به گزارش خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری خبرآنی، محمد حسین ادیب معتقد است: از زمانی که آمریکا در تلاش برای مهار چین بوده، چین به طور شگفت انگیزی قوی تر شده است. بررسی وضعیت اقتصادی چین و آمریکا حکایت از آن دارد که آمریکا در مهار چین شکست خورده است.
وی بر این باور است که چین دارد جهان را می خرد ادامه این وضعیت به تضعیف آمریکا و تقویت چین می انجامد.
ادیب بر این نکته تأکید دارد که آمریکا اگر می خواهد تبدیل شدنش به یک قدرت درجه دو اقتصادی تثبیت نشود باید به سرعت تمرکزش را بر خاورمیانه حذف و تمرکز سیاست خارجی اش را بر چین استوار کند، لذا سه مسأله خروج آمریکا از خلیج فارس ، خروج آمریکا از عراق و بازگشت به برجام به سرعت باید حل شوند.
وی چنین تحلیل می کند که جهان دارد هزینه عدم حضور ایران در بازار گاز جهان را به سختی پرداخت می کند و اقتصاد جهانی تحمل و ظرفیت بیش از این دور ماندن ایران از بازار جهانی را ندارد.
این پژوهشگرریسک همچنین تأکید می کند: محوریت آنچه که در قفقاز رخ می دهد به اخلالهایی مربوط می شود که به انتقال کالا از دریای سیاه به خلیج فارس مربوط می شود و هدف حذف ایران از پروسه خط انتقال کالا از اروپا به خلیج فارس از راههای ارزانتر است که البته با برجام ارتباطی ندارد. اما راههای جایگزین در ارمنستان این فرایند را معکوس می کند.
او با بررسی وضعیت اقتصادی کشور بر این باور است که تا پایان آذر ایران وارد فاز پساکرونایی شده و با توجه به تحولات منطقه ای، می توان منتظرگشایشهای اقتصادی بود.
وی همچنین از تصمیم دولت برای قطع یارانه گاز اقشار بسیار مرفه و کاهش یارانه انرژی به برخی صنایع خبرمی دهد و معتقد است که اگر دولت با این گونه سیاستها پیش رود و منصرف نشود می تواند مشکل کسری بودجه را حل کند.
او دو عامل موثر در تورم سالجاری را تأمین کسر بودجه دولت از محل منابع بانک مرکزی و کسری بانکهای کوچک برمی شمارد.
دیگر نظرات وی در خصوص وضعیت منطقه، وضعیت اقتصادی کشور، بحث تورم و... را در ادامه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری خبرآنی بخوانید.
- مذاکرات برجام باید در چهارچوب تغییر تمرکز سیاست خارجی آمریکا از خاورمیانه به شرق آسیا ارزیابی شود
- استراتژی آمریکا مهار چین است
- آمریکا در مهار چین شکست خورده است
- از زمانی که آمریکا در تلاش برای مهار چین بوده، چین به طور شگفت انگیزی قوی تر شده است
مذاکرات برجام را چگونه ارزیابی می کنید ؟
ادیب : تمرکز سیاست خارجی آمریکا از خاورمیانه به شرق آسیا منتقل می شود و مذاکرات برجام را باید در این چهارچوب ارزیابی کرد.
استراتژی آمریکا مهار چین است و از دوره ترامپ این راهبرد در دستور کار قرار گرفت و بر اساس اطلاعات ماه گذشته با قاطعیت می توان گفت آمریکا در مهار چین شکست خورده است. در 10 سال گذشته مازاد حساب جاری چین به طور متوسط ماهانه ١6 میلیارد دلار بوده و در ماه گذشته 5٣ میلیارد دلار ، مازاد حساب جاری شاخصی است که نشان می دهد آمریکا چقدر در مهار چین موفق بوده که افزایش ١6 میلیارد به 5٣ میلیارد نشان می دهد نه تنها آمریکا در مهار چین موفق نبوده که چین از زمانی که آمریکا به دنبال مهار آن است شگفت انگیز قوی تر شده است.
چرا مازاد حساب جاری را شاخص برای مهار چین ارزیابی قرار دادید ؟
ادیب : مازاد حساب جاری نشان می دهد چین چقدر بیشتر از میزانی که به جهان پرداخت می کند، از جهان دریافت می کند. چین اکنون ماهانه 5 میلیارد دلار بیشتر از آنچه از جهان دریافت می کند به جهان پرداخت می کند و این قبلاً ١6 میلیارد دلار بود.
* آمریکا در ماه گذشته 6٣ میلیارد دلار کسری حساب جاری داشته است
آمریکا چه وضعی دارد؟
ادیب : آمریکا در ماه گذشته 6٣ میلیارد دلار کسری حساب جاری داشته است، یعنی 6٣ میلیارد دلار بیشتر از آنچه که به جهان بدهد از جهان دارد می گیرد.
- چین دارد جهان را می خرد، ادامه این وضعیت به تضعیف آمریکا و تقویت چین می انجامد
- چین دارد آمریکا را می خرد
نتیجه چه می شود ؟
ادیب : چین دارد جهان را می خرد. به عبارت دیگر، مازادی که چین به اقتصاد جهانی سرازیر می کند با این مازاد ارزش افزوده اقتصاد جهانی را ذخیره می کند. و این کمی صریحتر و شفاف تر به معنای خرید مازاد جهان است. ادامه این وضعیت به تضعیف آمریکا و تقویت چین می انجامد. و نتیجه نهایی آنکه چین دارد آمریکا را می خرد. زیرا بخش اعظم ارزش افزوده ایجاد شده در آمریکا به وسیله چین خریداری می شود.
* چین به ابرقدرت اقتصادی جهان تبدیل شده است
از این تحلیل چه برداشتی می توان داشت ؟
ادیب : مازاد حساب جاری 5٣ میلیارد دلاری چین نشان می دهد اکنون چین اولین ابر قدرت اقتصادی جهان است و آمریکا به یک قدرت درجه دو تبدیل شده است. مهار چین به این خاطر بود که مانع تبدیل شدن چین به یک ابرقدرت شود این اکنون اتفاق افتاده است.
* درگیر شدن آمریکا در خاورمیانه باعث غفلت آن از چین شد
واکنش آمریکا چه خواهد بود ؟
ادیب : تمرکز آمریکا بیش از حد بر خاورمیانه است. درگیر شدن آمریکا در خاورمیانه ، باعث غفلت از چین شده است. درگیر شدن در خاورمیانه فقط باعث عقب افتادن آمریکا از چین می شود.
این بر مذاکرات برجام چه تاثیری دارد ؟
ادیب : آمریکا اگر می خواهد تبدیل شدن اش به یک قدرت درجه دو اقتصادی تثبیت نشود باید به سرعت تمرکز اش را بر خاورمیانه حذف و تمرکز سیاست خارجی اش را بر چین استوار کند، لذا سه مسأله به سرعت باید حل شود.
* سه مسأله مهمی که باید سریعتر حل شوند: خروج آمریکا از خلیج فارس ، خروج آمریکا از عراق و بازگشت به برجام
این سه مسئله کدامند ؟
ادیب : خروج آمریکا از خلیج فارس ، خروج آمریکا از عراق و بازگشت به برجام.
* آمریکا عملاً از خلیج فارس خارج شده است
- تنها کشوری که نیروی دریایی جدی در خلیج فارس دارد ایران است
- عملاً تأمین امنیت خلیج فارس به ایران واگذار شده ایران نیز همیشه مسئولانه عمل کرده و امنیت را برای همه تأمین کرده است
این سه فقره هر مورد اکنون در چه سطحی هستند ؟
ادیب : حضور آمریکا در خلیج فارس آنقدر کمرنگ شده که می توان گفت خارج شده است. آمریکا فقط ترجیح می دهد رسماً اعلام نکند و تنها کشوری که نیروی دریایی جدی در خلیج فارس دارد ایران است. عربستان هیچ گاه نیروی دریایی جدی در خلیج فارس نداشته است این به منزله واگذاری تأمین امنیت خلیج فارس به ایران است و ایران در این مورد همیشه بسیار مسئولانه عمل کرده و امنیت را برای همه تامین کرده است.
* خروج نیروهای نظامی آمریکا تا پایان آذر به پایان می رسد
* آمریکا می خواهد همزمان با این خروج مسأله برجام را حل کند
در بقیه موارد چطور ؟
ادیب : خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق تا آخر آذر به پایان می رسد و در کنار آن آمریکا می خواهد برجام را حل کند بدون حل برجام و خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق ؛ نمی توان گفت تمرکز سیاست خارجی آمریکا بر خاورمیانه قرار ندارد.
در واقع اساس تحلیل شما امضای برجام و خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق است تا آمریکا به همه توان به مهار چین بپردازد ؟
ادیب : بله همین طور است البته دیر هم شده است.
* اقتصاد جهانی دیگر بیش از تحمل و ظرفیت بیش از این دور ماندن ایران از بازار جهانی را ندارد
امضای برجام چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد ؟
ادیب : قیمت گاز در اروپا معادل نفت ٢١ دلاری است، قیمت گاز در اروپا سر به فلک کشیده است و این به خاطر عدم حضور ایران در بازار گاز اروپاست. قیمت گاز در جهان بدون حضور ایران تلاطم های سنگینی دارد. جهان دارد هزینه عدم حضور ایران در بازار گاز جهان را به سختی پرداخت می کند. اقتصاد جهانی تحمل و ظرفیت بیش از این دور ماندن ایران از بازار جهانی را ندارد.
* تحولات منطقه قفقاز ارتباطی با برجام ندارند
* تلاشهایی که می خواهند ایران را از پروسه خط انتقال کالا از اروپا به خلیج فارس از راههای ارانتر حذف کنند
* با ایجاد راههای جایگزین در ارمنستان این فرایند معکوس خواهد شد
تحولات منطقه قفقاز با بحث برجام می تواند ارتباطی داشته باشد؟
محوریت آنچه که در قفقاز رخ می دهد به اخلالهایی مربوط می شود که به انتقال کالا از دریای سیاه به خلیج فارس مربوط می شود و هدف حذف ایران از پروسه خط انتقال کالا از اروپا به خلیج فارس از راههای ارزانتر است که البته با برجام ارتباطی ندارد. اما راههای جایگزین در ارمنستان این فرایند را معکوس می کند.
تاثیر کرونا بر اقتصاد ایران را چگونه ارزیابی می کنید ؟
ادیب : اقتصاد ایران از آخر آذر وارد مرحله پسا کرونا می شود و اوضاع عادی می شود.
* دو عامل موثر در تورم؛ تامین کسر بودجه دولت از محل منابع بانک مرکزی و کسری بانکهای کوچک
تورم را چگونه ارزیابی می کنید ؟
ادیب : عامل تورم در سال جاری دو چیز بود : تامین کسر بودجه دولت از محل منابع بانک مرکزی و کسری بانکهای کوچک ، در شهریور ماه کسر بودجه دولت از استقراض تامین شده و نه استفاده از منابع بانک مرکزی اما بانک های کوچک به عنوان عامل تورم دست نخورده باقی مانده است. بانکهای کوچک با پرداخت سود سپرده بیشتر از وسع و توان خود ، پول خلق می کنند در عمل بانکهای کوچک غیر مستقیم پول چاپ می کنند یا همان کاری را می کنند که چاپ پول می کند، بدون اینکه رسماً پول چاپ کنند.
* تصمیم دولت به قطع یارانه گاز اقشار بسیار مرفه و کاهش یارانه انرژی به برخی صنایع
* با این گونه سیاستها دولت به شرط عدم انصراف می تواند کسری بودجه را حل کند
کسر بودجه دولت در ماه های آینده چگونه حل می شود ؟
ادیب :دولت مصوباتی در شهریور ماه داشته که آثارش از آبان در کسر بودجه دولت ظاهر می شود. قطع یارانه برق به قشر بسیار مرفه ، کاهش یارانه گاز برای خوراک پتروشیمی ها ، کاهش یارانه گاز به نیروگاهها و کاهش یارانه گاز به صنایع، مجموعه این تصمیمات اگر دولت در بین راه منصرف نشود و با همین فرمان پیش برود کسر بودجه دولت را حل می کند.
محور این تصمیمات هم قطع یارانه گاز به قشر بسیار مرفه و کاهش یارانه انرژی به صنایعی است که گاز و برق را با دلار ٣ هزار تومان دریافت می کنند و محصول خود را به نرخ روز دلار یا به خارج صادر می کنند یا به نرخ روز دلار در داخل می فروشند.
نقش بانکهای کوچک در خلق پول مدیریت نمی شود ؟
ادیب : از سال ١٣٨١ تا کنون این مسأله وجود داشته و هیچ دولتی هم موفق به حل آن نشده است. بانکهای کوچک هزینه گران اداره شدن خود را با خلق پول تأمین می کنند و کسی هم قادر به مدیریت آنها نیست به قول امام محمد غزالی اینها برهان قاطع دارند.
نهایت کسر بودجه دولت را چگونه می بینید؟
ادیب : از طریق قطع یارانه انرژی به قشر بسیار مرفه و صنایعی که انرژی را با دلار سه هزار تومان دریافت میکنند و با دلار بالای ٢٣ هزار تومان می فروشند و یک مقدار کاهش هزینه ، کسر بودجه دولت حل می شود ولی دو مشکل هست؛ اینهایی که دلار را ٣ هزار تومان می گیرند و ٢٣ تا ٢٨ هزار تومان می فروشند قدرت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارند و با قدرت خود دولت را وادار به عقب نشینی می کنند و کاهش هزینه هم، نیاز به عزم وزرا برای کاهش هزینه دارد و چون وزرا تقریباً هیچ تغییری در ترکیب وزارت خانه ها ایجاد نکرده اند و دارند در ٩5 درصد موارد با همان تیم دولت قبل کار می کنند این تیم اراده، اعتقاد و تفکر کاهش هزینه ندارد.
گفت وگو از: مریم سلیمی
انتهای پیام/