به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری خبرآنی، همزمان با برگزاری بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌هلث، نشست تخصصی «کانکت فروم» با محوریت توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی، به همت سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی برگزار شد.
در این نشست، دکتر امین اردشیر دوانی، مدیرعامل و بنیان‌گذار شرکت فناوران نوید سیمرغ و دارای دکترای بیوانفورماتیک از دانشگاه کائولیک‌لوون بلژیک، با بیان اینکه هدف اصلی مجموعه سیمرغ، بازگرداندن شادی و امید به خانواده‌های درگیر بیماری‌های ژنتیکی است، گفت: مایلم حضار را دعوت کنم تا همراه من سفری داشته باشند به پشت‌صحنه شرکت سیمرغ؛ جایی که فعالیت‌مان را آغاز کردیم.
وی ادامه داد: من متولد 1358 در شیراز و فرزند خانواده‌ای از کارکنان شرکت نفت هستم. مانند بسیاری از کودکان، در دوران کودکی رؤیاهای متفاوتی داشتم؛ از شناگر شدن گرفته تا پلیس یا ارتشی شدن. هیچ‌کس فکر نمی‌کرد روزی کسی که اهل فوتبال و شیطنت است، دکترای بیوانفورماتیک بگیرد؛ اما این مسیر، گام‌به‌گام و با تلاش و پشتکار طی شد.
دوانی با اشاره به سابقه تحصیلی و کاری خود افزود: تحصیلاتم را در دبیرستان سعادت بوشهر، یکی از قدیمی‌ترین مدارس کشور، ادامه دادم. سپس در شرکت‌های خودروسازی داخلی فعالیت کردم، تا اینکه در سال 2009، پس از مراسم خداحافظی با همکاران، به بلژیک مهاجرت کردم. دانشگاه کائولیک‌لوون را به‌دلیل اعتبار علمی و نیز توانایی آن در پیوند نوآوری با تحقیق و فعالیت آکادمیک، انتخاب کردم.
وی خاطرنشان کرد: پایان‌نامه دوره فوق‌لیسانس من درباره بهینه‌سازی تشخیص پروتئین‌ها بود که در حوزه داروسازی کاربرد فراوانی دارد. در همان سال قصد بازگشت به ایران را داشتم، اما با باز شدن چند فرصت دکترا، برای یکی از آن‌ها با همکاری دو استاد راهنما اقدام کردم. ابتدا وقتی ایمیل پذیرش را دریافت کردم و دیدم کلمه‌ی اول آن “Unfortunately” است، تصور کردم که رد شده‌ام؛ اما بعد متوجه شدم استاد دوم پروژه علاقه‌مند به همکاری با من بوده و در نهایت وارد دپارتمان مهندسی برق دانشگاه شدم.
دوانی با تأکید بر فاصله میان پژوهش‌های دانشگاهی و نیازهای صنعت اظهار کرد: آنچه در دانشگاه‌ها تحت عنوان تحقیق انجام می‌شود، گاه فاصله زیادی با نیازهای واقعی صنعت دارد؛ اما اگر بتوانیم نقطه‌ی تلاقی این دو حوزه را پیدا کنیم، از این هم‌پوشانی می‌توان بهره‌برداری مؤثری داشت.
وی گفت: یکی از توهمات رایج در فضای علمی و صنعتی ما این است که تصور می‌کنیم می‌توانیم همه کار انجام دهیم؛ در حالی‌که تنها بخش کوچکی از مسیر به تلاقی فعالیت‌های دانشگاهی و نیازهای صنعتی مربوط می‌شود و اتفاقاً همان بخش کوچک، تأثیرگذارترین قسمت است.
دوانی با اشاره به سابقه فعالیت‌های علمی خود افزود: در دوران آکادمیک در پروژه‌های متعددی حضور داشتم که نتیجه آن، چاپ مقالات معتبری بود که همچنان مورد استناد قرار می‌گیرند و به‌عنوان منابع علمی به‌کار می‌روند. در مقطعی ناچار شدم تصمیم بگیرم که آیا در مسیر تحقیقاتی باقی بمانم یا به‌سمت صنعت حرکت کنم.
وی تصریح کرد: در آن زمان نقش من در حوزه ژنتیک کم‌کم پررنگ‌تر می‌شد. حتی برای ثبت یک تصویر ساده، ساعت‌ها زمان صرف کردم، اما همان تصویر ساده، به جرقه‌ای مهم در مسیر حرفه‌ای‌ام تبدیل شد. مانند بسیاری دیگر، من هم همیشه عاشق ایران بودم و دلم می‌خواست برای کشورم کاری انجام دهم.
دوانی با بیان اینکه بازگشت به ایران در سال 2017 با دشواری‌های زیادی همراه بوده، ادامه داد: در آن مقطع صاحب فرزند کوچکی بودیم و مسیر بازگشت اصلاً ساده نبود. با این حال، تصمیم گرفتم فعالیت حرفه‌ای‌ام را در ایران ادامه دهم و وارد فضای نوآوری شوم.
وی درباره شرایط اکوسیستم نوآوری ایران گفت: هر اکوسیستمی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. همان‌طور که نقشه متروی توکیو بسیار پیچیده و چندلایه است، شاید نقشه متروی تهران از نظر ظاهری ساده‌تر باشد؛ اما پیچیدگی فقط در تعداد عناصر نیست، بلکه در تعامل میان مؤلفه‌های آن سیستم نهفته است.
دوانی افزود: اکوسیستم استارتاپی ایران، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند ژنتیک، با چالش‌های منحصربه‌فردی روبه‌روست که شاید مشابه آن در کشورهای دیگر دیده نشود. اما اگر فقط از این پیچیدگی‌ها بترسیم، هیچ اتفاقی نمی‌افتد. همواره سعی کرده‌ام به‌جای توقف، مسیر رو به جلو را انتخاب کنم.
وی با اشاره به راه‌اندازی شرکت دانش‌بنیان سیمرغ اظهار کرد: نخستین ارتباط من با مجموعه کانکت شکل گرفت. دقیقاً به خاطر ندارم که در آن زمان، نام مجموعه «کانکت» بود یا نه، اما آقای اصلانی کمتر از دو ساعت پس از ارسال فرم اولیه با من تماس گرفت. در همان یک هفته‌ای که قرار بود به ایران بازگردم، جلسه‌ای در پارک فناوری برگزار شد و من به‌عنوان عضو مرکز رشد پاراوری فعالیت خود را آغاز کردم.
دوانی هدف ابتدایی شرکت سیمرغ را ارائه خدمات ژنتیکی در تمام مراحل زندگی یک فرد عنوان کرد و افزود: اما واقعیت این است که یک استارتاپ نمی‌تواند بر همه چیز تمرکز داشته باشد. بنابراین، تصمیم گرفتیم برخی فعالیت‌ها را کنار بگذاریم و تمرکز را بر بیماری‌های نادر و خاص بگذاریم.
وی گفت: از دو سال و نیم پیش، تمرکز جدیدی بر موضوع سرطان اضافه کردیم که یکی از چالش‌های جدی حوزه سلامت در ایران و جهان است. کار را با تیمی سه‌نفره آغاز کردیم و اکنون تیم ما به حدود 20 نفر رسیده است.
دوانی خاطرنشان کرد: از همه همکارانم که در این مسیر پرچالش همراه من بودند، تشکر می‌کنم. با وجود تمام سختی‌ها، امروز موفق شده‌ایم چرخه خدمات ژنتیکی بیماران را تقریباً کامل کنیم؛ هرچند مسیر پیشِ رو همچنان ادامه دارد.
اردشیر دوانی در ادامه این نشست با اشاره به مشکلات ناشی از تحریم‌ها گفت: بزرگ‌ترین ابزار در چرخه تشخیص بیماری‌های ژنتیکی، یعنی دستگاه‌های توالی‌یابی، هنوز به‌طور کامل در ایران وجود ندارد. متأسفانه این قطعه مهم از پازل همچنان ناقص است، اما ما با تمام توان در تلاشیم تا راه‌حلی برای آن بیابیم.
وی افزود: خوشبختانه هزینه توالی‌یابی در حال کاهش است و این روند نزولی با رشد فناوری ادامه دارد. این کاهش هزینه، چالشی جدی برای متخصصان ژنتیک ایجاد کرده، زیرا باید بتوانند با حجم عظیمی از داده‌های تولیدشده، دقیق و درست برخورد کنند.
دوانی تصریح کرد: این همان نقطه‌ای بود که ما وارد عمل شدیم. محصول اصلی شرکت ما یک نرم‌افزار است که به‌واسطه آن توانستیم کل این فرآیند را توسعه دهیم، مشکلات موجود در شبکه و زیرساخت اینترنت ایران را بومی‌سازی کنیم و بستری فراهم آوریم تا این حجم عظیم از داده‌ها به‌راحتی منتقل شده و در اختیار متخصصان قرار گیرد.
وی ادامه داد: مانند همه شرکت‌های نرم‌افزاری، ما نیز به تیم فنی قدرتمندی نیاز داشتیم. این تیم از آغاز تاکنون، با وجود تغییراتی در اعضا، همچنان در حال توسعه و بهینه‌سازی نرم‌افزار است. در واقع، این محصول دیگر تنها یک نرم‌افزار نیست، بلکه بستری است که نه‌تنها به داده‌های ژنتیکی ما نظم و امنیت می‌دهد، بلکه امکان اشتراک‌گذاری ایمن این داده‌ها را میان متخصصان فراهم می‌سازد.
دوانی گفت: نتیجه این تلاش‌ها، تسهیل فرآیند تشخیص بیماری‌های ژنتیکی و کاهش هزینه‌ها برای بیماران و مؤسسات حمایتی بوده است. البته این مسیر آسان نبوده. یکی از چالش‌های اصلی هر استارتاپ این است که دیده شود. ما، علاوه بر حمایت‌هایی که از نهادهای فناوری دریافت کردیم، خودمان نیز در این مسیر فعالانه قدم برداشتیم.
وی افزود: در همان سال نخست موفق شدیم عنوان دانش‌بنیان را دریافت کنیم. شرکت در کنفرانس‌ها و حضور در رسانه‌ها باعث شد محصول ما بیش‌تر شناخته شود. همچنین توانستیم مجوز فناوری خود را از پارک فناوری سلامت (وابسته به پارک پردیس و با مشارکت وزارت بهداشت) دریافت کنیم. عضویت حقوقی ما در انجمن ژنتیک ایران نیز با حمایت آقای دکتر طلایی ممکن شد که نقش مؤثری در مسیر ما داشت.
دوانی خاطرنشان کرد: البته این تنها یک‌روی سکه است. بازار ایران، بازاری بسیار پیچیده است؛ از ساختارهای سنتی گرفته تا تأخیر در پذیرش روش‌های نوین اقتصادی. گاهی سیستم با کندی حرکت می‌کند، اما ناگهان برخی نوآوری‌ها با شتاب وارد می‌شوند.
وی گفت: یکی از مشکلات اصلی که سال‌هاست با آن مواجهیم، ذهنیت «میان‌بُر گرفتن» در فضای آکادمیک کشور است. بسیاری از دانشجویان، حتی هنگام فارغ‌التحصیلی، به‌دنبال راهی میان‌بر برای پیشبرد پروژه‌هایشان هستند. متأسفانه این نگرش گاه به فضای صنعت هم نفوذ کرده است.
دوانی در ادامه، با ذکر مثالی افزود: مانند یکی از قدیمی‌ترین ساندویچی‌های معروف ایران که پس از موفقیت، با رشد چندین ساندویچی مشابه در اطرافش مواجه شد؛ اما هیچ‌کدام نتوانستند کیفیت مشابهی ارائه دهند. رقیب داشتن چیز بدی نیست؛ چه دلالی کوچک باشد، چه بازیگری باسابقه و قدرتمند در صنعت. مهم این است که بتوان با آن رقابت کرد و سهم خود را حفظ نمود.
وی در پایان گفت: مهم‌ترین دغدغه ما در این مسیر، تعیین درست قیمت برای محصولمان است. برخی رقبا که در واقع واسطه‌گر یا به‌اصطلاح «دلال» هستند، با روش‌هایی وارد بازار می‌شوند که ممکن است به ساختار سالم قیمت‌گذاری آسیب بزنند. اما ما تلاش کرده‌ایم با حفظ کیفیت، مسیر توسعه پایدار را ادامه دهیم.
انتهای پیام/
