به گزارش پایگاه خبری خبرآنی، در حالی که جمهوری اسلامی ایران همواره بر استفاده صلحآمیز از فناوری هستهای تأکید داشته و همکاریهای گستردهای با آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام داده است، در سالهای اخیر با تهدیدات فزایندهای روبهرو شده؛ از ترور دانشمندان هستهای گرفته تا حملات خرابکارانه به تأسیسات حساس. با وجود عضویت فعال ایران در معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT)، نه تنها از کشورمان حمایت کافی نشده، بلکه برخی نهادهای بینالمللی در قبال این اقدامات سکوت کردهاند. در همین زمینه، دکتر احمد آریایینژاد، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، در گفتوگویی، به بررسی ابعاد فنی، حقوقی و راهبردی این مسئله پرداخته و از تصمیم ایران برای تعلیق همکاری با آژانس دفاع کرده است.
آریایینژاد، با تأکید بر اینکه فناوری هستهای یک ظرفیت راهبردی و چندبعدی برای کشور است، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران سالهاست که از انرژی هستهای صرفاً در چارچوب اهداف صلحآمیز، از جمله در حوزه درمان، تشخیص و تولید داروهای رادیوایزوتوپی استفاده میکند. بهعنوان عضوی از کمیسیون بهداشت، بهخوبی میدانم که بسیاری از پیشرفتهای ما در حوزه پزشکی، متکی به فناوری هستهای است و این موضوع آینده سلامت کشور را نیز تحتتأثیر قرار خواهد داد.
وی با اشاره به همکاریهای گسترده و داوطلبانه ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خاطرنشان کرد: ایران در طول سالهای گذشته نهتنها به تمام تعهدات خود در چارچوب NPT عمل کرده، بلکه داوطلبانه اقداماتی فراتر از تعهدات قانونی خود نیز انجام داده است، از جمله اجرای پروتکل الحاقی، پذیرش بازرسیهای گسترده و نصب دوربینهای نظارتی در تأسیسات حساس. ما همواره با حسن نیت وارد تعامل شدیم، چرا که معتقد بودیم صداقت و شفافیت ما باید مورد احترام قرار گیرد.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس افزود: با این حال، در برابر این همه همکاری، چیزی جز بیاعتمادی، گزارشهای سیاسی و سکوت در برابر جنایتها نصیبمان نشده است. در شرایطی که ایران عضو رسمی NPT است و زیر نظارت گسترده فعالیت میکند، کشورهایی که حتی عضو این معاهده نیستند، بدون هیچ نظارت و فشار بینالمللی، آزادانه به فعالیتهای خود ادامه میدهند. این دوگانگی آشکار، نهتنها مشروعیت آژانس را زیر سؤال میبرد، بلکه عملاً انگیزه برای همکاریهای بیشتر را از بین میبرد.
آریایینژاد با اشاره به حملات اخیر به تأسیسات هستهای و ترور دانشمندان ایرانی تصریح کرد: در شرایطی که دانشمندان ما یکی پس از دیگری هدف عملیات تروریستی قرار میگیرند، انتظار حداقلی ما از نهادهای بینالمللی، از جمله آژانس انرژی اتمی، آن است که دستکم این اقدامات را محکوم کنند. اما متأسفانه نه تنها سکوت کردهاند، بلکه گاهی اطلاعات حساس ما نیز در اختیار دشمنانی قرار گرفته که خود عضو NPT نیستند و سابقه حمله به ایران را در کارنامه دارند.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی، تصمیم نظام برای تعلیق همکاری با آژانس تصمیمی منطقی، مدبرانه و راهبردی بود. ما از معاهده NPT خارج نشدهایم، اما به روشنی اعلام کردهایم که تا زمانی که دو شرط اصلی ما رعایت نشود، هیچگونه همکاری فنی، نظارتی یا داوطلبانهای انجام نخواهیم داد. این دو شرط شامل تضمین امنیت جانی دانشمندان ایرانی و تأمین امنیت تأسیسات هستهای صلحآمیز کشور است؛ شروطی کاملاً مشروع، قانونی و برخاسته از متن خود معاهده.
دکتر آریایینژاد با اشاره به نگرانیها درباره افشای اطلاعات محرمانه ایران گفت: متأسفانه در برخی موارد مشاهده شده که اطلاعات فنی و جزئیات تأسیسات ما به دست کشورهای متخاصم افتاده است؛ کشورهایی که نه تنها عضو NPT نیستند، بلکه سابقه حمله مستقیم به زیرساختهای ما را نیز دارند. این خیانت به اصول بیطرفی و مأموریت حرفهای آژانس است و به هیچوجه قابلقبول نیست. ما انتظار داریم آژانس به وظیفه خود در حفظ محرمانگی اطلاعات فنی عمل کند.
وی با بیان اینکه تصمیم نهایی درباره ادامه مسیر، برعهده نهادهای عالی کشور و مبتنی بر منافع ملی است، اظهار داشت: همکاری یا عدم همکاری با آژانس نباید صرفاً بر اساس فشارهای سیاسی یا تبلیغات بینالمللی باشد. معیار ما، امنیت ملی و عزت مردم ایران است. اگر در آینده مشاهده شود که شرایط تغییر کرده و آژانس به تعهدات خود عمل کرده است، طبیعتاً جمهوری اسلامی ایران نیز آمادگی بازگشت به همکاری را دارد. اما اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، طبیعتاً تصمیمات سختتری نیز ممکن است در دستور کار قرار گیرد.
نماینده مجلس در پایان تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره در مسیر صلح حرکت کرده و اثبات این حقانیت را بارها در صحنههای مختلف نشان داده است؛ از پذیرش آتشبس گرفته تا عضویت در NPT. اما همانطور که در مقاطع مختلف تصمیم به اثبات حقانیت گرفتهایم، در آینده هم اگر خروج از معاهده بهعنوان ابزار حفظ منافع ملی ضروری باشد، تصمیمگیری خواهیم کرد. فعلاً اما، ادامه مسیر همکاری به رفتار آژانس و میزان پایبندی آن به وظایف قانونیاش بستگی دارد.
وی افزود: به طور خلاصه ؛ تعلیق همکاری با آژانس، نه عقبنشینی بلکه اقدامی حسابشده برای حفاظت از خطوط قرمز ملی بود؛ چرا که تا زمانی که امنیت دانشمندان و تأسیسات هستهای تضمین نشود، استمرار همکاری معنا ندارد و خروج از NPT رخ خواهد داد.
انتهای پیام/