وال استریت ژورنال نوشت: مقامات اسرائیلی بی سر و صدا دولت با بایدن روی پیشنهاد راهاندازی توانمندی غنیسازی اورانیوم با مدیریت آمریکا در عربستان به عنوان بخشی از یک توافق پیچیده عادی سازی روابط میان ریاض- تل آویو کار میکنند.
به گزارش خبرآنی، این روزنامه آمریکایی نوشته است: بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی به کارشناسان ارشد هستهای و امنیتی این رژیم دستور داده است برای مصالحه میان طرفین بر سر این موضوع با مذاکرهکنندگان آمریکایی همکاری کنند که باعث میشود عربستان سعودی پس از ایران، به دومین کشور در خاورمیانه تبدیل شود که غنیسازی اورانیوم انجام میدهد.
واشنگتن در حال چانهزنی با ریاض بر سر توافقی برای سازش با تلآویو در ازای کمک آمریکا برای راهاندازی برنامه صلحآمیز هستهای عربستان و دیگر امتیازات است. انتظار میرود که دیگر جنبههای این توافق شامل امتیازاتی برای فلسطینیها و تضمینهایی از سوی آمریکا باشد.
وال استریت ژورنال با اشاره به اینکه نه آمریکا و نه رژیم صهیونیستی تا کنون روی تاسیساتی توافق نکردهاند که امکان غنیسازی اورانیوم در عربستان سعودی را فراهم کند، مدعی شد که توافق در این زمینه، نشانگر تغییر در سیاست طرفین خواهد بود که تلاش کردهاند مانع دستیابی کشورهای منطقه به این توانمندی شوند.
مارک دوبوویتز، مدیرعامل اجرایی اندیشکده صهیونیستی «بنیاد دفاع از دموکراسیها» که با این ایده مخالف است، در این باره میگوید که حمایت تلآویو از غنیسازی عربستان سعودی نشانگر تغییری بنیادین در سیاست رژیمی است که همواره با اشاعه هستهای در خاورمیانه مخالف بوده و نخست وزیری که کار خود را وقف مخالفت با غنیسازی ایران کرده است.
اگرچه رژیم صهیونیستی تاکنون بطور علنی اعتراف نکرده، اما تنها دولت منطقه است که تسلیحات هستهای دارد– و دوست ندارد که شاهد باشد رقبایش در منطقه به این باشگاه کوچک بپیوندند. اعتقاد بر این است که این رژیم از پلوتونیوم برای برنامه تسلیحات هستهای خود استفاده میکند. موردخای وانونو، تکنسین هستهای اسرائیلی پس از افشای جزئیات در دهه ۱۹۸۰ درباره برنامه تسلیحاتی مخفی این رژیم، از جمله اطلاعات مربوط به تأسیسات مخفی غنیسازی اورانیوم، ۱۸ سال را در زندان گذراند.
تلاش عربستان برای غنی سازی اورانیوم به عنوان یکی از سختترین مسائل پیش روی رهبران آمریکا و رژیم صهیونیستی در تلاش برای دستیابی به توافق است.
این روزنامه آمریکایی مدعی شد که دستور نتانیاهو به مقامات رژیم صهیونیستی برای آغاز مذاکرات در این زمینه، واضحترین نشانه از این است که او آماده است به عربستان سعودی اجازه دهد که خواستههای هستهای خود را پیگیری کند، اگرچه به گفته منتقدان، این موضوع ممکن است باعث شتاب گرفتن رقابت تسلیحاتی در منطقه شود.
در حالی که دولت بایدن در حال برنامهریزی برای فراهم کردن امکان غنیسازی اورانیوم توسط آمریکا در عربستان سعودی است، مقامات آمریکایی گفتند که دیگر گزینهها را نیز بررسی میکنند. به گفته منابع مطلع، جو بایدن، رییس جمهور آمریکا هنوز ایده موافقت با غنیسازی اورانیوم توسط عربستان را امضا نکرده است.
به گفته یک مقام رسمی صهیونیست، آمریکا و رژیم صهیونیستی «از همان ابتدا در زمینه هستهای، کاملا همنظر بودهاند.»
یک مقام ارشد دولت بایدن نیز پس از دیدار او با نتانیاهو در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت که هرگونه حمایت از خواستههای هستهای عربستان سعودی مطابق «بالاترین استانداردهای منع اشاعهای آمریکا» خواهد بود.
کارشناسان می گویند ممکن است تدابیری وجود داشته باشد که بتوان از راه دور یک تاسیسات غنی سازی را خاموش کرد - از مکانیزم خاموش کردن رسمی از راه دور گرفته تا سیستمهایی که سرعت سانتریفیوژها را تا جایی که میشکنند، افزایش دهند. کارشناسان هستهای میگویند، با این حال، هیچ سیستمی برای خاموش کردن یک تاسیسات از راه دور وجود ندارد که نتواند توسط افرادی که مکان را تحت کنترل فیزیکی دارند، مسدود شود.
عربستان سعودی سالها به دنبال برخورداری از توانمندی هستهای بوده است اما مقامات سعودی میگویند، با توافقی که آمریکا تاسیسات هستهای عربستان را اداره کند نیز موافقت خواهند کرد. آنها این ایده را با الگوی احداث آرامکو، شرکت ملی نفت عربستان سعودی مقایسه میکنند. آرامکو در سال ۱۹۳۰، توسط شرکت استاندارد اویل نیویورک و با عنوان شرکت نفتی عربی آمریکایی احداث شد. عربستان سعودی در دهه ۱۹۵۰ شرکت را تهدید به ملی کردن کرد و در نهایت در سال ۱۹۸۰ کنترل کامل را به دست گرفت.
روسای جمهور دموکرات و جمهوری خواه آمریکا مدتهاست در برابر تلاشهای کشورهای خاورمیانه برای غنی سازی اورانیوم مقاومت کردهاند. در سال ۲۰۰۹، ایالات متحده یک قرارداد توسعه هستهای با امارات متحده عربی امضا کرد که این کشور خلیج فارس را از غنی سازی اورانیوم در خاک خود منع میکند. این توافق به عنوان استاندارد طلایی برای همکاری هستهای ایالات متحده با سایر کشورها شناخته شده است و پیشنهاد بیش از این به عربستان سعودی میتواند یک مانع جدید ایجاد کند.
برخی از چهرههای صهیونیست نگران هستند که حمایت واشنگتن از برنامه هستهای غیرنظامی در عربستان راه را برای ریاض برای دستیابی به تسلیحات هستهای هموار کند و میتواند در را به روی امارات متحده عربی باز کند.
این ایده همچنین مخالفتهایی را در واشنگتن به دنبال دارد. دوبوویتز گفت که واشنگتن باید این چشم انداز را در نظر بگیرد که عربستان سعودی میتواند روزی توسط رهبران متخاصم اداره شود که میتوانند کنترل تاسیسات غنی سازی اورانیوم تحت کنترل ایالات متحده در این پادشاهی را در دست بگیرند که میتواند برای ساخت سلاح هستهای استفاده شود. او گفت: ما یک گلوله با یک فاجعه در عربستان سعودی فاصله داریم. اگر خدای ناکرده یک مخالف تندرو کنترل را در دست بگیرد چه اتفاقی میافتد؟
یوئل گوزانسکی، یک مقام سابق امنیت ملی رژیم صهیونیستی که اکنون به عنوان کارشناس ارشد در مؤسسه مطالعات امنیت ملی در تل آویو فعالیت میکند، گفت که توافقی که اجازه غنی سازی اورانیوم در عربستان سعودی را میدهد، نشان دهنده یک پیروزی خیره کننده برای محمد بن سلمان است، که بایدن قول داده بود به دلیل سابقه این کشور در زمینه حقوق بشر، از جمله قتل جمال خاشقجی روزنامهنگار در استانبول در سال ۲۰۱۸ زمانی که او به قدرت برسد به عنوان فردی مطرود دیده شود.
او افزود: از یک کشور مطرود دو سال پیش به یک کشور دارای قابلیت هستهای؟ این قابل توجه است. هر امتیازی که راه را برای عربستان سعودی برای تولید تسلیحات هستهای هموار کند، ممکن است ارزش این هزینه را نداشته باشد. شاید این هزینه برای آشتی بخصوص برای اسراییل خیلی بالا باشد.
انتهای پیام