فرشاد ابراهیم پور نائب رئیس کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار خبرآنی با اشاره به هشدار مقام معظم رهبری مبنی بر حفظ امنیت روانی جامعه و درباره ارتباط امنیت روانی جامعه با فضای مجازی، گفت: در مقام نماینده مجلس و استاد دانشگاه، لازم میدانم بر اهمیت بنیادین امنیت روانی جامعه تأکید کنم. امنیت روانی یکی از مؤلفههای اصلی سلامت اجتماعی و از پایههای اساسی اعتماد عمومی است. فضای مجازی با سرعت فراگیری و قدرت نفوذ خود، به بستر مهمی برای تبادل اخبار و اطلاعات تبدیل شده است.
وی افزود: فضای مجازی به همان اندازه که میتواند ابزار آگاهیبخشی باشد، در صورت انتشار اخبار و شایعات نادرست یا جهتدار، قادر است آسیبهای جبرانناپذیری به روان جامعه وارد کند.
ابراهیم پور تصریح کرد: امروز میدانیم که جوامعی که از امنیت روانی بالا برخوردارند، رفتارهایی منطقیتر و تصمیماتی معقولتر در برابر مشکلات اتخاذ می کنند و به نظر بنده، این همان نگرانی است که رهبر معظم انقلاب نیز در بیانات خود، بهدرستی به آن اشاره کردند.
وی افزود: بهویژه تأکید مقام معظم رهبری بر لزوم توجه کسانی که در حوزه فضای مجازی فعال هستند و بر اهمیت مراقبت از اثرات این فضا بر افکار عمومی، بود؛ به همین دلیل، فضای مجازی نه تنها رسانهای برای اطلاعرسانی، بلکه ابزاری قدرتمند در شکلدهی به اذهان عمومی است و ارتباط مستقیمی با آرامش و اطمینان خاطر مردم دارد.
نائب رئیس کمیسیون آموزش مجلس با بیان اینکه فضای مجازی یله و رها، میتواند بستر ایجاد ترس را فراهم کند، افزود: یکی از چالشهای اصلی، همین ویژگی "یله و رها" بودن فضای مجازی است. فضایی که بدون قاعده و چارچوب رها شود، مستعد تبدیل شدن به بستری برای انتشار بیپایهترین و نگرانکنندهترین شایعات است. دشمنان کشور و افراد مغرض، با آگاهی کامل از این ویژگی، اقدام به تولید و انتشار اطلاعات تحریفشده و اخلالگرانه میکنند تا امنیت روانی جامعه را هدف قرار دهند.
وی گفت: در واقع، تجربههای داخلی و بینالمللی نشان میدهد که انتشار بیضابطه محتوا میتواند آثار مخربی بر جامعه بگذارد. به عنوان مثال، در جریان برخی وقایع یا بحرانها، شاهد بودهایم که شایعات و اخبار دروغین بهسرعت در فضای مجازی منتشر میشوند و اضطراب عمومی ایجاد میکنند؛ اضطرابی که رفع آن، به زمان و انرژی بسیار نیازمند است و آسیب آن گاه تا مدتها بر جامعه باقی میماند.
ابراهیم پور خاطرنشان کرد: حکمرانی قانونمند در فضای مجازی میتواند جلوی ایجاد ترس و برهم زدن امنیت روانی جامعه را بگیرد؛ بنده به عنوان نماینده مردم، معتقدم حکمرانی قانونمند و مدبرانه در فضای مجازی امری اجتنابناپذیر است. حکمرانی قانونمند به معنای ایجاد ساختارهای نظارتی، وضع قوانین شفاف و الزام به پاسخگویی در مقابل انتشار مطالب نادرست است. در بسیاری از کشورهای پیشرو، قوانین سختگیرانهای برای مدیریت و کنترل محتوای فضای مجازی وضع شده است. برای نمونه، مقررات اتحادیه اروپا و قوانین سنگاپور در خصوص مسئولیتپذیری پلتفرمهای اینترنتی، نشان از اهمیت این موضوع دارد.
وی افزود: در کشور ما نیز، مجلس شورای اسلامی باید با همکاری سایر نهادهای ذیربط، سازوکارهایی ایجاد کند تا مانع از ایجاد اضطرابهای بیمورد در جامعه شود. یکی از راهکارهای موثر، نظارت و الزام سکوها به رعایت استانداردهای ملی و حفظ امنیت روانی مردم است. وقتی سکوها مسئولیت محتوا و پیامدهای آن را بر عهده بگیرند، محتوای نامناسب و شایعات نگرانکننده به شکل قابل توجهی کاهش مییابد.
ابراهیمپور تاکید کرد: درخواست برخی چهرهها برای رفع فیلتر برخی سکوها، باید در قالب حکمرانی قانونمند فضای مجازی انجام شود که امنیت روانی جامعه دوباره توسط سکوهای پرمخاطب خارجی برهم نخورد چرا که مسأله رفع فیلتر برخی سکوهای خارجی، موضوعی است که نیازمند رویکردی جامع و همهجانبه است.
وی اضافه کرد: تا زمانی که این سکوها متعهد به رعایت قوانین و ضوابط ملی ما نشوند، بازگشایی بیقید و شرط آنها ممکن است مخاطراتی جدی برای امنیت روانی جامعه در پی داشته باشد. در بسیاری از کشورهای دنیا، پیش از آن که اجازه فعالیت به سکوهای خارجی داده شود، آنها را به التزام به قوانین داخلی خود ملزم میکنند.
این نماینده مجلس گفت: این مسأله نه تنها برای حفظ امنیت روانی مردم مهم است، بلکه باعث جلوگیری از مداخلات خارجی در امور داخلی کشور میشود.
وی افزود: رفع فیلتر این سکوها باید منوط به پذیرش مسئولیتپذیری و رعایت اصول حکمرانی فضای مجازی باشد. بدیهی است که ایجاد بسترهایی برای استفاده از پلتفرمهای داخلی و حمایت از توسعه آنها نیز میتواند گامی موثر در کاهش وابستگی به سکوهای خارجی و حفظ امنیت روانی جامعه باشد.
نائب رئیس کمیسیون آموزش مجلس در پایان گفت: در نهایت، لازم به یادآوری است که هدف ما ایجاد فضایی امن، شفاف و قانونمند در فضای مجازی است تا مردم با آرامش و اعتماد، از اطلاعات منتشره استفاده کنند.