مدیر گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری می‌گوید اگر چه بارندگی‌ها می‌تواند رطوبت خاک را افزایش دهد و به رشد گیاهان کمک کند اما شدت، نوع آن و شیب زمین نیز عوامل مهم دیگری هستند که می توانند بارش‌ها را تبدیل به منابع آبی موثر یا سیل کنند.
مهران زند در گفت‌وگو با خبرآنی، در پاسخ به این سوال که آیا بارندگی‌های اخیر تاثیری در بخش کشاورزی خواهد داشت یا خیر؟ گفت: هر رخداد بارش با توجه به خصوصیاتش مانند شدت، مدت و مقدار آن می‌تواند بر رطوبت خاک و در نهایت کشاورزی تاثیر داشته باشد.
وی افزود: یکی از عوامل مهمی که در خشکسالی کشاورزی با آن مواجهیم کاهش رطوبت خاک است. هر گیاه و محصولی نیاز آبی مختص به خود را در مراحل مختلف رشد یعنی از بذر تا تبدیل شدن به گیاه کامل دارد که این نیاز در مراحل مختلف رشد گیاه تغییر می‌کند.
مدیر گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تصریح کرد: البته شدت، میزان، نوع و زمان بارش نیز اهمیت دارد. مثلا گاهی بارش زمانی رخ می‌دهد که نیاز آبی گیاه کمتر است. یا بارش به شکل تگرگ به گیاه آسیب می‌زند، ولی بارش به شکل برف برای اکثر گیاهان بسیار مفید است.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر ویژگی و شرایط بارش‌ها توپوگرافی زمین نیز در این بخش حائز اهمیت است، گفت: در منطقه‌ای که زمین شیب زیادی دارد، بارش رخ‌داده به سرعت تبدیل به رواناب شده و از دسترس خارج می‌شود. در مقابل در منطقه‌ای که شیب آن کمتر است، بارش فرصت بیشتری برای نفوذ به لایه‌های پایین‌تر خاک دارد و زمانی‌که آب مدت زیادی در خاک بماند رطوبت مورد نیاز گیاه را برای دوره طولانی‌تری تامین می‌کند. یعنی اگرچه وقوع بارش بسیار مهم است، اما شرایط توپوگرافی زمین، جنس و نوع خاک نیز از اهمیت زیادی در نحوه بهره‌مندی گیاه از بارش و رطوبت حاصل از آن را داراست.
این کارشناس آبخیزداری در ادامه گفت: هر چه شرایط سطح زمین برای نفوذ بارش‌ها مهیا باشد می‌تواند نقش مفیدتر و موثرتری در تامین منابع آبی داشته باشد. در مناطق عاری از گیاه، بخش زیادی از بارش‌ها تبخیر شده و یا تبدیل به رواناب می‌شود. در مناطقی که پوشش گیاهی داریم تبخیر کمتر است و بخش قابل توجهی از آب جذب شده به طبقات و لایه‌های زیرین زمین منتقل شده و از دسترس خارج نمی‌شود.
زند با اشاره به اهمیت آبخیزداری در نگهداشت آب ناشی از بارش گفت: طرح‌های آبخیزداری که با اشکال و شیوه‌های متنوع و متفاوتی (عملیات سازه‌ای، بیولوژیکی و بیومکانیکی ) در مناطق مختلف کشور انجام می شوند، موجب تقویت پوشش گیاهی شده و می‌توانند در ذخیره، نگهداشت و بهره‌برداری هرچه بهتر از آب حاصل از بارش‌ها بسیار مفید و موثر باشند.
انتهای پیام
