به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری خبرآنی، ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و میزان تابش مناسب خورشید، یکی از کشورهایی است که ظرفیت‌های بالایی در استفاده از انرژی خورشیدی دارد. یکی از روش‌های نوین که می‌تواند علاوه بر تأمین انرژی پاک، به حفاظت از منابع طبیعی کمک کند، نصب پنل‌های خورشیدی در مراتع است. این اقدام به‌ویژه در شرایط کنونی که با بحران‌های زیست‌محیطی نظیر فرسایش خاک، کم‌آبی و تخریب مراتع مواجه هستیم، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
پنل‌های خورشیدی می‌توانند تأثیرات مثبت زیادی بر محیط‌های طبیعی و مراتع بگذارند. از جمله این اثرات می‌توان به کاهش فرسایش خاک اشاره کرد. نصب پنل‌های خورشیدی در مناطق مرتعی می‌تواند از خاک در برابر باد و باران محافظت کند و به این ترتیب از تخریب آن جلوگیری کند. همچنین، سایه‌ای که پنل‌ها ایجاد می‌کنند، از تبخیر آب از سطح خاک جلوگیری کرده و رطوبت آن را حفظ می‌کند. این امر به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک ایران که با کمبود منابع آبی مواجه هستند، می‌تواند اثرات مثبت زیادی به همراه داشته باشد.
علاوه بر این، پنل‌های خورشیدی می‌توانند به حفظ تنوع زیستی مراتع کمک کنند. با نصب پنل‌ها در مکان‌های مناسب، امکان جلوگیری از چرای بیش از حد دام‌ها بر گیاهان فراهم می‌شود. در واقع، این پنل‌ها می‌توانند در برخی مناطق به عنوان یک مانع برای حفاظت از گیاهان و منابع طبیعی عمل کنند.
با این حال، برای بهره‌برداری بهینه از این فناوری در مراتع، لازم است نکات فنی و زیست‌محیطی مورد توجه قرار گیرد. از جمله این نکات می‌توان به انتخاب مکان مناسب برای نصب پنل‌ها و انتخاب نوع پنل‌های مناسب اشاره کرد. همچنین، مدیریت صحیح منابع طبیعی و توجه به عواملی چون میزان تراکم گیاهان، چرای دام و نحوه آبیاری می‌تواند در موفقیت این طرح‌ها نقش مهمی ایفا کند.
ایران با دارا بودن مساحت وسیع مراتع و دریافت انرژی خورشیدی مناسب، پتانسیل بالایی برای استفاده از پنل‌های خورشیدی در مناطق مرتعی دارد. این اقدام می‌تواند در راستای توسعه پایدار و کاهش وابستگی به منابع انرژی غیرقابل تجدید، نقشی مؤثر ایفا کند. به علاوه، با مدیریت صحیح، استفاده از این تکنولوژی می‌تواند به حفظ منابع طبیعی و بهبود وضعیت محیط‌زیست کشور کمک کند.
در رابطه با این موضوع، ترحم بهزاد؛ مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به خبرآنی گفت: تاثیر پنل‌های خورشیدی بر مرتع موضوعی پیچیده است که به عوامل مختلفی بستگی دارد و نیاز به بررسی، پایش و ارزیابی دقیق دارد. نخستین عامل، نوع مرتع است که شامل نوع پوشش گیاهی، میزان تراکم گیاهان و گونه‌های موجود در آن می‌شود. برخی مراتع به تغییرات حساس‌تر هستند و باید با دقت بیشتری به این موضوع پرداخته شود.
وی افزود: عامل دوم، اندازه و مکان نصب پنل‌ها است. اگر پنل‌ها به صورت وسیع و در سطح وسیع‌تری نصب شوند، تاثیر بیشتری بر مرتع خواهند گذاشت. در مقابل، اگر نصب پنل‌ها به صورت پراکنده و با فاصله مناسب باشد، تاثیر کمتری خواهد داشت.
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: نکته سوم، روش نصب پنل‌ها است. نصب پنل‌ها بر روی پایه‌های بلند تاثیر کمتری نسبت به نصب آن‌ها بر روی زمین خواهد داشت. این امر می‌تواند اثرات بهتری بر روی خاک و گیاهان بگذارد.
وی تصریح کرد: همچنین، مدیریت مرتع نیز تاثیر زیادی دارد. عواملی همچون چرای دام، آبیاری و کوددهی می‌توانند بر نحوه تاثیر پنل‌های خورشیدی بر مرتع تاثیرگذار باشند.
ترحم بهزاد در خصوص تاثیرات مثبت پنل‌های خورشیدی بیان کرد: پنل‌های خورشیدی می‌توانند از خاک در برابر باد و باران محافظت کنند و از فرسایش آن جلوگیری کنند. سایه‌ای که توسط پنل‌ها ایجاد می‌شود، می‌تواند از تبخیر آب از خاک جلوگیری کرده و رطوبت خاک را افزایش دهد. این امر به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک بسیار مهم است. همچنین، در برخی مناطق، نصب پنل‌ها می‌تواند از گیاهان در برابر چرای بیش از حد دام‌ها محافظت کند.
وی همچنین به تاثیرات منفی پنل‌های خورشیدی اشاره کرد و گفت: نصب پنل‌های خورشیدی می‌تواند منجر به کاهش پوشش گیاهی شود، چرا که نور خورشید به میزان کمتری به سطح زمین می‌رسد و این امر می‌تواند باعث کاهش رشد گیاهان شود. کاهش نور خورشید می‌تواند به کاهش تنوع زیستی و بهره‌وری مرتع منجر شود. همچنین، تغییرات در ترکیب گونه‌های گیاهی و دمای خاک می‌تواند تاثیرات منفی بر رشد گیاهان و میکروارگانیسم‌های خاک بگذارد.
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خاطرنشان کرد: تاثیر پنل‌های خورشیدی بر مرتع می‌تواند هم مثبت و هم منفی باشد و این به شرایط و نحوه مدیریت بستگی دارد. برای به حداقل رساندن اثرات منفی و افزایش اثرات مثبت، لازم است که از روش‌های مناسب نصب و مدیریت مرتع استفاده شود. به علاوه، انجام تحقیقات و مطالعات بیشتر در این زمینه ضروری است تا بتوان تاثیرات دقیق‌تری را ارزیابی کرد. استفاده از مدل‌های شبیه‌سازی و تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌تواند به درک بهتر این موضوع کمک کند.
انتهای پیام/
