به گزارش خبرنگار محیط زیست باشگاه خبرنگاران؛ روز 11 دسامبر به عنوان روز جهانی کوهستان نام‌گذاری شده است که هدف از این نام‌گذاری توجه بیشتر مردم جهان به نقش اساسی کوهستان‌ها در تعادل زمین و چرخه‌های آب در طبیعت بوده است. کوه‌ها اکوسیستم‌های آسیب‌پذیری هستند که خدمات زیادی را به انسان ارائه می‌دهند که تامین آب برای جوامع انسانی یکی از بارزترین این خدمات است. به ویژه در کشوری مانند ایران که اقلیم خشکی دارد، وجود کوه‌ها و کوهستان از اهمیت زیادی برخوردار هستند.
کوه‌ها سطح خشکی‌های زمین را تشکیل می‌دهند و محل زندگی حداقل 10 درصد از جمعیت جهان هستند.کوه‌ها سرچشمه اصلی منابع آب شیرین جهان هستند و بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری کمیاب در کوهستان‌ها جای دارند. حیات دشت‌ها وابسته به کوه‌هاست و بدون آبِ رودهایی که از کوه‌ها سرچشمه می گیرند, کشاورزی در دشت‌ها امکان پذیر نیست. آب مهم‌ترین و اساسی‌ترین محصول کوه است که بدون آن ، حیات موجودات زنده ممکن نیست.
به دلیل اهمیت این زیست بوم در تامین آب, جذب آب باران و جلوگیری از سیل, جای دادن گونه‌های بی‌شمار حیات وحش, تلطیف کننده هوا و منبع اصلی گیاهان دارویی, حفظ این زیست بوم باید مورد توجه دولت‌های جهان و مردم قرار گیرد. حفاظت از کوهستان و منابع آن ، نیازمند انجام تعهد و احساس مسئولیت مشترک همه مردم از جمله کارشناسان، علاقه‌مندان محیط زیست، دولت‌مردان و ساکنین این نواحی است.
بر اساس گزارشات جهانی به تازگی کوهستان‌ها به عنوان یک زیست بوم آسیب پذیر در خطر نابودی هستند که اصلی‌ترین عوامل نابودی آن‌ها به شرح زیر است:
1. جاده‌سازی
در سال‌های اخیر جاده‌سازی و راه‌کشی‌ها در دل کوهستان‌ها بدون توجه به اصول زیست محیطی سبب از بین رفتن پوشش گیاهی این منطقه و آسیب به زیستگاه بسیاری از جانوران ساکن این منطقه شده است.
2. گردشگری
حضور انبوه گردشگران در کوهستان‌ها و عدم رعایت اصول ایمنی و بهداشتی موجب بروز سوانح ، تخریب زیستگاه‌ها ، از بین رفتن پوشش گیاهی و آلودگی‌های مختلف در کوهستان‌ها شده است.
3. تراشیدن کوه‌ها
افزایش جمعیت و نیاز به گسترش سطح‌ها برای سکونت این جمعیت باعث تراشیدن بی‌رویه کوه‌ها و تبدیل آن‌ها به اراضی مسطح برای شهرسازی و ویلاسازی شده است.
4. آتش‌سوزی
آتش‌سوزی جنگل‌ها که بیشتر علت انسانی دارد باعث نابودی زیستگاه گونه‌های حیات وحش و پوششش گیاهی کوهستان‌ها شده است.
5. چرای دام‌ها
بسیاری از مواقع دامداران بدون توجه به فصل رشد گیاهان به تعلیف دام های خود می‌پردازند. عبور دائمی دام از دامنه‌ها به کوبیدگی خاک کوه‌ها منجر می‌شود و قابلیت نفوذپذیری و رشد مجدد گیاهان را کاهش می‌دهد. همچنین چرای بیش از حد دام‌ها پوشش گیاهی در این مناطق را از بین می‌برد و امکان رشد مجدد و احیا را از گیاهان و بوته‌های مناطق کوهستانی‌می‌گیرد.
6. توسعه بهره‌برداری از کوهستان‌ها
استفاده بیش از حد از گیاهان دارویی موجود در دل کوهستان‌ها و استخراج زیاد از حد برخی از سنگ‌هایی که در کوهستان وجود دارد سبب آسیب این زیست‌بوم شده‌اند.
انتهای پیام/
