آغاز مذاکرات در ریاض بین عربستان سعودی و جنبش انصارالله برای امضای توافقنامه در زمینه پرونده‌های انسانی و اقتصادی یمن با موافقت اعلام شده از سوی آمریکا، اذعان صریح این دو کشور به پیروزی این جنبش در جنگی است که از سال ۲۰۱۵ تاکنون ادامه دارد و راه را برای تعامل با انصارالله به عنوان حاکم یمن در مرحله بعدی هموار می‌کند؛ صرف نظر از اینکه دستیابی به یک توافق صلح جامع چقدر طول می‌کشد یا اصلاً چنین توافقی حاصل خواهد شد یا خیر.
به گزارش خبرآنی، به نقل از سایت روزنامه لبنانی الاخبار، آنچه در حال حاضر در عربستان سعودی می‌گذرد، نهایی کردن جزئیات توافقات در مورد پرونده‌های انسانی و اقتصادی است، اختلافات اساسی پیرامون این دو پرونده در مذاکراتی که در عمان و با مشارکت آمریکایی‌ها انجام شد، رفع شد. اگرچه موضوع در حال حاضر محدود به این دو پرونده است که ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند، زیرا پرداخت مجدد حقوق کارکنان دولتی یمن که مورد اساسی پرونده انسانی است با ازسرگیری تولید و فروش نفت مرتبط است؛ اما حل و فصل این دو پرونده بدون تبدیل آتش‌بس موقت سازمان ملل به آتش‌بس دائمی امکان پذیر نیست و این درخواست فوری عربستان است. همچنین وجود موضوع تبادل تمامی اسرا، گشودن مجدد جاده‌ها و رفع محاصره بنادر، افزایش تعداد پروازها به مبدا و مقصد فرودگاه صنعا در پرونده انسانی، نشان دهنده آمادگی برای بررسی صلح همه جانبه است و حداقل امکان بازگشت به جنگ را از بین می‌برد.
برای طرف‌های سعودی و یمنی از ابتدا یعنی از زمان برقراری آتش‌بس موقت مشخص بود که برخلاف میل ریاض که می‌خواهد به هر قیمتی که شده از این جنگ خارج شود، آمریکا مانع حل پرونده انسانی می‌شود. اکنون سوال این است که چرا واشنگتن موضع خود را تغییر داد و اجازه داد راه حلی برای این پرونده حاصل شود؟ بیانیه وزارت خارجه آمریکا که پس از اعلام سفر هیئت انصارالله به ریاض منتشر شد، جای هیچ تردیدی را درمورد این واقعیت باقی نمی‌گذارد. این وزارتخانه در این بیانیه مدعی شد: «مذاکرات در ریاض به دنبال سفر مقامات برجسته آمریکایی به عربستان سعودی، عمان و امارات در هفته گذشته برای رایزنی با شرکای منطقه‌ای و طرف‌های یمنی برای یافتن راهی مناسب به سوی صلح صورت گرفت.» این تغییر موضع آمریکا با توجه به روابط غیرعادی آمریکا و عربستان رخ می‌دهد. جنگ یمن صرف نظر از حملات انصارالله به خاک عربستان سعودی در برخی مراحل، از اتهامات غیرمستقیم سعودی علیه آمریکا خالی نبود. با وجود این و حتی پس از حمله به امارات، واشنگتن از بازگرداندن جنبش انصارالله به فهرست گروه‌های «تروریستی» خودداری کرد. این به آن معنی است که ایالات متحده آماده برقراری روابط با انصارالله است که به آن اجازه می‌دهد منافع خود را در یمن حفظ کند و نشان دهنده تعادل آمریکا در روابط با طرف‌های منطقه به ویژه عربستان سعودی و امارات آن هم در زمان فرار از وفاداری کامل آنها به آمریکایی‌ها است.
نفت یکی از موضوعات بحث برانگیز در روابط عربستان و آمریکاست و از سرگیری تولید نفت در یمن می‌تواند به عرضه در بازارها بیفزاید، حال هر چقدر هم که این افزوده ناچیز باشد، به ویژه در این دوره که قیمت نفت مجدداً افزایش یافته است.
از سوی دیگر، بر کسی پوشیده نیست که ایالات متحده ماه‌هاست که به طور فعال از طریق ترتیباتی که بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی آمریکا، شامل بررسی درخواست‌های عربستان برای کمک به این کشور در داشتن برنامه هسته‌ای صلح آمیز، فروش تسلیحات پیشرفته آمریکایی به ریاض در ازای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به دنبال بازگرداندن روابط با عربستان سعودی به گذشته خود است؛ اما ظاهرا واشنگتن نتوانسته عربستان را در مورد امکان سنجی چنین پروژه‌ای یا صداقت نیات خود برای پایبندی به شرایط هر گونه ترتیباتی که به دست آمده است، متقاعد کند. با این حال تغییر موضع آمریکا درباره پرونده انسانی یمن خبر خوبی برای ریاض است.
در هر صورت، پرونده سیاسی از جمله حضور نیروهای خارجی در مناطق و جزایر یمن و ترتیبات حکومتی در یمن آینده به دور از آنچه در مورد نقش «شورای ریاستی»، «شورای انتقالی جنوب» و دیگر گروه‌ها در جنوب گفته می‌شود، - گروه‌هایی که حتی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی حامی آنها به آنها اعتماد نمی‌کنند و اختلافات عمیقی بین آنها و حامیانشان وجود دارد که دستیابی به راه حل‌های سریع برای آنها دشوار است - در مرحله کنونی حل نشده باقی خواهد ماند. پرونده سیاسی نیازمند مذاکرات بیشتر در مورد این است که چه کسی در مرحله بعدی در حکومت یمن حرف اول را می‌زند. صحبت از گفت‌وگوی یمنی - یمنی حتی کسانی را که در مورد آن صحبت می‌کنند، قانع نمی‌کند چرا که اگر جنگ یمن به طرف‌های یمنی محدود می‌شد که با انصارالله جنگیدند، مدت‌ها پیش شکست نهایی را متحمل می‌شدند. این جنگ با مشارکت کامل ارتش‌های سعودی و اماراتی که تاکنون در آن شرکت داشتند، انجام شد و سایر ارتش‌های جهان هم در مراحل اولیه جنگ شرکت داشتند؛ واشنگتن، لندن، تل‌آویو و دیگر پایتخت‌های غربی نیز با ارائه اطلاعات و راه اندازی فناوری‌های نظامی پیشرفته مانند موشک‌های هدایت شونده به نفع عربستان سعودی و امارات، ورود نیروهای آمریکایی و انگلیسی به خاک یمن و جزایر واقع در آبراه‌های استراتژیک در این جنگ به شکل نامحسوسی مشارکت داشتند.
با توجه به این واقعیت، صحبت از گفت‌وگوی یمنی - یمنی نامربوط به نظر می‌رسد. این همان چیزی است که آمریکایی‌ها زمانی که وزارت امور خارجه در بیانیه‌ای مذاکرات مستقیم بین عربستان و انصارالله را تبریک گفت، نسبت به آن اعتراف کردند و خود عربستان سعودی هم قبلاً در مذاکرات مستقیم با انصارالله و اعزام سفیر به صنعا به آن اعتراف کرد. بنابراین صنعا با اعلام اینکه گفت‌وگوی یمنی - یمنی یک موضوع داخلی است و هیچ طرف خارجی در آن دخالتی ندارد، پرونده این موضوع را برای همیشه مختومه کرد. اینکه آیا واشنگتن و متحدانش خروج کامل نیروهای خود از یمن را آنگونه که انصارالله می‌خواهد می‌پذیرند یا خیر؟ یا اینکه ترتیباتی در مورد موضوعاتی مانند کشتیرانی، تولید و فروش نفت به‌گونه‌ای حاصل خواهد شد که منافع آن کشورها حفظ شود یا خیر؟ ممکن است راه حل‌هایی برای چنین مسائلی حاصل بشود یا نشود؛ اما شکی نیست که در هر دو صورت موازنه قوای کنونی همانی خواهد بود که شرایط را تحمیل می‌کند و به وضوح به نفع صنعا متمایل است.
انتهای پیام
