آمریکا و ناتو وعده داده‌اند تا سال ۲۰۲۴ هر سال ۴ میلیارد دلار بودجه صرف تامین مالی نیروهای امنیتی و نظامی افغانستان که هم اکنون به سختی برای مهار پیشروی‌های طالبان تلاش می‌کنند صرف کنند. تاکنون آمریکا در ۲۰ سال گذشته حدود ۸۹ میلیارد دلار صرف ساختن، تجهیز و دادن آموزش به نیروهای افغان کرده است. با این حال نهاد نظارتی وابسته به خود دولت آمریکا می‌گوید نظارت بر این پول ها ضعیف بوده و صدها میلیون دلار به غلط صرف شده و فساد در دستگاه امنیتی افغانستان بیداد می کند.
به گزارش خبرآنی، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، بعد از ۳۱ اوت یعنی زمانی که آخرین بخش از سربازان نیروهای ائتلاف، افغانستان را ترک کنند، رصد مسیر بودجه‌های آینده عملاً غیر ممکن خواهد شد.
حدود ۸۳ میلیارد دلار برای ساختن، تجهیز و دادن آموزش و حفظ نیروهای امنیتی و دفاع ملی افغانستان که شامل ارتش، پلیس ملی و نیروهای ویژه نخبه این کشور هستند صرف شده است .
این رقم طیف وسیعی از عناوین را در بر می‌گیرد .به عنوان مثال آمریکا حدود ۱۰ میلیارد دلار را صرف خودروها و ادوات هوایی کرده است . همچنین این کشور میزان ۳.۷۵ میلیارد دلار را برای سوخت برای ارتش افغانستان بین ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ صرف کرده است . همچنین به صورت مجزا میزان ۵.۸ میلیارد دلار دیگر نیز از سال ۲۰۰۱ تا کنون صرف زیرساخت و توسعه اقتصادی و دولت افغانستان با هدف ابراز شده کسب حمایت مردمی و تضعیف جنبش شبه‌نظامی طالبان شده است.
اینها ارقام به دست آمده از گزارش های جان سوپکو، بازرس کل ویژه بازسازی افغانستان یا به اصطلاح سیگار است که وظیفه او رصد چگونگی صرف دلار های مالیات دهندگان آمریکایی در این حوزه بوده است .
بودجه‌ای که آمریکا برای سال ۲۰۲۲ تخصیص داده معادل ۳.۳ میلیارد دلار است .
این بودجه شامل یک میلیارد دلار برای پشتیبانی از نیروی هوایی افغانستان و بخش ماموریت ویژه آن، میزان یک میلیارد دلار برای حوزه سوخت، مهمات و قطعات یدکی و ۷۰۰ میلیون دلار برای پرداخت حقوق های سربازان افغان است.
تصور این که دولت افغانستان چطور خواهد توانست بعد از سال ۲۰۲۴ به پرداخت بودجه با هدف تداوم کار ارتش افغانستان ادامه دهد دشوار است.
طبق اعلام بازرس کل ویژه بازسازی افغانستان یا سیگار بیش از ۸۰ درصد از بودجه دولت افغانستان توسط آمریکا و همپیمانانش پرداخت شده است .
سوپکو گزارش کرد: پیش‌بینی‌های اقتصادی درباره توانایی‌های کابل به منظور تقبل بیشتر بار مالی یا اشتباه بوده‌اند و یا تا حد زیادی اغراق شده هستند.
بر اساس پیش‌بینی‌ها قرار بود نرخ رشد اقتصادی افغانستان در سال ۲۰۲۱ ، ۳.۴ درصد باشد اما به جایش تا میزان دو درصد تحلیل رفته است .
در چهار سال از مجموع ۷ سال گذشته، افغانستان نتوانسته اهداف تعیین شده برای رشد اقتصادی‌اش را عملی کند.
از سوی دیگر بر اساس این گزارش، بخش عمده میلیاردها دلار پول تزریق شده به افغانستان در دو دهه گذشته تا حد زیادی تحت نظارت قرار نگرفته و این منجر به بروز فساد گسترده هم درمیان مقاطعه کاران خارجی و هم افغان شده است .
سوپکو تا کنون ده‌ها مورد گزارش در شناسایی موارد اتلاف و سوء مدیریت و فساد تمام‌عیار در افغانستان منتشر کرده است .
در یک مورد آمریکا مبلغ ۵۴۷ میلیون دلار برای خریداری و نوسازی ۲۰ فروند هواپیمای ترابری نظامی جی ۲۲۲ برای نیروی هوایی افغانستان خرج کرد اما ۱۶ فروند از آنها بعداً به عنوان دستگاه‌های اوراقی به دلالان آهن قراضه افغان به مبلغ ۴۰۲۵۷دلار فروخته شدند زیرا مسئولان آمریکایی این نوسازی، هواپیماهای غیر ایمن و معیوب تحویل دادند .
بر اساس گزارش سوپکو، در اوایل سال جاری میلادی یک ژنرال بازنشسته نیروی هوایی آمریکا بر خلاف قوانین بازنشستگی با شرکتی که به نوسازی این هواپیما ها می‌پرداخت ارتباط داشته است.
این گزارش تصریح کرد، وزارت دادگستری آمریکا به این آژانس نظارتی در ماه مه ۲۰۲۰ اطلاع داد که هیچ پرونده مدنی یا کیفری مرتبط با برنامه هواپیماهای جی ۲۲۲ را مورد پیگرد قضایی قرار نمی‌دهد .
از سوی دیگر از مجموع ۷.۸ میلیارد دلار بودجه ارائه شده از سال ۲۰۰۸ تاکنون به مقام های غیرنظامی افغان به جهت خودروها و ساختمانها تنها ۱.۲ میلیارد دلار صرف خودروها و ساختمان های مد نظر شده‌اند .
سوپکو اوایل سال جاری میلادی گفت: تنها چیزی به ارزش ۳۴۳.۲ میلیون دلار از آن چه که کسب شد در شرایط خوب حفظ شد .
اگرچه در ارقام رسمی، پلیس و ارتش افغانستان حدود ۳۲۰ هزار عضو دارند اما نهاد نظارتی سیگار می‌گوید این رقم در واقع نزدیک به ۲۸۰ هزار تن است . مازاد این رقم به سربازان شبح منسوب است که از سوی مقام های فاسد به عنوان ارقام پرسنل با هدف کسب پول ارائه شده‌اند .
همچنین سوپکو در یکی از گزارش‌هایش گفت: عدم وجود نظارت اجازه به بروز ارتشاء، تقلب، اخاذی و پارتی‌بازی و همچنین تقویت شدن جنگ‌سالاران سوء استفاده چی و شبه نظامیان تحت امرشان در افغانستان شده است.
او تاکید کرد: فساد به میزان چشمگیری مأموریت آمریکا در افغانستان را با آسیب زدن به مشروعیت دولت افغانستان، تقویت حمایت مردمی از شبه نظامیان و هدایت کردن منابع به گروه‌های شبه نظامی تضعیف ساخته است.
به رغم همه زمان، آموزش و پول‌هایی که از سوی آمریکا به کلیت ارتش افغانستان منتقل شده تنها واحد کوچک نیروهای کماندوی نخبه به عنوان تنها واحد دارای توانایی ایستادگی در برابر حملات طالبان تلقی می‌شوند.
همچنان که در هفته‌های اخیر طالبان پیشروی‌های گسترده‌ای در افغانستان داشته است نیروهای عادی پلیس و ارتش افغانستان در موارد بسیاری یا برای تسلیم شدن در برابر طالبان وارد مذاکره با آنها شدند و یا صرفاً پایگاه‌هایشان را رها کردند .
اغلب حتی مقام‌های مافوق سربازان در مواجهه با پیشروی‌های شبه نظامیان نیروهایشان را بدون تأمین مهمات، سرباز و گاهی حتی غذاها کرده‌اند.
در تمام طول جنگ در افغانستان پشتیبانی هوایی نیروی هوای آمریکا یک عامل مهم برتری برای نیروهای افغان در میدان جنگ به شمار می رفت بنابراین ایجاد توانمندی در میان افغانها برای اجرای این نقش یک امر حیاتی بود و آمریکا بیش از ۸.۵ میلیارد دلار به جهت پشتیبانی و توسعه نیروی هوایی افغانستان و واحد مأموریت ویژه آن صرف کرد .
با این حال نیروی هوایی افغانستان با ریسک زمینگیر شدن به مجرد خروج نیروهای خارجی از این کشور روبرو است .
عمدتاً سرویس‌دهی به جنگنده‌ها و هواپیماهای نیروی هوایی افغانستان از سوی مقاطعه کاران آمریکایی صورت می‌گیرد اما آنها نیز قرار است به همراه سربازان این کشور را ترک کنند .
مقام‌های افغان می‌گویند نیروهای ائتلاف هرگز به آنها آموزش و زیرساخت لازم به منظور آنکه خودشان نگهداری‌ها را اجرا کنند، ارائه نکردند .
همین وضعیت برای بخش عمده زرادخانه مربوط به خودروهای زرهی و تسلیحات سنگینی که آمریکایی‌ها برای ارتش افغانستان باقی گذاشته‌اند، صدق می کند.
چند مقام افغان که با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتگو کردند شدیداً از آمریکا و ناتو از بابت شکستشان در سرمایه‌گذاری در کارخانه‌های تولید قطعات یدکی و کارخانه‌های تولید مهمات و همچنین عدم ارائه آموزش برای تولید مکانیک‌های ماهر افغان انتقاد کردند. دولت وزیری یک مقام ارشد سابق وزارت دفاع افغانستان گفت: هر گلوله باید از آمریکا می‌آمد. چرا ما خودمان اینجا آنها را نساختیم؟
بیل روجیو یک کارشناس ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها گفت: ائتلاف نیروهای خارجی در حق دولت و ارتش افغانستان با وابسته ساختن بیش از حد آنها به حمایت غربی‌ها کوتاهی کرد.
روجیو که همچنین دبیر ارشد "ژورنال جنگ طولانی" است اظهار کرد: به طور کلی آمریکا در افغانستان نوع غلطی از ارتش را آموزش دادند یعنی یک ارتش به سبک غربی در حالی که لازم بود ارتشی با توانایی مبارزه با طالبان را آموزش دهند.
او عنوان کرد: هر چند که واحدهای کماندوهای نیروهای ویژه و نیروی هوایی افغانستان عملکرد خوبی داشته‌اند اما نیروهای عادی ارتش افغانستان که بخش عمده نیروی جنگی این کشور را تشکیل می‌دهند برای وظیفه خود آمادگی ندارند .
روجیو تاکید کرد: نیروهای آمریکا و ناتو زمانی که در افغانستان حضور داشتند به سختی بر کمک‌ها نظارت می‌کردند و زمانی که آنها خاک این کشور را ترک کنند این نظارت عملاً غیرممکن خواهد شد.
وی افزود: در حالی که طالبان در سراسر این کشور تاخت و تاز می‌کند انگیزه مقام‌های افغان برای چپاول پول‌ها هر چه بیشتر خواهد شد.
انتهای پیام
