روزنامه یدیعوت آحارونوت گزارشی را از تحولات و چالشهای پیش روی معامله تبادل اسرا میان حماس و رژیم صهیونیستی منتشر کرد.
به گزارش خبرآنی، در گزارش یدیعوت آحارونوت آمده است: «میتوانیم بگوییم آنچه اکنون 2 طرف درباره آن به توافق رسیدهاند، چارچوب معامله آزادی اسرا یا آن چیزی است که به طرح جو بایدن شناخته شده است. این کلیات اصلی نیست که رژیم صهیونیستی آن را پیشنهاد داده بود اما به طور کلی این چارچوبی است که مذاکرات در راستای آن انجام میشود.
مراحل معامله
این معامله شامل سه مرحله است که هر مرحله ۴۲ روز است و مجموعا ۱۳۲ روز است که طی آن 2 طرف با آتش بس توافق خواهند کرد.
در مرحله اول زنان، سربازان، مجروحان، کودکان و افراد مسن در ازای آزادی ۶۰۰ تن که حماس هویتهای آنها را مشخص خواهد کرد و اسرائیل میتواند با برخی از آنها مخالفت کند، آزاد خواهند شد.
در روز شانزدهم این مرحله مذاکرات درباره آتشبس آغاز خواهد شد که در مرحله دوم نیز ادامه خواهد داشت.
در مرحله اول ارتش اشغالگر از مناطق مسکونی در نوار غزه و گذرگاهها عقب نشینی خواهد کرد و این مساله به ساکنان غزه اجازه میدهد تا به منازلشان بازگردند. در این مرحله اسرای صهیونیست به صورت تدریجی و در گروههای کوچک به فاصله چند روز آزاد خواهند شد و به این ترتیب حماس ابزار فشاری را برای تحت فشار قرار دادن اشغالگران در صورت عمل نکردن به تعهدات خود در اختیار خواهد داشت.
در واقع این توافق به طور کلی بر این مساله مبتنی است که 2 طرف ابزارهای فشار را برای تحت فشار قرار دادن دیگری در صورت عمل نکردن به تعهدات در اختیار داشته باشند.
در مرحله دوم مردان یعنی سربازان و جوانان آزاد خواهند شد. در ازای آزادی مردان که تعداد آنها کمتر از ۲۰ نفر است، اسرای فلسطینی بر اساس معیارهایی که هنوز مشخص نشده است، آزاد خواهد شد. در این مرحله مذاکرات درباره توقف دائم جنگ ادامه خواهد داشت.
در مرحله سوم اجساد کشته شدگان اسرائیلی در ازای تحویل تعداد نامشخصی از اسرای فلسطینی و چه بسا پیکر شهدای آنها تحویل داده خواهد شد.
در پایان این مرحله بعد از ۱۳۲ روز آتشبس موقت به پایان میرسد. طبق گفته حماس باید آتشبس دائم آغاز شود و این به معنای پایان جنگ است.
آمریکا، میانجیها و چه بسا طرفهای بینالمللی دیگر به حماس ضمانتهایی خواهند داد. همچنین این درخواست را خواهند داد که اسرائیل هیچگونه جنگ یا عملیات نظامی علیه حماس انجام ندهد.
مسائل مورد مناقشه
-موعد پایان مذاکرات درباره شروط توقف دائم جنگ. حماس میخواهد این مرحله طولانی باشد چرا که تا زمانی که درباره تاریخ و شروط پایان جنگ توافق صورت نگرفته است، حماس قادر به بازداشت برخی اسرا و چه بسا مردان و سربازان است.
-چه چیزی آتشبسی را که ۱۳۲ روز طول خواهد کشید، تضمین خواهد کرد؟ آیا ارتش اشغالگر در این زمان پروازهای خود برای جمع آوری دادههای اطلاعاتی بر فراز نوار غزه را متوقف خواهد کرد؟ چه مواردی نقض آتشبس خواهد بود و ارتش این رژیم به این نقضها چگونه پاسخ خواهد داد؟ آیا اسرائیل در این مرحله میتواند تونلهای حماس را از بین ببرد؟
آتشبس شامل عقبنشینی ارتش اشغالگر از مناطق مسکونی در نوار غزه است و نه عقبنشینی کامل. در نتیجه ارتش اشغالگر در این منطقه از جمله گذرگاه نتزاریم و تقاطع فیلادلفیا حضور خواهد داشت.
سوال این است که آیا حماس از ارتش رژیم صهیونیستی خواهد خواست که از این مناطق به عنوان شرطی برای اجرای مرحله اول یا دوم عقبنشینی کند یا اینکه به عقبنشینی جزئی ارتش اکتفا خواهد کرد؟ به عنوان مثال از گذرگاه نتزاریم که نوار غزه را از شرق به غرب تقسیم میکند و منطقه حائل بین شمال غزه و مرکز آن است. احتمالا ارتش اشغالگر به کنترل بر این گذرگاه ادامه خواهد داد اما اجازه بازگشت آوارگان فلسطینی به شمال را هم خواهد داد.
اینجا سوال دیگری نیز مطرح میشود. آیا ارتش اشغالگر بر کسانی که به این مناطق باز میگردند نظارت خواهد داشت و چگونه بر تضمین عدم نفوذ نیروهای حماس به این مناطق نظارت خواهد کرد؟
محور فیلادلفیا منطقهای است که احتمالا مورد مناقشه شدید قرار گیرد چرا که حماس به خواسته خود برای تخلیه گذرگاه رفح توسط تلآویو به عنوان یک پیش شرط برای معامله پایبند خواهد بود و همانطور که ذکر شد در کلیاتی که در خصوص آن توافق صورت گرفته است ارتش اشغالگر از نوار غزه با نزدیک شدن به پایان مرحله دوم عقبنشینی خواهد کرد. سوال این است که تا آن زمان چه اتفاقی میافتد؟
در بیانیهای که دفتر بنیامین نتانیاهو منتشر کرد، وی بر چهار شرط تأکید کرد:
۱. «هر توافقی به اسرائیل اجازه خواهد داد تا زمانی که اهداف جنگیاش محقق نشود، به نبرد بازگردد.»
۲. «قاچاق سلاح به حماس از مرز امکان پذیر نخواهد بود.»
۳. بازگشت هزاران فرد که به ادعای آنها «تروریست مسلح» خوانده شده به شمال نوار غزه امکان پذیر نخواهد بود.
۴. «رژیم صهیونیستی تعداد اسیران زنده را که از اسارت حماس بازگردانده میشوند افزایش خواهد داد.»
به رغم اینکه این مساله احتمالا به منزله تخریب مذاکرات باشد اما از ناحیه دیگر و از نظر نتانیاهو احتمالا آغاز سختی برای مذاکره درباره جزئیات برای رسیدن به بهترین نتایج خواهد بود.
-اسرای فلسطینی کجا آزاد خواهند شد؟ اشغالگران احتمالا با آزادی برخی اسرای فلسطینی که از نظر آن بسیار خطرناک هستند، مخالفت خواهند کرد. بیشتر اینها فلسطینیهایی هستند که از کرانه باختری میآیند و تلآویو تمایل دارد آنها را به غزه یا خارج منتقل کند و در نتیجه پیشبینی میشود که مذاکرات بسیار دشواری در این خصوص وجود داشته باشد.
-موضوع دیگر این است که چه کسی اداره امور غزه را بر عهده خواهد گرفت؟ موضوع کنترل غزه یک نکته حساس است.
در مرحله اول معامله سوال این است که کمکهای بشردوستانه را چه کسی توزیع خواهد کرد؟ در مرحله دوم سوال این است که چه کسی به جای حماس کنترل نوار غزه را بر عهده خواهد گرفت و سوال سختتر این است که چگونه و چه کسی و با چه حمایت مالی بازسازی نوار غزه انجام خواهد داد؟ بازسازی غزه باید طی مرحله سوم معامله آغاز شود.
اینها سوالات سرنوشت سازی برای حماس و اشغالگران است چرا که نه تلآویو و نه واشنگتن نمیخواهند اداره نوار غزه همچنان در دست حماس باشد. در حالی که حماس خواهان ماندن در غزه است.
-موضوع بعدی شروط توقف دائم جنگ است که یک موضوع حساس است. طرفها باید درباره شروط به توافق برسند. تلآویو خواهان پاسخ به هرگونه نقض شروط توقف دائم جنگ از سوی حماس خواهد بود و احتمالا حماس با این شرط مخالفت کند. حماس خواهان ضمانتهای مکتوب آمریکا، میانجیها و طرفهای دیگر از جمله سازمان ملل درباره موضوع توقف دائم جنگ است.
سوال این است که آیا تلآویو با این مسأله موافقت خواهد کرد و درباره اینکه ضمانتها شفاهی یا محرمانه یا مکتوب باشند، توافق انجام خواهد شد؟
مسأله دیگری درباره توقف دائم جنگ وجود دارد و آن امکان ورود ساکنان غزه به منطقه حائلی است که اشغالگران در عمق یک کیلومتری داخل نوار غزه با هدف ممانعت از احتمال حمله غافلگیرانه یا شلیک راکت به شهرکهای اطراف ایجاد کردهاند.
آیا این منطقه به طور کامل از وجود مردم خالی خواهد بود؟ آیا به فلسطینیها اجازه کشاورزی در اراضی خود داده خواهد شد؟ اینها سوالات اضافی درباره روز بعد از جنگ در غزه است.»
انتهای پیام