اسنادی در انگلیس نشان داد که هدف کشورهایی که در سال ۱۹۵۶ به مصر حمله کردند فراتر از کنترل بر کانال سوئز بود و هدف اصلی خلاص شدن از شر جمال عبدالناصر، رئیس جمهور پیشین مصر و نظام وی بود.
به گزارش خبرآنی، در این اسناد که بخش‌هایی از آن توسط بی‌بی‌سی منتشر شده، آمده است که تجاوزات انگلیس، فرانسه و رژیم اشغالگر اسرائیل با هدف نابودی اقتصادی و نظامی مصر و هموار کردن راه برای یک نظام جدید پس از سرنگونی جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور پیشین این کشور بوده است.
جمال عبدالناصر ۲۶ ژوئیه ۱۹۵۶ ملی شدن شرکت کانال سوئز را اعلام کرد که همین مسئله باعث شد انگلیس و فرانسه با مشارکت رژیم صهیونیستی حمله نظامی را علیه مصر آغاز کنند که هدف اعلام شده آن بازپس گیری کنترل بین‌المللی بر شریان دریایی حیاتی جهانی بود.
این تجاوز ۲۹ اکتبر ۱۹۵۶ آغاز شد و اسناد نشان می‌دهد که آمریکا قبلا مخفیانه به انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها در مورد عواقب هرگونه اقدام نظامی علیه مصر هشدار داده بود.
اسناد وزارت دفاع انگلیس نشان داد که برنامه ریزی برای حمله به مصر در واقع تنها سه روز پس از تصمیم عبدالناصر برای ملی کردن کانال سوئز آغاز شد. در حالی که رژیم اشغالگر اسرائیل طرح خود را که آن را «قادش» نامیده بود، آماده کرده بود و نوار غزه که تحت اداره مصر بود و شبه جزیره سینا را اشغال کرد.
جزئیات طرح حمله
اواسط اکتبر، کمیته روسای ستاد ارتش انگلیس پس از موافقت ارتش فرانسه، طرح اجرای تجاوز به مصر را تصویب کرد که اولا شامل نابودی نیروی هوایی مصر و ثانیا حمله هوایی همراه با یک جنگ روانی بود که با نهایت احتیاط انجام شد.
حمله هوایی به اهداف منتخب به منظور ایجاد اختلال روزافزون و بی‌سابقه در اقتصاد، روحیه، اداره و نیروهای مسلح مصر و در نهایت برای از بین بردن اراده مقاومت در میان مصری‌ها انجام شد.
این طرح همچنین شامل فرود در پورت سعید و به دنبال آن اشغال منطقه کانال، تصرف اسماعیلیه و ابوصویر و پیشروی به سمت تل الکبیر، فاید و سوئز بود.
طرح جنگ روانی
اسناد نشان می‌دهد که سرتیپ فرگوسن به عنوان مسئول مدیریت جنگ روانی منصوب شد. وی همچنین کارکنان مجرب وزارت امور خارجه را برای همکاری با خودش منصوب کرد.
اولین هدف، از کار انداختن رادیو قاهره بود تا «رادیو خاور نزدیک انگلیس جایگزین آن شود». طرح خاموش کردن شامل حمله به چهار ایستگاه انتقالی در ابوزعبل، علاوه بر دو ایستگاه کم قدرت در قاهره و اسکندریه بود.
بر اساس این طرح جنگ، هدف «قطع ارتباطات رادیویی بین دولت مصر و جهان خارج و منطقه دلتا» بود.
در این اسناد آمده است: در صورت نبود بیانیه‌های دولت، اجازه انتشار شایعات داده خواهد شد و تبلیغات ما موثر خواهد بود. اگرچه برنامه ریزان انتظار داشتند «آسیب به غیرنظامیان را به حداقل برسانند» اما تاکید کردند که «اگر روحیه مصری‌ها بالاتر از حد تخمین زده شود، آزادی عمل بیشتری برای حمله به اهدافی که تأثیر مستقیم‌تری بر کل کشور خواهد داشت، مورد نیاز است».
از سوی دیگر، مشاوران حقوقی وزارت امور خارجه انگلیس درباره صدور «احکامی برای اعمال حکومت نظامی» در مناطق تحت کنترل خود بحث کردند.
بر اساس این احکام، مقرر شد «به اعضای نیروها و سایر افرادی که از سوی فرمانده نظامی منصوب شده‌اند، اختیاراتی داده شود تا هر فردی را که مرتکب یا مشکوک به ارتکاب تخلفات مقرر در مورد اطلاعیه‌ها، احکام و مقررات بعدی شده است، دستگیر، تفتیش و بازداشت کنند.»
این دستورات همچنین شامل «تشکیل دادگاه‌های نظامی برای محاکمه و مجازات افرادی بود که مرتکب تخلفات مندرج در این اعلامیه یا اعلامیه‌ها، فرامین و مقررات بعدی شوند.»
از نظر سیاسی، کمیته مصر در وزارت خارجه، بنا به درخواست نورمن بروک، وزیر امور کابینه، «ملاحظات سیاسی مربوط به برنامه ریزی نظامی ما و به ویژه اشغال مصر» را مورد بحث قرار داد.
این کمیته به وزارت دفاع و سایر وزارتخانه‌های مربوطه توصیه کرد که هدف ائتلاف نظامی را که «حفظ اصول معاهده ۱۸۸۸ و تضمین کنترل بین‌المللی بر کانال سوئز» است، «به ساده‌ترین بیان» تبلیغ کنند.
اما هدف اعلام نشده در آن زمان «سرنگونی نظام عبدالناصر» بود.
موضع آمریکا چه بود؟
در حالی که برنامه ریزی نظامی انگلیس-فرانسه-رژیم صهیونیستی ادامه داشت، آمریکایی‌ها برنامه انگلیس برای خارج کردن شهروندانش از تعدادی از کشورهای خاورمیانه را زیر نظر داشتند. دولت آمریکا این اقدامات را آمادگی برای جنگ با مصر دانست.
بربور، کاردار آمریکا در لندن اوایل سپتامبر آن سال با سلوین لوید، وزیر امور خارجه انگلیس به دستور دولتش دیدار کرد.
در صورتجلسه این نشست آمده بود که بربور به وزیر اطلاع داد که دولت او نگران است که افکار جهانی به دلیل اخبار منتشر شده درباره مقدمه‌چینی‌های انگلیس و فرانسه و طرح خارج کردن شهروندانشان، به سمتی نامطلوب برود.
این دیپلمات آمریکایی به انگلیسی‌ها اطلاع داد که وزیر او، جان فاستر دالس معتقد است که دولت‌های انگلیس و فرانسه، «درست مانند دولت آمریکا، باید متعهد به یافتن راه حلی مسالمت آمیز برای مشکل کانال سوئز باشند، حتی اگر راه حلی مسالمت آمیز ظرف یک هفته پیدا نشود.» این مسئله اشاره به ضرورت اعطای فرصت بیشتری به روند مذاکرات بین عبد الناصر و هیئت کشورهای ذیربط به ریاست رابرت منزیس، نخست وزیر وقت استرالیا داشت.
انگلیسی‌ها در پاسخ گفتند: «کاری که ما انجام می‌دهیم برای رعایت کردن جانب احتیاط است و نباید به عنوان نشانه‌ای از آمادگی برای جنگ قریب الوقوع تلقی شود.»
اما آن‌ها گفتند: «اگر عبد الناصر تسلیم نشود باید به فکر اقدام دیگری باشیم. از طرفی هم هنوز دکمه این اقدام زده نشده است.»
در پایان این جلسه بربور گفت که دالس بر این باور است که قبل از توسل به زور باید تصورات و افکار جهانی را به سمتی درست پیش ببریم.
وی افزود: نگران این هستم که تحرکات نظامی کنونی و آغاز خارج کردن (اتباع انگلیسی از خاورمیانه) افکار جهانی را از ما دور کند.
در همین حال، ناتو نارضایتی خود را به انگلیسی‌ها از آنچه بین انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی در حال رخ دادن است، اعلام کرد. این نارضایتی لئون جانسون، معاون فرمانده نیروهای ناتو در اروپا را بر آن داشت تا بارها با یکی از مقامات سفارت انگلیس در واشنگتن ملاقات کند تا درباره تأثیر بحران سوئز بر این ائتلاف بحث کند.
در پیامی فوق محرمانه از سفارت به وزیر دفاع انگلیس آمده بود که سخنان جانسون صریح بود و نارضایتی و خشم آمریکا را نشان داد.
انتهای پیام
