سعید خدایگان در گفتگو با خبرنگار خبرآنی، با اشاره به دیدار صدها نفر از نخبگان علمی، نفرات برتر المپیادها و آزمون ورودی دانشگاهها با مقام معظم رهبری اظهار کرد: در ابتدا نیاز است تاکید کنم که جلسه دیدار نخبگان با حضرت آقا از جنبه های مختلف اهمیت بالایی داشت؛ نخست اینکه ایشان همواره نسبت به موضوع جوانان و بلاخص نخبگان دغدغه مند بوده اند و در حالی که گمانه زنی می شد، این جلسه در شرایط حساس کنونی کشور برگزار نشود اما با وجود حساسیت های موجود، شاهد برگزاری جلسه در زمان مقرر آن بودیم. رهبر انقلاب تاکید کردند که «حقیقتا عزادار هستم اما این عزا را به معنی ماتم گرفتن و افسرده شدن و گوشهنشینی تعبیر نکردند.» تشکیل این جلسه بار دیگر نشان داد، رهبری نسبت به موضوع نخبگان توجه ویژه دارند و این باعث می شود، احساس مسئولیت ما در این حوزه چندین برابر شود.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان تحلیلی از نکات کلیدی و راهبردی رهبری در جلسه مورد اشاره ارائه داد و افزود: بحثی که همواره رهبر معظم انقلاب به آن توجه دارند، احساس مفید بودن و اثرگذار بودن نخبگان در جامعه است. ما ماموریت بنیاد ملی نخبگان را امیدآفرینی می بینیم. یعنی اگر نخبه ای که شاخص های نخبگی از جمله بهره هوشی و ... را دارد، احساس مفید بودن داشته باشد، حتما از خروج او از کشور جلوگیری خواهد شد.
خدایگان ضمن بیان این مطلب که حضرت آقا در این دیدار بر «خیزش علمی دوباره» تاکید کردند، گفت: حدود یک دهه قبل، یک جهش علمی خوبی را در کشور شاهد بودیم که این جهش علمی بعد از مدتی، از شتاب افتاد و فروکش کرد. ایشان به درستی تاکید داشتند که نیاز است یک جهش علمی دوباره ای داشته باشیم. نگاه ما در جهش علمی قبلی، «علم لبه مرزی» بود و مقالاتی در حوزه های مختلف مثل علوم پایه، نانو، نانوتکنولوژی، فناوری بایو و ... در این راستا منتشر و باعث شد جایگاه قابل توجهی در جهان کسب کنیم. اما نقدی که به آن دوره وارد است این بود که اساتید و محققان، فعالیتشان مقاله محور شده و نگاه مقاله محوریِ پژوهش و یا مساله محوریِ پژوهش چالش دوگانه ای بود که بعد از این اتفاق افتاد و شاید یکی از دلایلی که شاهد این افت بودیم، همین موضوع بود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: موضوع کلیدی که وجود دارد این است که آن مقاله هم مهم و ناظر به حل مساله است اما نکته اساسی اینجاست که آن مسائل پیرامون موضوعات کلان جهانی است و ممکن است مربوط به آینده دنیا باشد و مصداق عینی مشخصی در داخل کشور نداشته باشد، مساله حال حاضر این است که کشور ما مسائل محلی، منطقه ای خاص و اولویت دار خود را دارد که با استفاده از نگاه حل مساله و استفاده از علوم نوین و فناوری های بدیع مثل علوم همگرا، هوش مصنوعی و ... می توان یک حرکت علمی و جهش علمی را رقم زد. این اقدام باعث می شود از یک سو به یک جهش علمی دست یابیم و هم نگاهمان، نگاه حل مساله ناظر بر مسائل بر اولویت دار کشورمان باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف ضمن تاکید بر لزوم جلوگیری از، از دست رفتن جایگاه علمی ایران در منطقه، بیان کرد: به عنوان مثال کشور ترکیه از لحاظ شاخص های علمی، تعداد مقالات و استنادهای علمی در حال پیشی گرفتن از ایران است. به همین جهت باید فضاسازی مناسبی برای رشد نخبگان و محققان وجود داشته باشد و نقش بنیاد و معاونت این است که فضای پژوهش کاربردی و پژوهش مساله محور را ایجاد کند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان حل مسائل معیشتی جامعه نخبگانی را یکی از مسائل کلانی عنوان کرد که در دستور کار بنیاد قرار دارد و در ادامه گفت: رهبری سال گذشته شفاف فرمودند نخبگان از دستگاه های اجرایی و مدیریت کشور دو انتظار ایجاد اشتغال و همچنین ایجاد فضایی برای ادامه تحقیقات خود دارند. ما در همین راستا بحث های مختلفی را دنبال می کنیم و طرح هایی نیز از قبل اجرا می شده که باید اصلاحاتی در آن صورت گیرد؛ به عنوان مثال طرح جذب به عنوان عضو هیات علمی در دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و موسسات عالی کشور و همینطور جذب نخبگان در شرکت های دانش بنیان برای اینکه منشا کارآفرینی باشند از جمله طرح هایی است که پیش از این در حال اجرا بوده است.
وی ادامه داد: همچنین طرح جذب نخبگان در دستگاه های اجرایی مدتی است شروع شده ولی با مشکلاتی رو به رو است و می طلبد در تمامی حلقه های جذب از سازمان برنامه و بودجه، سازمان اداری استخدامی، معاونت علمی ریاست جمهوری،دانشگاه آزاد، وزارت بهداشت و … برای تسریع در این فرایند کمک بگیریم. نکته کلیدی که رهبری در دیدار چند روز اخیر خود بر آن تاکید کردند این بود که بروکراسی و دیوانسالاری نباید بر سر راه نخبگان مانع ایجاد کند و این خود یک سم مهلک است.
خدایگان تصریح کرد: این تاکیدات در حالی است که بنیاد برای گرفتن ردیف استخدامی نخبگان یکسال معطل شد و با وجود اینکه جماعتی از نخبگان کشور شناسایی شدند و دانشگاه ها فرایند بررسی پرونده ها را انجام دادند، اما تخصیص ردیف استخدامی یکسال به طول انجامید و این فرایند اگر دیوان سالاری مهلک نیست پس اسمش چیست؟ به دلیل این تعلل خیلی از دوستان انصراف دادند و مقصرین هم مشخص هستند و اگر نگاه، نگاه حمایت معنادار از نخبگان است باید این موانع برداشته شود.