به گزارش پایگاه خبری خبرآنی از کرمانشاه، با نزدیک شدن به روزهای پایانی تابستان و عطر دل‌انگیز مهر، تب‌وتاب ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس استان کرمانشاه به اوج خود رسیده است. فرآیندی پرماجرا و حیاتی که از خردادماه با وسواس و دقت آغاز شد و اکنون با حضور پرشور اولیا و فرزندانشان در مدارس، فصلی جدید را تجربه می‌کند. از سنجش بدو ورود نوآموزان ابتدایی و کلاس‌بندی‌های پرجزئیات آن‌ها گرفته تا چالش‌های انتخاب رشته و ساماندهی ثبت‌نام در مقطع متوسطه که با تأخیر در اعلام نتایج همراه بود، هر مرحله‌ای داستان و چالش‌های خاص خود را دارد.
در نظام آموزشی کشور، همواره تلاش بر آن بوده است تا بستری عادلانه و با کیفیت برای تحصیل تمامی دانش‌آموزان فراهم آید. با این حال، چالش‌های متعددی در مسیر تحقق این هدف وجود دارد که نیازمند توجه و اقدام جدی مسئولین و همکاری تمامی ارکان جامعه است. از یک سو، مسئله دریافت وجوه غیرقانونی در برخی مدارس و لزوم شفافیت در فرآیند ثبت‌نام و دریافت شهریه، همواره از دغدغه‌های اولیای دانش‌آموزان و نهادهای نظارتی بوده است.
از سوی دیگر، تأمین نیروی انسانی کافی و با کیفیت، به ویژه در مناطق کمتر برخوردار، از ارکان اصلی ارتقای سطح آموزشی محسوب می‌شود. این دو مسئله، در کنار یکدیگر، تصویری از وضعیت موجود و چالش‌های پیش روی نظام آموزشی را ترسیم می‌کنند که نیازمند بررسی دقیق و ارائه راهکارهای عملی است.
برای یافتن پاسخ تمامی ابهامات و شفاف‌سازی در خصوص آخرین وضعیت ثبت‌نام، برنامه‌های آینده آموزش و پرورش و راهکارهای مقابله با چالش‌های پیش‌رو، به سراغ سلیمان محبی، مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمانشاه، رفته‌ایم.
ثبت‌نام 93 درصد از دانش‌آموزان ابتدایی در کرمانشاه
خبرآنی: درباره نحوه و زمان ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس بفرمایید؟ تاکنون چند درصد دانش‌آموزان موفق به ثبت‌نام شده‌اند؟
محبی: ثبت‌نام دانش‌آموزان عزیز در مدارس، داستانی است که از خرداد ماه آغاز شده و تا به امروز ادامه دارد. این فرآیند ابتدا برای نوآموزان مقطع ابتدایی که سنجش بدو ورودشان انجام شده بود، کلید خورد و اکنون با شور و هیجان در حال پیگیری است.
برای تسهیل این امر، مدیران محترم مدارس موظف شده‌اند که در روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه در مدارس حضور داشته باشند. این تدبیر برای اطمینان از انجام ثبت‌نام اولیا و دانش‌آموزان عزیز اتخاذ شده است. البته، گاهی اوقات برنامه‌هایی مانند تعطیلی‌های اعلام شده از سوی استانداری برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ممکن است وقفه‌ای ایجاد کند؛ اما در سایر روزها، مدیران با جدیت در مدارس حضور می‌یابند.
آمارها نشان می‌دهد که در مقطع ابتدایی، حدود 93 درصد از دانش‌آموزان موفق به ثبت‌نام و حتی کلاس‌بندی شده‌اند. در مقطع متوسطه، به دلیل تأخیر در اعلام نتایج و پیچیدگی‌های مرتبط با انتخاب رشته، ثبت‌نام‌ها کمی دیرتر آغاز شد. با این حال، تاکنون بیش از 75 درصد از دانش‌آموزان متوسطه نیز ثبت‌نام خود را تکمیل کرده‌اند. مدارسی که امتحانات شهریور ماه دارند، آمادگی کامل دارند تا پس از اعلام نتایج و در اولین فرصت، ثبت‌نام مابقی دانش‌آموزان را نیز به سرانجام برسانند.
آغاز سال تحصیلی جدی به صورت حضوری؛ آمادگی برای سناریوهای مختلف
خبرآنی: با توجه به موضوع ناترازی انرژی، مطالبی در فضای مجازی مبنی بر احتمال مجازی شدن سال تحصیلی جدید در برخی روزها و برای برخی دروس منتشر شده بود. این مطلب صحت دارد و آیا آمادگی لازم برای موقعیت‌های مختلف وجود دارد؟
محبی: مدارس از 15 شهریور ماه سال جاری، در صورت عدم وقوع اتفاقات خاص در جامعه، فعالیت خود را به صورت حضوری آغاز خواهند کرد. تا به این لحظه، هیچ درسی به صورت مجازی برنامه‌ریزی نشده است. در صورت لزوم و بروز تغییرات، اطلاع‌رسانی لازم در خصوص ارائه مدارس به صورت حضوری صورت خواهد گرفت و امیدواریم روند آموزش حضوری استمرار یابد.
تاکنون هیچ دستورالعمل عملی در زمینه آموزش مجازی ارسال نشده است. تمامی تصمیمات آتی، از جمله برگزاری برخی دروس به صورت مجازی، به شرایط جامعه، وضعیت انرژی و سایر عوامل بستگی دارد. در صورت نیاز به برگزاری برخی دروس به صورت مجازی در روزهای خاص، اطلاع‌رسانی دقیق به دانش‌آموزان و اولیای محترمشان انجام خواهد شد.
فرض اصلی ما بر برگزاری حضوری مدارس استوار است، اما سناریوهای مختلفی نیز پیش‌بینی شده است. امکان برگزاری کلاس‌ها به صورت ترکیبی (حضوری و مجازی) نیز وجود دارد که این امر نیز به شرایط بستگی خواهد داشت. با این حال، هدف اصلی ما برگزاری کامل مدارس به صورت حضوری، همانند گذشته، است.
در این راستا، تغییراتی در روش‌های تدریس، یادگیری، توانمندسازی معلمان و برنامه‌های خاصی که در ابتدای سال تحصیلی آغاز خواهد شد، اعمال خواهد شد. برنامه‌ریزی‌های لازم در این زمینه‌ها صورت گرفته است.
نزدیک‌ترین مدرسه، بهترین انتخاب برای آینده دانش‌آموزان
خبرآنی: با توجه به اولویت نزدیکی محل سکونت در ثبت‌نام دانش‌آموزان، چه راهکارهایی برای تسهیل دسترسی دانش‌آموزان مناطق دورتر به مدارس باکیفیت‌تر قابل تصور است؟
محبی: اولیای دانش‌آموزان زیادی به مدارس مراجعه می‌کنند و با استناد به نزدیکی محل سکونت خود به مدرسه، خواستار ثبت‌نام فرزندانشان هستند. در این راستا، مدارس با در نظر گرفتن معیارهایی، ثبت‌نام را انجام می‌دهند. یکی از این معیارها، بررسی سوابق تحصیلی دانش‌آموز در مدارس مجاور است. به این معنا که دانش‌آموزانی که در مدارس همجوار مدرسه مورد نظر تحصیل کرده‌اند، در اولویت ثبت‌نام قرار می‌گیرند.
معیار دیگر، توجه به موقعیت جغرافیایی و محل سکونت خانواده‌هاست. خانواده‌هایی که مدعی نزدیکی محل سکونت خود به مدرسه هستند، باید مدارکی دال بر اثبات این موضوع ارائه دهند. این مدارک شامل سند مالکیت یا قولنامه اجاره برای مستاجران است. در صورتی که افراد هیچ‌گونه مدرکی برای اثبات سکونت در منطقه نداشته باشند، این موضوع نشان‌دهنده عدم تعلق آن‌ها به آن محله و منطقه است.
با این حال، مدارس تلاش می‌کنند تا جایی که ظرفیت دارند، پذیرش دانش‌آموز را انجام دهند. اما در مواردی که ظرفیت مدارس محدود است اولویت با دانش‌آموزان بومی منطقه خواهد بود. به عنوان مثال، در بررسی‌ها مشاهده شده است که برخی خانواده‌ها از مناطق دوردست برای ثبت‌نام فرزندانشان در مدارسی که در مناطق دیگر واقع شده‌اند، مراجعه می‌کنند. در چنین مواردی، با گفتگو با اولیا، بر لزوم انتخاب مدرسه‌ای نزدیک‌تر به محل سکونت تاکید می‌شود تا از اتلاف وقت دانش‌آموز در مسیر رفت و آمد جلوگیری شود و بهترین شرایط تحصیلی برای او فراهم شود.
آیا تفاوت کیفیت مدارس واقعیت دارد؟
خبرآنی: با توجه به تلاش‌های صورت گرفته برای ایجاد عدالت آموزشی و توزیع نسبتاً برابر امکانات، چگونه می‌توان تصور عمومی مبنی بر تفاوت کیفیتی مدارس در کرمانشاه را اصلاح کرد و اولیای دانش‌آموزان را به انتخاب مدارس نزدیک به محل سکونتشان، با اطمینان از کیفیت آموزشی یکسان، تشویق کرد؟
محبی: هم‌اکنون شاهد گرایش قابل توجهی از سوی اولیای دانش‌آموزان به سمت مدارس خاص و نام‌آشنا در شهر کرمانشاه هستیم. این مدارس که عمدتاً در مناطق برخوردارتر مانند گلستان و بیست و دوم بهمن واقع شده‌اند، با تبلیغات گسترده، تصویری از کیفیت آموزشی برتر را در ذهن جامعه ایجاد کرده‌اند. در مقابل، مدارس واقع در مناطق محروم، با وجود داشتن کادر آموزشی مجرب و مدیریتی توانمند، با استقبال کمتری روبرو هستند. این وضعیت، پرسش‌هایی جدی را در خصوص عدالت آموزشی و تفاوت‌های واقعی کیفیت مدارس مطرح می‌سازد.
سیستم آموزشی ایران با تنوع گسترده‌ای از انواع مدارس مواجه است، از مدارس عادی دولتی و هیئت امنایی گرفته تا مدارس شاهد، تیزهوشان، نمونه دولتی، روستایی و غیردولتی. این تنوع، هرچند می‌تواند پاسخی به نیازهای مختلف دانش‌آموزان باشد، اما در عمل باعث ایجاد تصوراتی مبنی بر تفاوت‌های کیفیتی بین این مدارس شده است. این تصور، اولیا را ترغیب می‌کند تا با وجود نزدیکی مدارس دولتی به محل سکونت، فرزندان خود را به مدارسی در محلات مطرح‌تر و دورتر منتقل کنند، حتی اگر این انتقال بر اساس واقعیت‌های آموزشی نباشد.
بر اساس مشاهدات و تجربیات میدانی، تفاوت چشمگیری در کیفیت آموزشی بین مدارس مناطق مختلف شهر کرمانشاه وجود ندارد. کادر آموزشی مجرب و توانمند در مدارس خاص، در مدارس عادی نیز مشغول به تدریس هستند. به منظور رفع این تصورات نادرست و ارتقای عدالت آموزشی، بخشنامه‌هایی صادر شده است که بر اساس آن، بیش از نیمی از معلمان مدارس استعدادهای درخشان، شاهد و نمونه، موظف به تدریس در مدارس عادی نیز هستند. این اقدام با هدف کاهش فاصله‌های کیفی و ایجاد امکانات نسبی یکسان در تمامی مدارس صورت می‌گیرد.
تلاش برای تحقق عدالت آموزشی
دولت با شعار عدالت آموزشی، در تلاش است تا این فاصله‌ها را به حداقل برساند و دسترسی به امکانات آموزشی را برای تمامی دانش‌آموزان، فارغ از موقعیت جغرافیایی و اقتصادی، فراهم سازد. اگرچه در شهرهای بزرگ مانند تهران، ممکن است تفاوت‌هایی بین مدارس غیردولتی و مدارس مناطق محروم مشاهده شود، اما در کرمانشاه، این تفاوت‌ها بسیار ناچیز و قابل اغماض هستند. امکانات فناوری و تجهیزات کمک آموزشی نیز به طور نسبی در تمامی مدارس به صورت مساوی توزیع شده است. اولویت اصلی در توزیع این امکانات، مدارس واقع در مناطق محروم و دورترین روستاها است تا شکاف آموزشی موجود به تدریج از بین برود.
اداره ارزیابی عملکرد و بازرسی آماده دریافت گزارش تخلفات مدارس
خبرآنی: اگر والدین با وجود داشتن شرایط لازم به مدرسه‌ای مراجعه کردند اما فرزند آن‌ها در مدرسه مورد نظر ثبت نام نشد باید چه اقدامی انجام دهند؟
محبی: در راستای تضمین اجرای عدالت آموزشی و تسهیل فرآیند ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس دولتی، به اطلاع اولیای گرامی می‌رساند که ادارات ارزیابی عملکرد و بازرسی در ادارات آموزش و پرورش آماده رسیدگی به شکایات در خصوص عدم ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس عادی دولتی است. در صورتی که اولیای محترم مستندات لازم را ارائه داده و با ممانعت غیرمنطقی مدیران مدارس مواجه شوند، این موضوع به صورت جدی پیگیری خواهد شد.
مدیران مدارسی که بدون دلایل موجه و منطقی، از ثبت‌نام دانش‌آموزان خودداری کنند، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و با متخلفان برخورد قانونی لازم صورت خواهد گرفت. این اقدام با هدف اطمینان از اجرای صحیح قوانین و مقررات آموزشی و همچنین رفع هرگونه تبعیض در فرآیند ثبت‌نام انجام می‌شود.
از اولیای دانش‌آموزان درخواست می‌شود در صورت مشاهده هرگونه تخلف یا رفتار سلیقه‌ای از سوی مدیران مدارس در فرآیند ثبت‌نام، بلافاصله به ادارات ارزیابی عملکرد و بازرسی مراجعه کرده و مستندات مربوطه را ارائه نمایند. این همکاری شما، ما را در اجرای بهتر عدالت آموزشی یاری خواهد رساند.
کشف تخلفات مالی در مدارس؛ دریافت وجه غیرقانونی ممنوع!
خبرآنی: یکی از چالش‌های والدین در زمان ثبت‌نام پرداخت شهریه برای مدارس مختلف اعم از دولتی و غیردولتی است. آیا برای دریافت شهریه سقف مشخص شده است؟
محبی: نظام آموزشی ایران شامل انواع مختلفی از مدارس از جمله مدارس هیئت امنایی، غیردولتی، شاهد، تیزهوشان و نمونه دولتی است. هر یک از این مدارس تابع قوانین و مقررات خاص خود، از جمله سقف شهریه مصوب، هستند. این قوانین به منظور شفاف‌سازی و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی تدوین شده‌اند.
یک اصل کلی و اساسی در فرآیند ثبت‌نام دانش‌آموزان در تمامی مدارس، اعم از غیردولتی، هیئت امنایی، تیزهوشان و نمونه دولتی، عدم دریافت هرگونه وجه از اولیا در زمان ثبت‌نام است. اولویت اول، ثبت‌نام دانش‌آموزان است و دریافت شهریه یا کمک‌های مالی تنها پس از شروع سال تحصیلی و بر اساس قوانین مصوب مجاز خواهد بود.
برای هر نوع مدرسه و هر مقطع تحصیلی، سقف مشخصی برای دریافت شهریه تعیین شده است. به عنوان مثال، میزان شهریه دریافتی از دانش‌آموزان مدارس شاهد در مقاطع مختلف ابتدایی، متوسطه اول و دوم کاملاً مشخص و ابلاغ شده است. مدارس تیزهوشان نیز با وجود داشتن آزمون ورودی، شهریه مشخصی دارند که مدارس موظف به رعایت آن هستند. حتی در مدارس غیردولتی نیز این سقف‌ها وجود دارد.
مدارس دولتی عادی به هیچ عنوان حق دریافت وجه از اولیای دانش‌آموزان را ندارند، مگر برای هزینه‌های کتاب و بیمه. هرگونه دریافت وجه اضافی، تنها با رضایت و مشارکت داوطلبانه اولیای دانش‌آموزان مجاز است. در صورتی که این مشارکت به صورت اجباری باشد، تخلف محسوب شده و مدیر مدرسه مسئول خواهد بود.
در صورت مشاهده هرگونه تخلف از سوی مدیران مدارس در زمینه دریافت وجوه غیرقانونی، اولیای دانش‌آموزان می‌توانند با مراجعه به مراجع مربوطه و ارائه گزارش، این تخلفات را اعلام نمایند. این گزارش‌ها مورد بررسی قرار گرفته و با متخلفان برخورد قانونی لازم صورت خواهد گرفت.
مدیران مدارس زیر ذره‌بین؛ تخلف مالی منجر به برکناری می‌شود
خبرآنی: با توجه به قوانین مصوب و سقف شهریه‌های مشخص برای انواع مدارس، چه اقداماتی برای جلوگیری از دریافت وجوه غیرقانونی در زمان ثبت‌نام و اطمینان از اجرای صحیح این قوانین در مدارس کشور صورت گرفته است؟
محبی: گزارش‌های دریافتی از اولیای دانش‌آموزان مبنی بر دریافت شهریه خارج از چارچوب قانونی در برخی مدارس، توسط واحد بازرسی به دقت مورد بررسی قرار گرفته است. در حالی که برخی از این گزارش‌ها صحت نداشته و صرفاً شایعه بوده‌اند، اما متأسفانه مواردی نیز تأیید شده است که مدیران مدارس اقدام به دریافت وجه نقد یا انتقال به حساب شخصی خود کرده‌اند. این اقدامات تخلف محسوب شده و مدیران خاطی به هیئت تخلفات اداری معرفی خواهند شد.
با وجود حدود 3600 مدرسه در استان، تعداد مدیرانی که مرتکب تخلف مالی شده‌اند، بسیار اندک است و به ندرت از 20 تا 30 نفر تجاوز می‌کند. با این حال، هرگونه تخلف، حتی در این تعداد کم، به طور جدی پیگیری خواهد شد.
از اولیای محترم دانش‌آموزان تقاضا می‌شود در صورت مواجهه با هرگونه درخواست وجه غیرقانونی از سوی مدیران مدارس، بلافاصله مراتب را به ما اطلاع دهند. نیازی به ذکر نام گزارش‌دهنده نیست؛ ما با بررسی‌های لازم، صحت و سقم موضوع را احراز خواهیم کرد.
در صورت اثبات تخلف، شدیدترین برخورد قانونی با مدیران خاطی صورت خواهد گرفت. در موارد جدی، ممکن است منجر به برکناری مدیر از سمت خود شود. با توجه به وجود هزاران نفر واجد شرایط برای تصدی مدیریت مدرسه که در آزمون‌های مربوطه شرکت کرده‌اند، جایگزینی مدیران متخلف با افراد شایسته و توانمند، امری امکان‌پذیر است.
مدیران مدارس باید درک کنند که بسیاری از خانواده‌ها با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند و توانایی پرداخت هزینه‌های اضافی را ندارند. مدیران تحصیل‌کرده و باتجربه باید با درک این شرایط، از انجام اقداماتی که باعث نارضایتی اولیا می‌شود، خودداری کنند. در مقابل، مدیرانی که با وجود مشکلات اقتصادی خانواده‌ها، به دانش‌آموزان نیازمند کمک کرده و نیازهای آن‌ها را تأمین می‌کنند، شایسته تقدیر و افتخار هستند. هرگونه رفتار تبعیض‌آمیز یا ایجاد نارضایتی برای خانواده‌ها، با برخورد قانونی قاطع مواجه خواهد شد.
تأمین کامل معلم برای سال تحصیلی آینده؛ هیچ کمبودی در کرمانشاه وجود ندارد
خبرآنی: با توجه به برخی گلایه‌ها از کمبود معلم در سال تحصیلی گذشته، آیا امسال باز هم شاهد کمبود معلم در مدارس استان خواهیم بود؟
محبی: بر اساس آمارهای رسمی وزارت آموزش و پرورش و تأیید وزیر و معاون ایشان در جلسه‌ای با مدیران کل آموزش و پرورش استان‌ها، استان کرمانشاه در زمینه نیروی انسانی آموزشی در بین چهار استان برتر کشور قرار دارد. بنابراین، هیچ نگرانی از بابت کمبود معلم در هیچ مقطع تحصیلی و برای هیچ مذهبی برای سال تحصیلی آینده وجود نخواهد داشت.
در صورتی که به هر دلیل، نیاز به نیروی انسانی احساس شود، استان کرمانشاه از تعداد قابل توجهی نیروی انسانی مازاد برخوردار است که به صورت روزانه متقاضی استخدام و خدمت در مدارس هستند. این نیروها در صورت لزوم به کار گرفته خواهند شد.
در حال حاضر، تعدادی از شهرستان‌های استان با مازاد نیرو مواجه هستند. از این عزیزان درخواست شده است تا در صورت امکان بازنشسته شوند تا امکان جذب نیروهای جدید و ایجاد ردیف‌های استخدامی تازه برای استان فراهم شود. با این حال، تمایل بسیاری از این نیروها به ادامه خدمت، این فرآیند را با چالش مواجه کرده است.
این اطمینان به اولیای دانش‌آموزان داده می‌شود که با وجود این چالش‌ها، کمبود معلم به هیچ عنوان خللی در روند آموزش و تحصیل فرزندانشان در سال تحصیلی آینده ایجاد نخواهد کرد. آموزش و پرورش استان کرمانشاه با برنامه‌ریزی دقیق، تمامی تمهیدات لازم را برای تأمین کادر آموزشی مورد نیاز اندیشیده است.
قانون ساخت مدرسه در مجتمع‌های مسکونی؛ نادیده گرفته می‌شود
خبرآنی: وضعیت تراکم کلاس‌ها در مدارس استان کرمانشاه چگونه است؟
محبی: در استان کرمانشاه، میانگین نسبت معلم به دانش‌آموز به ازای هر 22 دانش‌آموز، یک معلم است. بالاترین تراکم کلاس‌های درس در مناطق شهری مربوط به آموزش و پرورش ناحیه سه کرمانشاه است که به طور میانگین 33 نفر در یک کلاس است. این تراکم در شهرستان جوانرود نیز بالا است. اما در مجموع این نسبت در مقایسه با میانگین کشوری، قابل قبول تلقی می‌شود.
یکی از قوانین مصوب شورای آموزش و پرورش، الزام سازندگان مجتمع‌های مسکونی (با حداقل 200 واحد مسکونی) به ساخت مدرسه در کنار این مجتمع‌ها است. متأسفانه، عدم اجرای این قانون توسط شهرداری‌ها و مجتمع‌سازان، یکی از دلایل اصلی تراکم بالای دانش‌آموز در مدارس، به ویژه در مدارس پرجمعیت محسوب می‌شود. آموزش و پرورش در این زمینه فاقد پشتوانه اجرایی قوی برای اجبار به اجرای این قانون است.
سهم 3 درصدی درآمد شهرداری‌ها و شرکت‌ها در آموزش؛ مغفول مانده
قوانین دیگری نیز وجود دارند که بر اساس آن‌ها، شهرداری‌ها، کارخانه‌ها و شرکت‌ها موظف به صرف 3 درصد از درآمد خود در جهت حمایت از مدارس محروم هستند. اما متأسفانه، اکثر شهرداری‌ها و شرکت‌ها به این قوانین عمل نمی‌کنند. اجرای این قوانین می‌تواند بخش قابل توجهی از مشکلات مالی آموزش و پرورش را مرتفع کرده و به کاهش فشار بر اولیای دانش‌آموزان کمک کند.
کاهش تراکم دانش‌آموزی و اجرای قوانین حمایتی، گامی مهم در جهت کیفیت بخشی به آموزش است. این امر به ویژه در مدارس عادی و مناطق محروم، روستایی و حاشیه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است. تحقق این امر، تحقق عدالت آموزشی مورد تأکید رئیس جمهور را نیز به همراه خواهد داشت.
انتهای پیام/
