به گزارش پایگاه خبری خبرآنی، فرشاد جامع کارشناس انرژی در رابطه با مسئله کنترل مصرف انرژی گفت: در سالهای اخیر، مسئله مصرف انرژی به ویژه در بخش خانگی به یکی از چالشهای جدی کشور تبدیل شده است. باوجود نوسانات و افزایش قیمت انرژی، مصرف انرژی خانگی همچنان به شکل غیربهینه و ناپایدار ادامه دارد و این مسئله بهویژه در مشترکان پرمصرف نمود برجستهتری دارد. چنین مصرفی نه تنها موجب فشار بر شبکه توزیع و تولید انرژی میشود، بلکه آثار منفی گستردهای بر اقتصاد ملی، توسعه پایدار، امنیت انرژی و محیطزیست بر جای میگذارد. از این منظر، اصلاح الگوی مصرف و بازنگری در سیاستهای قیمتی انرژی ضرورت انکارناپذیری است که اگر به شکل اصولی پیادهسازی شود، میتواند بسیاری از مشکلات کنونی را برطرف سازد.
وی با اشاره به وضعیت فعلی مصرف انرژی در بخش خانگی و مشکلات آن گفت: یکی از نکات اساسی که در تحلیل مصرف انرژی خانگی باید مورد توجه قرار گیرد، تفاوت شدید در میزان مصرف بین خانوادههای مختلف است. تحقیقات و آمارهای میدانی نشان میدهد که بخش قابل توجهی از مصرف خانگی به صورت نامتناسب به گروهی از مشترکان پرمصرف اختصاص دارد؛ یعنی خانوادههایی که مصرف انرژی آنها فراتر از الگوی بهینه و منطقی است. این پرمصرفها معمولاً از قیمت نامناسب انرژی، عادات نادرست مصرف یا فعالیتهای غیرضروری سوءاستفاده میکنند که موجب هدررفت منابع انرژی میشود.
جامع در ادامه افزود: در مقابل، بخش عمدهای از مشترکان خانگی درون الگوی بهینه مصرف قرار دارند و مصرف انرژی آنها در چارچوب منطقی و بهینه انجام میشود. همین عدم توازن در مصرف، سبب شده است که ناترازی در شبکه انرژی به وجود آید و در نهایت، قطعیهای مکرر برق در بخش صنایع و مراکز تولید رخ دهد. از آنجا که صنایع نقش حیاتی در رشد اقتصادی و اشتغالزایی کشور دارند، استمرار این وضعیت موجب آسیب به اقتصاد کلان کشور میشود. با توجه به مشکلات ذکر شده، لازم است رویکرد قیمتگذاری انرژی به گونهای اصلاح شود که هم عدالت در توزیع یارانه رعایت شود و هم انگیزههای لازم برای کاهش مصرف در مشترکان پرمصرف فراهم گردد. بر این اساس، میتوان پیشنهاد داد که یک «الگوی بهینه مصرف» تعریف و اجرا شود که در آن، تمامی مشترکان خانگی تا سقف مشخصی از انرژی، مشمول قیمتهای یارانهای و پایین باشند؛ اما مصرف بیش از این سقف، یعنی «مصرف خارج از الگوی بهینه»، با قیمت واقعی و حتی قیمت صادراتی انرژی محاسبه و از مشترک اخذ گردد.
وی با اشاره به منطق اخذ قیمت صادراتی برای مصرف خارج از الگو گفت: دلیل کلیدی و محوری اخذ قیمت صادراتی برای مصرف خارج از الگوی بهینه مشترکان پرمصرف، این است که این مصرف اضافی، در عمل مانع از امکان صادرات انرژی شده و فرصتهای درآمدزایی ارزی کشور را کاهش میدهد. به عبارت دیگر، وقتی برق و انرژی مورد نیاز بخشهای خانگی پرمصرف با قیمت یارانهای و پایین تامین شود، بخشهایی از شبکه انرژی محدود شده و انرژی اضافیای که میتوانست به بازارهای خارجی صادر شود، در داخل صرف مصرف غیر بهینه شده است.
وی در پایان گفت: اصلاح ساختار مصرف انرژی در بخش خانگی با تمرکز بر اخذ قیمت صادراتی از مشترکان پرمصرف، نه تنها یک ضرورت اقتصادی و زیستمحیطی است بلکه اقدامی کلیدی در جهت عدالت اجتماعی و پایداری منابع کشور محسوب میشود. این سیاست با کاهش مصرف غیر بهینه و تشویق به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، میتواند به تامین پایدار انرژی کمک میکند.
انتهای پیام/