اکبر ترکان عصر امروز در همایش عبور از بحران و توسعه ایران که در حسینیه شماره دو جماران گفت: امروز کشور با چهار بحران روبهرو است؛ بحران نخست، مساله آب و بحران محیطزیست است. مساله دیگر، بحران انرژی است که رفتار ما نسبت به آن منصفانه نیست و آن را تبدیل به ثروت نمیکند. ما از انرژی بیشتر از دیگران استفاده میکنیم ولی آن را تبدیل به ثروت نمیکنیم.
وی ادامه داد: چالش دیگر، صندوقهای بازنشستگی است. این صندوقها مستقل از دولتها هستند ولی به وضعیت کنونی گرفتار شدهاند. چالش دیگر بحران بانکی است.
وزیر دفاع و راه و ترابری در دولت سازندگی با اشاره به بحرانهای مذکور اظهار داشت: این مسائل همواره روی میز تصمیمگیری نظام بوده و همه نسبت به آن ابزار نگرانی کردهاند ولی همچنان این مسائل روی میز ماندهاند. با مسائل آشنا شده و برخورد کردهایم ولی تصمیمگیری نکردهایم.
ترکان با بیان اینکه آنچه همه را تحت تاثیر قرار داده، عدم تعادل بازارها اعم از بازار ازر، بازار پولی، بازار کار و بازار کالا است، تصریح کرد: این عدم تعادل بازارها، چالش امروز کشور است که موجب شده معیشت مردم تحت تاثیر قرار بگیرد که نماد بیرونی آن، قیمتگذاری بازار ازر است.
وی با بیان اینکه علت اصلی نوسان قیمت ارز افزایش نقدینگی کشور است که هزار و پانصد هزار میلیارد تومان است، خاطرنشان کرد: نقدینگی کشور در اواخر سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ بیش از دو برابر افزایش یافت. وقتی این نقدینگی دو و نیم برابر میشود، نباید تعجب کنیم که رابطه میان دلار و ریال بیش از سه برابر میشود.
دستیار رئیسجمهور با بیان اینکه هنر نخست آیتالله هاشمی، هنر گوش دادن ایشان بود، ابراز داشت: وقتی مباحث مهمی در دولت مطرح میشد آقای هاشمی حوصله میکردند و شاید یکی، دو ساعت همه حرفها را میشنید و میگذاشت موافقان و مخالفان سخن بگویند. دومین ویژگیشان این بود تا وقتی به موضوعی مسلط نمیشد تصمیمگیری نمیکرد.
ترکان افزود: از طرفی اگر آقای هاشمی موضوعی را نمیشناخت از اهل خبره برای تصمیمگیری استفاده میکرد. من در وزارتخانههایی که کار میکردم آقای هاشمی با همکاران من آشنا بودند و در مواقعی که لازم بود با آنها تصمیم میگرفت و از آنها مطلع میشد.
وی با بیان اینکه شاخصترین ویژگی و کاری که اگر آقای هاشمی امروز بود از او میدیدیم، تصمیمگیری بود، عنوان کرد: خیلی از سطوح نظام مسائل را میبینند ولی چون تصمیمگیری سخت است، تصمیمگیری نمیکنند ولی اگر هاشمی بود تصمیمگیری میکرد.
آيتالله هاشمي رفسنجاني واقعگرا بود
سردار حسین علایی در همایش عبور از بحران با بیان اینکه هاشمی دنبال پیشرفت ایران بود، گفت: ایشان معتقد بود توسعه و پیشرفت ایران برای این است که ایران که در آن انقلابی رخ داده و نظامی در آن حاکم شده بتواند الگو شود و باعث پایداری انقلاب در کشور و الگوبرداری سایر کشورهای اسلامی در کنار زدن نظامهای شاهنشاهی باشد و اگر نتوانیم ایران را به عنوان الگو در حوزه ا خلاق و اقتصاد نشان دهیم، از همینجا افت شروع میشود و ما دچار مشکلات میشویم و برای حفظ انقلاب دچار بحران هستیم.
وی گفت: ایشان برای اینها روشی که به کار میبرد روش حل مساله بود. ایشان هر موضوعی را مشخص میکرد که چطور باید آن را حل کرد. در دوران جنگ زمانی که به مساله جنگ نگاه میکرد خود جنگ برایش اولویت داشت تا بتوانیم آن را به نوعی تمام کنیم که به سازندگی برسیم. مساله این بود که باید از جنگ به گونهای سربلند بیرون میآمدیم که پایه سازندگی باشد به همین دلیل نگاه ایشان برای پایان جنگ با نگاه بسیاری دیگر مخالف بود.
سردار علایی گفت: مساله دیگر در نگاه هاشمی، تصمیمگیریهای بزرگ بود ایشان مسائل کشور را اولویتبندی میکرد و برای اولویتهای بزرگ تصمیمهای بزرگ میگرفت. در جایی که به خودشان مربوط بود خودش و در جاهایی که به رهبری و امام مربوط بود، کمک میکرد تا تصمیمات بزرگ گرفته شود.
وی ادامه داد: شما میدانید الان اگر بخواهیم بحرانهای کشور را مشخص کنیم، سه چهار بحران یا مساله بزرگ داریم که باید تصمیمگیری کرد؛ یکی اینکه در دنیای فعلی به روابط بینالملل چطور نگاه میکنیم و جایگاه ما در جهان کجاست. یکی از مسائلی که در ذهن هاشمی بود این بود که موضوع آمریکا را چطور باید حل کنیم؟ چون آمریکاییها دائم مشکل ایجاد میکنند. این یکی از دغدغههای ایشان بود و الان یکی از مسائل مهم این است و تئوریهای گوناگونی برای این مساله باید داده شود باید ببینیم چطور بایداز دیپلماسی برای ارتقای جایگاه ایران استفاده کنیم.
سردار علایی افزود: مساله دیگر نگاه به اقتصاد است. در هر دوره ریاست جمهوری نقدینگی ما نسبت به دوره قبل سه برابر شده است. نقدینگی به جای اینکه در خدمت تولید باشد به سیل بنیان برافکنی تبدیل میشود که میتواند قیمت ارز را سه برابر کند. در همین دوران اخیر قبل از ارتحال هاشمی به مناسبتی خدمت ایشان رسیدیم و یکی از دغدغههای ایشان این بود که چطور نقدینگی داریم ولی کارخانجات ما با مشکل نقدینگی مواجه هستند. یکی از مسائلی که ایران را دچار مشکل کرده نگاه به اقتصاد است، تکلیف ما از نظر نخبگی با اقتصاد مشخص نیست آیا اقتصاد آزاد را میپذیریم یا اقتصاد دولتی؟
نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: یارانهها که یکی از مشکلات است ادامه پیدا میکند شاید به این دلیل که نگاه به اقتصاد به اجماع نرسیده است. در دوران سازندگی کنار گذاشتن نظام جیرهبندی دوران جنگ از معضلات بود که بخشی از آن باقی مانده است.
وی با تاکید بر اینکه آیتالله هاشمی واقعگرا بود، گفت: واقع گرا به این معنی که همه مسائل را بر اساس واقعیت بررسی میکرد. ارزیابی و فهم درست ۵۰ درصد حل مساله است. پس او از شخصیتهایی بود که بیشترین دیدار را با افراد مختلف داشت تا بتواند شخصا خوب ارزیابی کند. در حوزه نظامی از جمله کسانی بود که جزئیات مسائل نظامی را سعی میکرد بفهمد و درک کند تا تصمیمگیری کند.
29215