با تاکید بر اینکه تثبیت ماسه و فرسایش بادی را وزارت جهاد کشاورزی دنبال می‌کند، گفت: طی حداقل نیم قرن اخیر این وزارتخانه اقداماتی را برای تثبیت ماسه و فرسایش بادی انجام داده است، اما گردوغبار یک پدیده نوظهور است که در اثر تغییر اقلیم و همچنین فعالیت‌های مخرب انسانی در حوزه توسعه ایجاد شده است.
طهماسبی بیرگانی ادامه داد: 20 میلیون هکتار مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی در کشور وجود دارد که با توجه به مطالعات اخیر صورت گرفته و 30 میلیون هکتار از مساحت کشور تحت تاثیر گردوغبار قرار دارد.
وی تاکید کرد: به استثنای نوار ساحلی کشور بقیه استان‌ها یا تاثیرگذار و یا تاثیرپذیر از گردوغبار هستند.
رییس ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار در مورد تعیین سهم گردوغبارهای داخلی و خارجی کشور، تصریح کرد: نمی‌توان در مورد تاثیر کانون‌های داخلی و خارجی گردوغبار درصد بندی ارائه داد، چون عوامل متعدد از جمله تعداد رخ دادهای گردوغبار، غلظت گردوغبار و ماندگاری آن در تعیین سهم‌ها تاثیرگذار است. بنابراین درصد بندی‌ها از نظر علمی منسوخ و من در آوردی است.
وی اظهار کرد: باید به جای تعیین سهم کانون‌های داخلی و خارجی در گرد و غبارهای ایران پهنه‌های سرزمینی غبارخیز را شناسایی و مشخص کنیم. بنابراین در تعیین کانون‌های گردوغبار خارجی نیز باید بدانیم که در کشورهای عراق، سوریه، یمن و عربستان که پهنه‌های سرزمینی که استعداد خیزش گردوغبار را دارند و کشور ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند چه میزان هستند و شدت تاثیر آنها بر کشور ما تا چه حدی است؟
