به گزارش خبرنگار خبرآنی، پژوهشگران برای اطلاع از آخرین دستاوردهای علمی در دیگر مراکز علمی دنیا نیازمند دسترسی به پایگاه‌های علمی بین‌المللی هستند و دانشگاه‌ها باید از طریق خرید اشتراک امکان دسترسی به این پایگاه‌ها را فراهم کنند.
سال‌ها بود که دسترسی دانشگاهیان به دلیل بدهی انباشته به پایگاه‌های علمی بین‌المللی، قطع شده بود و پژوهشگران برای دسترسی به مقالات روز دنیا از روش‌های غیر رسمی استفاده می‌کردند.
مردادماه سال جاری بود که بخش عمده‌ای از بدهی‌های انباشته دانشگاه‌ها به پایگاه‌های علمی بین‌المللی با پیگیری پژوهشگاه ایرانداک و وزارت علوم پرداخت شد و پس از پنج سال دسترسی دانشگاه‌ها و مؤسسات زیرمجموعه وزارت علوم به برخی پایگاه‌های علمی بین‌المللی از جمله «اسکوپوس» و «ساینس دایرکت» امکان‌پذیر شد.
حق اشتراک خریداری شده برای دسترسی به پایگاه‌های علمی «یک‌ساله» است و برای جلوگیری از ایجاد بدهی انباشته و حفظ دسترسی به این پایگاه‌ها نیاز است که دانشگاه‌ها هر سال نسبت به پرداخت حق اشتراک اقدام کنند ولی با توجه به افزایش نرخ ارز و مشکلات مالی دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر؛ برخی مسئولان بر ضرورت ایجاد ردیف بودجه متمرکز برای تامین هزینه‌های دسترسی به پایگاه‌های علمی بین‌المللی تاکید داشتند.
بررسی بودجه سال ۱۴۰۴ حاکی از این است که برای سال آینده یک ردیف بودجه برای تامین هزینه حق اشتراک پایگاه‌های بین‌المللی در نظر گرفته شده است.
دکتر محمد حسن‌زاده؛ رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) و رئیس شورای تأمین منابع علمی کشور در گفتگو با خبرنگار خبرآنی، در مورد اختصاص ردیف بودجه مستقل برای تامین حق اشتراک پایگاه‌های علمی گفت: بله برای اولین‌بار در طول تاریخ علم ایران در بودجه سال آینده این موضوع مطرح شده است.
وی افزود: تا کنون با این موضوع موافقت شده و سال آینده بودجه‌ای مجزا برای حق اشتراک دانشگاه‌ها به پایگاه‌های علمی بین‌المللی در نظر گرفته شده است.
همچنین دکتر حسین نصیری؛ مدیر گروه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گفتگو با خبرنگار خبرآنی، درباره این موضوع گفت: اختصاص ردیف بودجه مستقل برای حق اشتراک پایگاه‌های بین‌المللی به صراحت در بودجه درج نشده است ولی چند ردیف بودجه تحت عنوان برنامه‌های حمایتی در بودجه سال آینده درج شده که به وزارت علوم اجازه می‌دهد این مبالغ را در بخش‌هایی که می‌خواهند هزینه کنند.
وی اظهار کرد: این موارد تحت عنوان «برنامه‌های حمایتی» در جداول بودجه سال ۱۴۰۴ درج شده است و احتمالاً ذیل همین موضوع این مبالغ در نظر گرفته شده است. وزارت علوم نیز تایید کرده است که این موضوع در بودجه ذکر شده است.
به گزارش مهر، در سال‌های اخیر؛ رتبه ایران در انتشار مقالات بین‌المللی روند کاهشی داشته است و برخی کارشناسان دسترسی نداشتن پژوهشگران به منابع علمی روز دنیا را به عنوان یکی از دلایل افت انتشارات علمی کشور مطرح کرده‌اند. امید است در سال‌های آینده با حفظ دسترسی دانشگاهیان به منابع علمی، روند انتشارات علمی کشور نیز بهبود یابد.
