به گزارش پایگاه خبری خبرآنی «پرونده معجزه آبخیزداری»؛ یکی از راهکارهای مبارزه با کم آبی در مناطق خشک، استفاده بهینه از منابع آب موجود و نیز تلاش در جهت دستیابی به منابع آبی جدید با استفاده از سیستم های استحصال آب باران است. اگر بخواهیم تعریفی اولیه و کلی از سیستم های استحصال آب ارائه دهیم می توان گفت به روش های جمع آوری و ذخیره آب گفته می شود که آب ذخیره شده بعدها برای رفع نیازهای دام، حیات وحش، کشاورزی و استفاده های محلی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. یکی از موارد سیستم های استحصال آب، جمع آوری آب از طریق مه است.
** تاریخچه استحصال آب از طریق مه
استفاده از منابع آبی مانند شبنم، سیل، مه، جریان های آب زیرقشری، جریان های هوای غنی رطوبتی، سطح آبگیر باران، قنوات و غیره از جمله مواردی هستند که در تمدن قدیم نیز همواره مورد استفاده قرار گرفته اند. برای مثال بومیان فلسطین در اطرف تاکستان های خود دیوارهایی کندویی دایره شکل می ساختند که این دیواره ها موجبات استحصال شبنم و مه را در تاکستان فراهم می کرد یا اینکه در جزایر قناری آب جمع آوری شده از شاخ و برگ درختان، برای سال ها تنها منبع آب برای انسان ها و حیوانات به کار می رفت
در منابع تاریخی و آثار بجامانده از اقدامات تجربی ساکنین مناطق خشک در ایران، نیز به خوبی می توان به آشنایی پیشینیان در بهره برداری از پدیده شبنم و مه پی برد به عنوان مثال، زارعین در مناطق مه خیز در زمین های خود جوی و پشته ها را برای استفاده حداکثر از شبنم، عمود بر حرکت مه احداث کرده اند.
** کشورهای پیشتاز استحصال آب از طریق مه
کشورهای زیادی بر روی استحصال آب از مه سرمایه گذاری کرده اند. شیلی، پرو، اکوادور، کانادا، نامیبیا و نپال از جمله این کشورها می باشند. در شیلی در یکی از روستاها که پروژه استحصال آب از مه اجرا شده است، روزانه حدود 11 هزار لیتر آب آشامیدنی از این منبع تأمین می شود.
بهترین مثال از جمع آوری آب از مه، را می توان در پرو و شیلی مشاهده نمود که منطقه ای ساحلی بوده و همواره شاهد وقوع مه می باشند. نام محلی این مه کامانچاس می باشد. مه به وسیله باد به مناطق ساحلی هدایت شده و می توان آن را با ابزار آلات خاصی گردآوری نمود.
تکنیک های متعددی برای استحصال آب از مه در نقاط مختلف جهان با توجه به شرایط منطقه به کار گرفته می شود. چاله های شبنم، چاله های تهویه ای، حصار جذب مه و جمع کننده های برداشت مه از انواع سیستم های جمع آوری رطوبت مه می باشند.
**استان های مستعد استحصال آب از مه
فرآیند استحصال آب از مه و رطوبت هوا یقینا یک منبع جایگزین برای تهیه آب شرب نبوده لیکن می تواند در مناطق مستعد، مکمل بسیاری مناسبی برای جبران کمبودها باشد. طرح استحصال آب از مه را می توان در استان های مختلفی نظیر استان هرمزگان، ساحلی رطوبتی استان های بوشهر، سیستان و بلوچستان، خوزستان، مناطق ساحلی شمال و مناطق کوهستانی شمال و شمال غرب کشور که درجه حرارت پایین و رطوبت بالایی داشته و دارای مه شدید هستند، اجرا کرد.
** بهداشتی بودن آب جمع آوری شده توسط مه
بر اساس مطالعات انجام شده هزینه های دستگاه شبکه توری برای نصب در پشت بام منازل در مقایسه با وسایل سیستم های آبرسانی دیگر بسیار پایین بوده ضمن آنکه دستگاه های مذکور هیچ گونه انرژی مصرف ننموده و اثر سویی بر محیط زیست ندارد. گفتنی است از نظر بهداشتی نیز آب استحصال شده تمیز و سالم بوده و خطرات احتمالی که روش های دیگر انتقال آب به منطقه را تهدید می کند، در این روش وجود ندارد. امروزه در کشورهای توسعه یافته که در آنها حتی کمبود آب شرب وجود ندارد، برای آبیاری جنگل ها، مراتع و کشاورزی این روش مورد استفاده قرار می گیرد.
طبق تحقیقات، تاکنون مهمترین نتیجه حاصله از آزمایشات شیمیایی بر روی آب استحصال شده از رطوبت هوا نشان داده که آب عاری از هر گونه عامل بیماری بوده است. مقادیر زیاد موجودات هتروترفیک موجود نیز خطر جدی محسوب نمی شود را که محدوده مشخصی برای آن تهیه نشده است. به هر حال این موجودات را می توان با استفاده از فیلتر شنی ساده از آب جدا کرد.
از همین پرونده بیشتر بخوانید:
انتهای پیام/