به گزارش خبرنگار خبرآنی، افسانه دست نیافتنی بودن مدیران ارشد پلتفرم های اجتماعی به دلیل انتشار محتوای کاربران، با دستگیری پاول دوروف در فرانسه از هم گسیخت.
از سوی دیگر موج جدیدی از اخراج کارمندان در شرکت های فناوری آغاز شده که به نظر می رسد در سال جاری نیز ادامه می یابد.
همچنین موضوع حمایت از فلسطین در شبکه های اجتماعی به خصوص ترکیه بازخوردهای زیادی داشت. در مقابل شرکت ها نیز هرکدام به نوعی سعی داشتند کارمندانی که از فلسطین دفاع می کنند را به شیوه ای سرکوب کنند. ادامه فعالیت تیک تاک در آمریکا نیز یکی از موضوعات مهمی بود که توجهات را به خود جلب کرد.
آنچه در زیر می خوانید برخی از مهم ترین ماجراهای صنعت فناوری در سال گذشته است.
فرانسه تلگرام را رام کرد
یکی از رویدادهای مهم سال گذشته دستگیری پاول دوروف بنیانگذار تلگرام در فرانسه بود. وی که به فرانسه سفر کرده بود در فرودگاهی در نزدیکی پاریس بازداشت شد. این خبر به سرعت در سراسر جهان واکنش هایی را برانگیخت زیرا چنین اقدامی بی سابقه بود. در ابتدا اتهامات دوروف و مدت زمان بازداشت وی مشخص نبود اما با تمدید مدت بازداشت و بازجویی ادامه دار از وی ابعاد بیشتری از این اقدام مشخص شد. دوروف به عنوان بخشی از تحقیق درباره جرائم مرتبط با سواستفاده جنسی از کودکان، قاچاق مواد مخدر و تراکنش های کلاهبردارانه در تلگرام دستگیر شده بود.
پس از آن و حدود یک هفته پس از بازداشت دوروف، وی اعلام کرد برای برطرف کردن انتقادات وارده به شیوه بازبینی محتوای پلتفرم تلگرام و حذف برخی ویژگی‌ها که از آن برای فعالیت‌های غیرقانونی استفاده می‌شود، اقداماتی انجام می‌دهد.
مدیر ارشد اجرایی تلگرام اطلاعاتی درباره شیوه انجام این کار فاش نکرد، اما به گفته او تاکنون آپلود محتوای جدید در پلتفرم با یک ابزار مستقل وبلاگ نویسی که به نظر می رسد مورد سواستفاده برخی کاربران ناشناس قرار گرفته، غیرفعال شده است.همچنین تلگرام ویژگی کمتر مورد استفاده «People Nearby» را که به دلیل بات ها و کلاهبرداران دچار چالش شده بود را حذف کرده و در عوض کسب وکارهای قانونی و تایید شده در نزدیکی کاربران را نشان می دهد.البته دوروف در پیام خود به این تغییر اشاره ای نکرد. این تغییرات برای نخستین بار پس از دستگیری دوروف در فرانسه اعلام شده اند.همچنین بنیانگذار تلگرام اعلام کرد این پیام رسان آی پی آدرس و شماره موبایل کاربران را در صورت دریافت درخواست قانونی به مقامات ارائه می‌کند.
تیک تاک در آمریکا از چاله ای به چاله دیگر افتاد
در سالی که گذشت یکی از مهم ترین رویدادهای فناوری به شبکه اجتماعی تیک تاک و ادامه فعالیت آن در آمریکا تعلق داشت. این شبکه اجتماعی مخصوص اشتراک گذاری ویدئوهای کوتاه از دور اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ با اتهاماتی مبنی بر همکاری این پلتفرم با ارتش چین و سواستفاده از داده های شهروندان آمریکایی با موضع خصمانه وی روبرو شد. وی حتی دستور مسدودسازی این پلتفرم را صادر کرد. این موضع در دولت جو بایدن نیز ادامه یافت.
جوبایدن رئیس جمهور آمریکا در ۲۰۲۴ میلادی قانونی را امضا کرد که به تیک تاک تا ۱۹ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی فرصت می داد کسب وکارش در آمریکا را واگذار کند یا فعالیتش در این کشور ممنوع می شد. در این میان تیک تاک بارها سعی کرد با لابی های مختلف، درخواست برای توقف اجرای قانون و در نهایت رجوع به دادگاه عالی آمریکا از این امر جلوگیری کند. اما در نهایت دادگاه عالی آمریکا رای ممنوعیت تیک تاک در صورت عدم واگذاری را تایید کرد. تیک تاک در روزهای آخر هشدار داده بود اگر دولت بایدن جلوی اجرای قانون را نگیرد، دسترسی ۱۷۰ میلیون کاربر آمریکایی به آن مسدود خواهد شد.
در این میان با نزدیک شدن پایان دوران ریاست جمهوری بایدن، تیک تاک سعی کرد از طریق لابی گری ترامپ را با خود همراه کند. این در حالی بود که ممنوعیت تیک تاک یک روز قبل از تحلیف دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا آغاز شد. از سوی دیگر دونالد ترامپ نیز قول داده بود این وضعیت را تغییر دهد تا تیک تاک بتواند در آمریکا فعال بماند اما در ساعات پایانی روز 18 ژانویه 2025 میلادی و قبل از آنکه زمان تعیین شده برای ممنوعیت تیک تاک اجرا شود، این اپ در امریکا متوقف شد و کاربران را از حساب های خود بیرون انداخت.
همین روند واکنش های زیادی را میان کاربران برانگیخت. اما ترامپ در نخستین روز فعالیت خود چند دستور اجرایی از جمله اعطای مهلتی 75 روزه به تیک تاک را امضا کرد. به این ترتیب مسدودیت تیک تاک در آمریکا پس ازمدت کوتاهی رفع شد. اما مدت زمان بیشتری طول کشید تا این اپ در گوگل پی و اپ استور دوباره ظاهر شود. هرچند ترامپ مهلتی برای تیک تاک تعیین کرده اما گزینه فروش کسب وکار آن در آمریکا هنوز روی میز است زیرا ترامپ همزمان خواستار مالکیت ۵۰ درصد این پلتفرم در آمریکا شده است.اکنون صحبت از چند خریداراحتمالی برای تیک تاک نیز نقل می شود.
تعطیلی دفاتر تیک تاک در کانادا
با تمام آنچه گفته شد در سالی که گذشت تنها چالش تیک تاک ادامه فعالیت در آمریکا نبود. کانادا نیز دفاتر این شرکت را تعطیل کرد. از سوی دیگر دسامبر ۲۰۲۴ میلادی و یک ماه پس از آنکه پسری ۱۴ ساله توسط یک دانش‌آموز همکلاسی‌اش پس از مشاجره درتیک تاک با چاقو به قتل رسید، دولت آلبانی تصمیم به ممنوعیت پلتفرم گرفت.ممنوعیت یک ساله تیک تاک در آلبانی کاربران در این کشوراکنون آغاز شده است.البته پیش از آلبانی حداقل ۲۰ کشور دیگر نیز به دلیل نگرانی ها درباره ویدئوهای نامناسب یا چالش های امنیتی مربوط به مالکیت تیک تاک، ممنوعیت های کامل یا جزئی بر این پلتفرم وضع کرده بودند.
همچنین دفتر کمیسیونر اطلاعات انگلیس(ناظر حریم خصوصی این کشور) درباره اینکه تیک تاک، ردیت و وب سایت اشتراک گذاری آنلاین عکس Imgur از حریم خصوصی کودکان محافظت می کنند یا نه تحقیقاتی را آغاز کرده است.
قاضی برزیلی برنده کشمکش با ایکس شد
ایکس نیز سال پر از دردسری را در برزیل پشت سر گذاشت و کشمکش ایلان ماسک و یک قاضی دادگاه عالی برزیل این پلتفرم را به تعطیلی در این کشور کشاند. در اوایل سال گذشته میلادی الکساندر مورائس به ایکس دستور داد برخی حساب های کاربری را مسدود کند.
همچنین پس از آنکه ماسک در اوایل سال جاری میلادی اعلام کرد حساب های کاربری که مورائس قبلا دستور مسدود سازی آنها را داده بود، دوباره فعال می کند این قاضی تحقیقاتی درباره مالک پلتفرم را آغاز کرد.
ماسک در پستی در شبکه اجتماعی ایکس مورائس را ننگ مطلق برای عدالت نامید و اعلام کرد شرکت او قادر به موافقت از دستور این قاضی برای سانسور پنهان و ارائه اطلاعات خصوصی بر حسب درخواست نیست. پس از آن پلتفرم ایکس اعلام کرد فعالیت هایش در برزیل را به دلیل دستور سانسور از سوی الکساندر دی مورائس قاضی این کشور به سرعت متوقف می کند. ماسک مالک این شبکه اجتماعی مدعی شد مورائس به طور مخفیانه یکی از نمایندگان حقوقی شرکت در این کشور را تهدید کرده درصورتی که از دستور قانونی برای حذف برخی محتوا از پلتفرم پیروی نکند، وی را دستگیر می کند.ایکس در این باره اعلام کرد: برای حفاظت از ایمنی کارمندان مان تصمیم گرفتیم تا فعالیت در برزیل را به سرعت متوقف کنیم.
سرانجام پس از جدالی بین ماسک و الکساندر دی مورائس قاضی برزیلی، دادگاه عالی این کشور به تهیه کنندگان سرویس اینترنت و موبایل دستور داد پلتفرم ایکس را مسدود کنند.اما یک آپدیت ایکس دسترسی کاربران برزیلی به پلتفرم را با وجود مسدودیت فراهم کرد.دادگاه عالی برزیل نیز همان روز به ایکس دستور داد از دستورش سرپیچی نکند و گرنه در معرض جریمه روزانه 921 هزار 726 دلار قرار خواهد گرفت.ایکس نیز در بیانیه ای اعلام کرد سوییچی در شبکه تهیه کنندگان سرویس به احیای موقت و ناخواسته پلتفرم در برزیل منجر شده و این شرکت همچنان قصد همکاری با دولت این کشور را دارد تا فعالیت هایش را به زودی از سر گیرد.درپی این رویدادها ایکس اعلام کرد به زودی نمایندگی حقوقی خود در برزیل را به دادگاه عالی این کشور معرفی می کند.اقدام مذکور بزرگترین گامی بود که ایکس برای پیروی از دستورات دادگاه عالی برزیل برداشت.
پس از آن دادگاه عالی برزیل اعلام کرد پلتفرم ایکس هنوز باید بیش از ۵ میلیون دلار جریمه های پرداخت نشده از جمله یک مورد جدید را بپردازد تا بتواند دوباره سرویس های خود در این کشور را از سر گیرد.
در نهایت در 18 مهر ماه سال گذشته ایکس مسیر فعالیت خود در برزیل را معکوس و از دستورات دادگاه پیروی کرد، حال آنکه ایلان ماسک مالک میلیاردر آن قبلا ادعا کرده بود از آنها پیروی نمی کند. دادگاه عالی برزیل نیز اعلام کرد پلتفرم ایکس می تواند فعالیت خود در این کشور را از سر گیرد.
موج اخراج کارمندان فناوری
سال گذشته همراه با شکوفاتر شدن هوش مصنوعی و بازگشایی کامل دفاتر اداری شرکت های فناوری و از بین رفتن دورکاری ها، روند اخراج کارمندان در بزرگترین شرکت های فناوری رقم خورد. متا یکی از این شرکت ها بود که 20 کارمند را به دلیل افشای اطلاعات داخلی به رسانه ها اخراج کرد.
علاوه بر این تعداد، شرکت مذکور تایید کرد که 5 درصد از کارمندان با پایین ترین عملکرد را اخراج می کند. شرکت مادر فیس بوک در یادداشتی به کارمندانش روند اخراج وسیع نیروهای انسانی را اعلام کرد در همین راستا هشدارهایی به کارمندان متا در آمریکاارسال شد. همچنین کارمندان آن در کشورهای دیگر از جمله سراسر اروپا، آسیا و آفریقا بین ۱۱ تا ۱۸ فوریه هشدار مربوط به اخراج را دریافت کرده اند.
مایکروسافت نیز سال جدید میلادی را با اخراج کمتر از یک درصد از کارمندانش که عملکرد خوبی نداشته اند در بخش امنیت آغاز کرد. همچنین شرکت آمازون دربهمن ماه اعلام کرد فعالیت‌های کبک واقع در کانادا را تعطیل می‌کند که این امر به اخراج ۱۷۰۰ کارگر کانادایی منجر شد.
«بنیادموزیلا»، یکی از زیرمجموعه‌های شرکت موزیلا انبوهی از کارمندانش را اخراج کرد. ۳۰ درصد از کارمندان این شاخه اخراج شده‌اند که این امر منجر به حذف کامل بخش‌های حمایت غیرانتفاعی و برنامه‌های جهانی شد.همچنین به گفته۳ منبع آگاه شرکت سامسونگ الکترونیک نیز ۳۰ درصد نیروی کار خود در سراسر جهان را در بخش های مختلف اخراج می کند.
اپل نیز ۱۰۰ کارمند در گروه خدمات دیجیتال خود را اخراج کرد. این کاهش نیرو بیشتر کارمندان مسئول اپل بوکس و اپل بوک استور را در بر می گیرد.
عدم تاب آوری شرکت های فناوری در مقابل حمایت کارمندان از فلسطین
رویدادهای سیاسی در 1403 شمسی روی صنعت فناوری نیز سایه انداختند. یکی از این موارد حمایت کارمندان شرکت های بزرگ از مردم فلسطین بود که بازتاب های وسیعی داشت. در همین راستا فارس حمد یکی از مهندسان سابق متا این شرکت را به تبعیض درباره کنترل محتوای مربوط به درگیری ها در غزه متهم کرد. وی به دلیل برطرف کردن باگی مربوط به پست های فلسطینیان در فوریه سال جاری میلادی اخراج شد. وی در شکایتی ادعا کرده متا او را به دلیل برطرف کردن باگ هایی که به سرکوب و سانسور پست های فلسطینیان در اینستاگرام منجر می شد، اخراج کرده است.
همچنین گوگل نیز 28 کارمند معترض به همکاری با رژیم صهیونیستی را اخراج کرد. گوگل در بیانیه‌ای اعلام کرد :این افراد به طور فیزیکی فعالیت کارمندان دیگر را مختل کردند و اجازه ندادند آنها به واحدهای ما دسترسی یابند. این امر نقض واضح سیاست‌های ما و رفتاری کاملاً غیرقابل قبول است.اما در این میان علیرضا ذاکری یک مهندس ایرانی شاغل در گوگل با انتشار پستی در لینکدین اعلام کرد به دلیل همکاری این شرکت با رژیم صهیونیستی، استعفا داده است.
اما اخراج کارمندان تنها رویداد این حوزه نبود. موضع گیری شرکت های فناوری علیه مردم فلسطین کشور ترکیه را وادار کرد واکنش نشان دهد و اداره فناوری اطلاعات و ارتباطات ترکیه در دوم آگوست 2024میلادی اینستاگرام را مسدود کرد. مقامات دولت اعلام کردند دلیل این اقدام عدم پیروی اینستاگرام از رگولاتورهای ترکیه‌ای است.گزارش رسانه‌های مختلف حاکی از آن است که اقدام مذکور در واکنش به حذف پست‌های کاربران ترکیه‌ای درباره شهید اسماعیل هنیه انجام شده است.
رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه شبکه های اجتماعی را برای سانسور عکس شهدای فلسطینی به فاشیسم دیجیتال متهم کرد.
استرالیا حافظ سلامت نوجوانان در شبکه های اجتماعی شد
از سوی دیگر با توجه به آنچه در سال های قبل درباره تاثیر مخرب شبکه های اجتماعی بر سلامت روان و جسم کودکان و اطلاع شرکت ها از این تاثیرات رسانه ای شد، دولت های مختلف سعی کردند با قوانین مختلف بر این تاثیرات غلبه کنند.
در همین راستا دولت استرالیا لایحه‌ای با هدف ممنوعیت شبکه های اجتماعی برای کودکان زیر ۱۶ سال به پارلمان ارائه کرد که شامل جریمه ای تا ۳۲ میلیون دلار آمریکا برای پلتفرم‌هایی است که آن را نقض کنند. استرالیا تصمیم دارد یک سیستم احراز سن را آزمایش کند که احتمالا شامل روندهای شناسایی دولتی یا بیومتریک است تا شبکه های اجتماعی وادار به ممنوع کردن نوجوانان در پلتفرم هایشان شوند. این یکی از سختگیرانه ترین اقدامات کنترلی توسط کشورهای جهان است.
شکایت ایالت های آمریکا از متا برای معتاد کردن نوجوانان
در این راستا شرکت متا در آمریکا به دلیل اعتیادآور بودن فیس بوک و اینستاگرام باید با شکایت چند ایالت آمریکا روبرو شود که شرکت را به دامن زدن به مشکلات سلامت روانی نوجوانان متهم می کند. قاضی آمریکایی درخواست متا برای رد شکایت در دو ایالت جداگانه که سال گذشته ثبت شده بود، را رد کرد. یکی از شکایت ها شامل بیش از ۳۰ یالت از جمله کالیفرنیا و نیویورک و شکایت دیگر توسط ایالت فلوریدا انجام شده بود. همچنین ایالت ماساچوست از متا پلتفرمز شکایت و این شرکت را به استفاده از ویژگی های اعتیادآور برای کاربران جوان دراینستاگرام و فریب دادن مردم درباره خطرات این پلتفرم برای سلامت ذهنی نوجوانان متهم کرد.
