"فاطمه کتابچی" در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرآنی، درباره طرح جمعیت و تعالی خانواده گفت: برای اینکه بدانیم قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، قانون خوبی است و می‌تواند موثر باشد یا خیر، باید ببینیم چه موانعی تا به امروز بر سر راه فرزندآوری و جوانی جمعیت وجود داشته است و اینکه آیا این قانون می‌تواند بخشی از موانع را از سر راه فرزندآوری خانواده‌های ایرانی بردارد؟
این کارشناس جمعیت گفت: در مطالبات اجرای قانون جمعیت و تعالی خانواده، فقط متوجه موارد زودبازده و مشوق‌های اقتصادی و اجتماعی نباشیم، بلکه پیگیر اجرای سیاست‌های مربوط به تغییر نگرش فرزندانمان به ازدواج، فرزندآوری و اهمیت نهاد خانواده هم باشیم.
وی با اشاره به اینکه فرزندآوری یک موضوع تک عاملی نیست، تصریح کرد: عوامل زیادی است که درنهایت روی افزایش تعداد میانگین فرزندان خانواده‌ها اثر دارند. ازدواج بهنگام، دوام زندگی و عدم طلاق، مسائل نگرشی از جمله مسائل فرهنگی، آموزشی و اجتماعی متنوع، فشارهای محیطی مانند مشکلات شغلی، تحصیلی، معیشتی، مسائل مربوط به مسکن و مسائل از این دست و همچنین مسائل حوزه سلامت از جمله عدم حمایت بیمه‌ها از باروری و دوران بارداری و شیردهی، درنهایت مهاجرت و برخی موارد دیگر همگی بر ارتقاء فرزندخواهی و فرزندآوری خانواده‌ها موثرند.
کتابچی تصریح کرد: درست است که نقش بعضی از این عوامل بیشتر و نقش برخی کمتر است، ولی به هر صورت نمی‌توان هیچ یک از آنها را نادیده گرفت. در قانون جدید به نظر می‌آید سعی شده است به این تنوع عوامل پاسخ داده شود. بعضی از راهکارها طبیعتاً اثرگذاری کوتاه مدت خواهند داشت و بعضی دیگر در دراز مدت اثر خود را خواهند گذاشت اما نمی‌توان هیچ یک را نادیده گرفت و به تاخیر انداخت.
این کارشناس جمعیت ادامه داد: به عنوان مثال تشخیص و درمان ناباروری یکی از مواردی است که نسبتاً زودبازده است. جمعی از هم‌وطنان ما تمایل به فرزندآوری دارند ولی امکان آن را ندارند. طبیعتاً فراهم کردن ساز و کار لازم برای ایجاد این امکان، چه از بعد عدالت در دسترسی به ارائه خدمات سطح‌بندی شده و چه از بعد بیمه و هزینه‌های کمرشکن تشخیص و درمان ناباروری، می‌تواند در کوتاه‌مدت تعداد قابل توجهی از این هم‌وطنان را صاحب فرزند کند اما در مقابل، اثر مربوط به برنامه‌ریزی فرهنگی و آموزشی قطعاً چندین سال بعد در جامعه دیده خواهد شد که برای حصول آنها در چند سال بعد، از همین امروز باید شروع کرد.
وی با بیان اینکه در خصوص مسائل اقتصادی و معیشتی طبیعتاً قصد نمایندگان مجلس این نبوده است که با مشوق‌های اقتصادی خانواده‌ها را به فرزندآوری تطمیع کنند، خاطرنشان کرد: هدف این بوده است که برخی موانع و آزردگی‌های مسیر فرزندآوری کم رنگ شوند و خانواده‌ها بتوانند در آرامش بیشتری به تکمیل خانواده خود فکر کنند. تسهیلات مختلف اجتماعی مادران هم از همین جنس هستند. این که مادر دانشجویی بداند در صورت فرزندآوری می‌تواند با تسهیلاتی، تحصیل خود را ادامه دهد یا مادر شاغلی بداند که در صورت فرزندآوری کمتر دچار مخاطرات شغلی می‌شود، راحت‌تر می‌تواند به فرزندآوری فکر کند.
کتابچی با اشاره به اهمیت ویژه جایگاه زنان خانه‌دار تصریح کرد: در این طرح سعی شده است که زنان، بابت مادر بودنشان تکریم شوند و در نهایت اصلاح همه موارد در کنار هم در جامعه، ارزش بودن فرزند و ارزش بودن نهاد خانواده را پررنگ می‌کند.
این کارشناس جمعیت درباره اثرگذاری قانون جمعیت و تعالی خانواده، تصریح کرد: براساس آمارهای جمعیتی باید گفت اولاً قانون‌گذاری بخش کوچکی از فرآیند حل یک مشکل است. رسیدن به نتیجه، نیازمند عزم و تلاش دستگاه‌های اجرایی و گروه‌های مردمی است. مطالبه‌گری و جریان‌سازی رسانه‌ها برای اجرای مواد این قانون هم می‌تواند به پیشبرد سریع‌تر آن کمک کند.
انتهای پیام/
