به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه پایگاه خبری خبرآنی، حملات رژیم صهیونیستی در جنگ تحمیلی 12 روز علیه کشورمان علاوه بر تخریبهای به جا گذاشته منجر به شهادت 1100 نفر از هم وطنانمان شده است که به گفته مسئولان بنیاد شهید 126 تن از این شهدا زنان و 41 تن کودکان بی‌گناه بودند.
پیگیری حقوق این شهدا و خانواده‌هایشان از مجامع بین‌المللی و رساندن پیام مظلومیت این افراد به نهادهای مربوطه از جمله مطالباتی است که این روزها از سوی افکار عمومی و مردم مطرح شده است.
در گفت وگو با "سکینه السادات پاد"، دستیار سابق رئیس‌جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی و از وکلای دادگستری، روند پیگیری این حقوق و اقداماتی که دولت و نهادهای قانونی کشور می‌توانند در این زمینه دنبال کنند را جویا شدیم.
پاد، درباره امکان و راه‌های شکایت ایران از رژیم صهیونیستی در پی حملاتی که منجر به شهادت جمعی از دانشمندان و غیرنظامیان شده است با اشاره به اینکه در اسناد و قوانین بین‌المللی تضمین‌هایی برای افراد و غیرنظامیان در شرایط جنگی از منظر حقوق بشر دوستانه در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: در دنیا از این مرحله عبور کردیم و شاهد بیداری و آگاهی ملتها درباره حقوق خود هستیم. البته با وجود اینکه از نظر قانونی در سطح حقوق بین‌الملل نقص خاصی در این گونه موارد وجود ندارد و لیکن بیشتر شاهد نقص ساختار و سازمان‌هایی هستیم که قرار است، متولی اجرای این قوانین و اسناد باشند.
اقدام آفریقای جنوبی در شکایت از رژیم صهیونیستی با چالش‌هایی همراه بود
وی با اشاره به اقدام کشور آفریقای جنوبی به عنوان یک کشور ثالث در شکایت از رژیم صهیونیستی به دلیل جنایات رخ داده در غزه گفت: با وجود چالش‌هایی که در این مسیر وجود داشت این رژیم شکایتی را در مراجع قانونی و بین‌المللی مطرح کرد. برای اولین بار بود که کشوری غیرمسلمان در چارچوب تعهدات کشورها نسبت به نسل‌کشی رخ داده در غزه این موضوع را مطرح می‌کرد. هر چند در نهایت رژیم محکوم شد و حکم جلب برای سران رژیم نامشروع صادر شد اما واقعا خنده‌دار است که نتانیاهو آزادانه به کشورهای اروپایی و امریکا رفت و آمد می‌کند و هیچ اتفاقی هم رخ نمی‌دهد و حتی به آن کمک هم می‌کنند اما اقدام این دولت در واکنش به جنایات رخ داده در غزه قطعا به بیداری وجدان‌ها و ملتها نسبت به تناقضات موجود در جهان کمک می‌کند.
آیا ایران می‌تواند جدا از به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی از این رژیم شکایت کند
دستیار سابق رئیس‌جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی با اشاره به اینکه ایران به عنوان یک کشور مستقل می‌تواند جنایات رخ داده از سوی این رژیم نامشروع در حمله به کشورمان را از نظر حقوقی پیگیری کند، افزود: برخی بحثهایی از نظر سیاسی مبنی بر اینکه آیا صلاح هست ایران نسبت به رژیم صهیونیستی که آن را به عنوان یک دولت به رسمیت نمی‌شناسد طرح دعوا کند و آیا این موضوع منجر به رسمیت دادن به این رژیم نمی‌شود را مطرح می‌کنند که باید گفت این موضوع در چارچوبها و قالب‌های دیگر قابل حل است. یعنی می‌شود علیه این رژیم بدون اینکه آن را به عنوان یک دولت به رسمیت شناخت، اقامه دعوا کرد.
این وکیل دادگستری با اشاره به محکوم کردن جنایات رژیم صهیونیستی علیه ایران از سوی مراجع بین‌المللی نظیر دبیرکل سازمان ملل یادآور شد:گزارشگر ویژه حقوق بشر نیز در این قضیه مطالبی را مطرح کرد و حتی کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی که برای حوادث 1401 علیه ما فعال شد و همینطور خانم «مای ساتو» که به عنوان گزارشگر ویژه برای کشور ما تعیین شده است، علیه کشتار زنان و کودکان ما در این جنایات، بیانیه مشترک صادر کردند.
عضو کمیته ویژه ناآرامی‌های 1401 گفت: این موارد و محکومیتهای صورت گرفته از سوی این مراجع، مستنداتی است که ایران می‌تواند در مراجع قانونی و بین المللی به آنها استناد کند. حتی اگر ایران هم نخواهد اقدامی کند این مستندات از سوی نهادهایی که به این منظور در جهان ایجاد شدند، مورد استناد قرار می‌گیرد و آنها مکلف هستند به موضوع ورود کنند.
استناد ایران به واکنش نهادها و اشخاص حقوقی بین‌الملل علیه حملات رژیم صهیونیستی
پاد با اشاره به مشکل مهمی که در این زمینه وجود دارد، خاطرنشان کرد: با وجود این راهکارها، مسئله اصلی امروز، خود حقوق بین‌الملل است که به تصرف رژیم اشغالگر قدس و آمریکا درآمده و اساسا اراده سیاسی برای نجات آن در دنیا وجود ندارد. شاهد بودیم قاضی دیوان بین‌المللی به دلیل اینکه برای اولین بار یک رای شجاعانه علیه رژیم صهیونیستی صادر کرده بود، به دلایل موهونی کنار گذاشته شد. والا هیچ مشکلی از نظر اسناد و قوانین بین‌المللی برای شکایت از این رژیم نامشروع در مقابل ایران وجود ندارد و بحث اصلی عدم هماهنگی اراده‌های سیاسی در همراهی برای اجراست.
حقوق بین‌الملل به تصرف رژیم اشغالگر قدس و آمریکا در آمده است
دستیار سابق رئیس‌جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی در ادامه گفت: ایران حق دارد مطابق کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو و برخی مواد کنوانسیون نسل‌زدایی علیه این رژیم اقامه دعوا کند حتی به گونه‌ای که بحث عدم پذیرش مشروعیت رژیم کودک‌کش را نیز برای خود محفوظ دارد.
این وکیل دادگستری یادآور شد: یکی از ابزارهایی که می‌توانیم با آن به این موضوع ورود کنیم مطالبه‌ای است که سالها جمهوری اسلامی ایران مطرح کرده و آن این است که ساختار نهادهای بین‌المللی نیاز به ترمیم و به‌روزرسانی دارد. موضوع حق وتو به عنوان ابزاری ضد عدالت و تبعیض آمیز در ارکان بین‌الملل و حقوق بین المللی وجود دارد که حقوق ملتها را نقض می‌کند. شاهدیم قطعنامه‌هایی علیه رژیم اشغالگر صادر می‌شود و آمریکا آنها را وتو می‌کند. آمریکا در تازه‌ترین اقدام ضدبشری خود در حمایت و برای نجات رژیم صهیونیستی در حمله به کشور ما به این رژیم نامشروع کمک کرد.
ابزارهای ایران برای شکایت از رژیم صهیونیستی در جنگ 12 روز
وی با تاکید دوباره بر اینکه ایران قطعاً می‌تواند در چارچوب حقوق بین‌الملل بدون اینکه مشروعیت رژیم اشغالگر قدس را به رسمیت بشناسد علیه این رژیم اقامه دعوا کند، تصریح کرد: بُعد کلان‌تر این موضوع به مسئله بیداری و آگاهی ملتها نسبت به جنایات این رژیم برمی‌گردد. با توجه به بیداری که در ملتها و به خصوص مردم کشورهای اسلامی به طریق اولی ایجاد شده می‌توان از ظرفیت‌هایی که مطابق حقوق بین‌الملل در این زمینه ایجاد شده بهره برد. در این چارچوب به جنبشهای آزادی خواهی که علیه تبعیض نژادی تشکیل می‌شود، حقوقی داده شده است. حتی حزب الله و حماس را نیز در این چارچوب می‌توانیم، تعریف کنیم.
وی ادامه داد: درست است همین نظام ناعادلانه بین‌المللی در مورد این جنبش‌ها زودتر قضاوت کرده و دفاع مشروع آنها را زیر سوال برده اما بخشی از خود این نظام حقوقی به این جنبش‌ها شانیتی برای اینکه بتوانند اقامه دعوا کنند، داده است. اگر نگرانی‌هایی هم در این بخش وجود داشته باشد از طریق جنبشهای موجود در منطقه و سایر کشورها که مورد ظلم واقع شدند، می‌توان از این ظرفیت استفاده کرد.
پیگیری جنایات رژیم صهیونیستی از طریق بریکس و سازمان همکاری‌های اسلامی
دستیار سابق رئیس جمهور در حوزه آزادی‌های اجتماعی افزود: ایران از نظر دیپلماسی و جایگاه خود در بریکس و سازمان همکاری‌های اسلامی می‌تواند از این ظرفیتها استفاده کند و سایر کشورها هم مطابق تعهداتی که پذیرفتند صلاحیت ذاتی در این زمینه دارند. همه کشورها موظفند در چنین شرایطی فعال شوند. می‌بینیم در کل دنیا، کشورهایی که آزادیخواه هستند از کنار جنایات رخ داده در غزه به راحتی عبور نکرده و واکنش‌هایی داشتند. لذا در این زمینه نسبت به چند سال قبل که موضوع عدم واکنش به این دست جنایات رژیم صهیونیستی مطرح بود، یک مرحله جلوتر رفتیم و شاهد واکنش همه کشورها و ملتها به جنایات رژیم صهیونیستی هستیم و بعضا می‌بینیم این جنایات را محکوم می‌کنند حتی مردم در یکی از کشورهای آمریکای لاتین اعتراض داشتند که چرا در بیانیه وزارت امور خارجه کشورشان، این موضوع تنش نامیده شده، معترضان معتقد بودند این موضوع از تنش بالاتر بوده و باید از سوی دولت این کشور تجاوز نامیده شود.
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی همه چیز مستعد پیگیری است اما اینکه آیا این ساختار و سازمان قضایی سازمان ملل امکان و توانایی اجرای احکام بین‌المللی را دارد یا ندارد؟، تاکید کرد: به نظر می‌رسد این شرایط ایجاد نشده و ما باید به سمت یک نظم نوین حقوق بین‌الملل بر خلاف چیزی که از ابتدا بوده پیش رویم. موضوع مد نظر من درباره اثرگذاری و جایگاه سازمان همکاری کشورهای اسلامی در اسناد بین‌المللی است و متعاقب آن تغییر در ساختارهای ناکارآمد کنونی است.
پاد با اشاره به نحوه شکایت ایران از رژیم صهیونیستی گفت: ما می‌توانیم بدون تایید وجود نامشروع رژیم کودکش صهیونیستی، هم علیه این رژیم و هم سران آن و خود شخص نتانیاهو در چارچوب همین قوانین اشغال شده بین‌الملل اقامه دعوا کنیم یعنی در بحث امکان شکایت که سوال شماست پاسخ مثبت است و حتما ایران باید همزمان از ظرفیت دیپلماسی خود برای مستندسازی جنایات رخ داده بهره گیرد و بحث‌های حقوقی را پیش برد. از طرف دیگر قدرت میدان خود را نیز ارتقا دهد.
در کنار راهکارهای حقوقی باید ظرفیت میدان را بالا بریم
این وکیل دادگستری در این زمینه خاطرنشان کرد: در دنیایی که ما در حال حاضر در آن به مدلی از قلعه حیوانات رسیدیم (جرج ارول) و غرب و آمریکا شرایطی را در آن ایجاد کردند و آن را به سمت مزرعه و قلعه حیوانات بردند تا جایی که یک مقام مسئول در آلمان با وقاحت تمام می‌گوید «رژیم صهیونیستی در منطقه (خاورمیانه) اهداف کثیف ما را دنبال می‌کند» ما در واقع با یک تقابل گفتمانی روبرو هستیم که خود غرب به آن اقرار می‌کند که گفتمانش یک گفتمان صادقانه در حوزه حقوق بین‌الملل و حقوق بشر نبوده لذا واقع‌بینانه این است که ظرفیت میدان خود را بالا بریم و از این راهبرد یک لحظه غافل نشویم.
وی با اشاره به واقعیتهای موجود در دنیا از منظر حقوقی افزود: با این وجود برای اثبات این ناکارآمدی و متقاعد کردن کشورها و ملت‌های آزادیخواه برای تغییر در ساختار نهادها و سازمان‌های بین‌المللی، وزارت امورخارجه، دولت، معاونت حقوقی و مرکز بین‌الملل ریاست جمهوری باید فعال شوند. البته سمن‌ها و نهادهای غیردولتی به خصوص سمن‌هایی که در عرصه بین‌الملل از شان و جایگاه خوبی برخوردار هستند به عنوان بازوی محکم این قضایا می‌توانند، مورد توجه قرار گیرند.
نقش نهادها و تشکلهای مردمی در پیگیری حقوق ملت ایران در حملات اخیر
پاد گفت: تشکلهای غیردولتی ما در چارچوب پروتکل اول 1977 الحاقی با کنوانسیون‌های ژنو و همینطور قطعنامه 3070 مجمع عمومی ملل متحد می‌توانند، نقش خیلی فعالی، فراتر از دولت داشته باشند.
دستیار سابق رئیس‌جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی با اشاره به پیشنهادهایی برای پاسخگو کردن رژیم صهیونیستی نسبت به جنایاتی که در کل منطقه علیه کشورهای مختلف منطقه نظیر لبنان، سوریه، یمن و ...صورت داده است، افزود:کشورهای منطقه از طریق دیپلماسی باید در مجمع عمومی سازمان ملل به سرعت قطعنامه‌ای علیه این رژیم صادر کنند تا مشارکت این رژیم در فعالیت‌های سازمان ملل تعلیق شود. این قضیه یک بار در خصوص رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی رخ داده و مسبوق به سابقه است. البته کشورها می‌توانند مطابق ماده 22 منشور، درخواست ایجاد یک دادگاه کیفری بین‌المللی ویژه برای این رژیم را دنبال کنند. این موضوع در چارچوب اختیارات مجمع عمومی سازمان بین‌الملل است.
پیشنهادات برای پیگیری حقوقی حمله رژیم صهیونیستی به ایران
وی افزود: شرارتها و توسعه شرارت‌های این رژیم به گونه‌ای شده که حتی از رژیم آپارتاید آفریقایی جنوبی که این ماده 22 برای اولین بار درباره آن مطرح شد، بیشتر شده و به نظر می‌رسد در حال حاضر باید فشار و تقاضا برای اجرای این مواد منشور به خصوص از سوی کشورهای اسلامی،کنفرانس اسلامی و کشورهایی که با ما در این ظلم‌ستیزی هم نظر هستند، بیشتر شود. افکار عمومی ملتها باید در این زمینه فعال شوند و بخواهند ماده 22 درباره این رژیم فعال شود. این موضوع هم در بیداری ملتها و هم مستندسازی جنایات علیه کشورمان کمک کننده است. قطعا اجرای ماده 22 و تشکیل دادگاه ویژه کیفری بین‌المللی علیه اسرائیل، در استیفای حقوق ملت زنان و کودکان بی‌گناه ما بسیار موثر است.
پاد با اشاره به راهکارهای دیگر در این خصوص ادامه داد: پیشنهاد بعدی، ایجاد کمیته ویژه سازمان ملل علیه آپارتاید است. این ظرفیت هم یک بار علیه آفریقای جنوبی استفاده شد با این وجود جنایات و نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی به مراتب بیشتر است. این رژیم حتی در درون همان سرزمین اشغال شده، آپارتاید دارد و شهروندان خود را دسته‌بندی می‌کند. این موضوع به مناطق اطراف سرزمین‌های اشغالی نیز تسری پیدا کرده است لذا خیلی به‌جاست کمیته اپارتاید فعال شود. دیپلماسی ما و یا معاونت حقوقی دستگاه دیپلماسی و یا مرکز بین‌الملل ریاست جمهوری می‌تواند از طریق هر دو دادگاه بین‌المللی این مسئله را دنبال کند.
امکان فعال شدن کمیته آپارتاید مجمع عمومی و تشکیل دادگاه بین‌المللی علیه اسرائیل
وی در توضیح این مسئله گفت: بر این اساس، هم می‌توانیم در دادگاه بین‌المللی کیفری علیه سران رژیم صهیونیستی دعاوی کیفری داشته باشیم و هم با پیشنهاد احیای این کمیته‌ها یا دادگاه بین‌المللی ماده 22 بعدا در دیوان بین‌المللی دادگستری اقامه دعوا کنیم.
دستیار سابق رئیس‌جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی با اشاره به فعالیت و کنشگری سمن‌ها و تشکلهای مردم نهاد نیز در این زمینه گفت: فعالیت سمن‌ها و تشکلهای مردم نهاد در دنیا باید به سمتی پیش رود که دولتهای عضو سازمان ملل را تحت فشار قرار دهند تا یک تحریم اقتصادی و مالی علیه رژیم صهیونیستی اعمال شود و حمایت آمریکا و دولتهای غربی از این رژیم برای آنها پرهزینه شود.
پاد گفت: چون امروزه ملتها به پا خواستند، می‌شود اراده کشورها و دولتها را نیز پای کار آورد. دولتهایی مانند امریکای لاتین که در حوادث اخیر پای کار آمدند یا دولتهای مسلمان که هنوز شاید به آن صراحت کلام نرسیدند، ملتهایشان می توانند آنها را به این صراحت کلام برسانند و هم می‌تواند به عنوان یه راهکار حقوقی در این بخش فعال شوند.
انتهای پیام/
