با دور شدن خطر از بزرگترین مناطق لیبی یعنی طرابلس در غرب و بنغازی در شرق و با وجود رایزنی‌های بین‌المللی گسترده‌ای که به نظر می‌رسد در آستانه تحقق راه‌حلی مسالمت‌آمیز هستند، منطقه هلال نفتی به عنوان نفت‌خیزترین منطقه لیبی هنوز به منزله درگاه صلح و جنگ در این کشور است.
به گزارش خبرآنی، برخی منابع لیبیایی در گفت‌وگو با العربی الجدید فاش کردند: فشارهایی از سوی آمریکا درباره رویکرد لیبی برای حل مشکل منطقه نفتی که از یک سو تحت حمایت بین‌المللی قرار خواهد گرفت و از سوی دیگر فاصله‌ای میان طرف‌های درگیر در لیبی ایجاد می‌کند، اعمال می‌شوند، همزمان مذاکرات سیاسی که گروه‌های مردمی و سیاسی گسترده‌ای را کنار هم جمع می‌کنند، به شکل خوبی جریان دارند.
این منابع تاکید کردند: هم طرابلس و هم طبرق در حال بررسی پیشنهاد هستند اما احتمالا جزئیاتی درباره پافشاری دولت وفاق بر لزوم داشتن کنترل بر دو منطقه سرت و الجفره به این پیشنهاد افزوده شود.
یک منبع در پارلمان طبرق گفت، هم‌پیمانان خلیفه حفتر ژنرال نیروهای شرق انتقال تابعیت اداری سرت و الجفره به دولت وفاق بدون ورود نیروهای آن را می‌پذیرند.
منبع پارلمانی یاد شده تاکید کرد: در حالی که رویکرد آمریکا درباره منطقه نفتی لیبی دارای نشانه‌هایی از راه‌حلی سیاسی نبوده و تنها بر دور کردن خطر جنگ از پایگاه‌های نفتی متمرکز است، هم‌پیمانان حفتر این پیشنهاد را به عنوان فرصتی برای بازسازی نیروهای فروپاشیده و دچار اختلاف شده خود در یک قالب جدید با فرماندهی بدون حضور عملی حفتر می‌پذیرند.
نیروهای حفتر با نیروهای قبایل شرق لیبی اختلافات بزرگی دارند که تازه‌ترین آنها درگیری مسلحانه میان شبه‌نظامیان گارد حفاظتی تاسیسات نفتی بود که اکثر آنها از نیروهای قبایل و تیپ الصاعقه وابسته به حفتر تشکیل شده‌اند.
به گفته منبع پارلمانی یاد شده، نیروهای تیپ الصاعقه به پایگاه گارد تاسیسات نفتی یورش بردند تا یکی از افراد بازداشت شده خود را آزاد کند، در ادامه دو طرف چند ساعت با یکدیگر درگیر بودند و تعدادی از نیروهای دو طرف زخمی شدند.
پس از آنکه یک هیئت متشکل از نمایندگان قبایل هم‌پیمان با حفتر به ارتش مصر اجازه ورود به لیبی را داد، عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر تعهد داد نیروهای قبایل لیبی را در دانشکده‌های نظامی مصر آموزش دهد.
محمود البنونی المجبری، یکی از شیوخ قبیله المجابره واقع در شرق لیبی که در هیئت اعزامی به قاهره نیز حضور داشت، اظهار کرد: سیسی به قبایل تعهد داد به نیروهایشان در دانشکده‌های نظامی مصر آموزش داده شود.
المجبری افزود: هیئت اعزامی به قاهره در دیدار با سیسی چندین مساله از جمله درخواست حمایت از این قبایل برای مقابله با استعمار ترکیه را مورد بحث و گفت‌وگو قرار داد.
او در گفت‌وگو با یک شبکه ماهواره‌ای حامی حفتر گفت: ارتش لیبی که اواسط قرن گذشته در آزادسازی لیبی مشارکت داشت، در مصر تشکیل شد و از آنجا حرکت خود را آغاز کرد.
المجبری در ادامه گفت: هیئت قبایل از سیسی خواست از خواسته‌شان برای عدم حضور نیروهای دولت وفاق ملی در هرگونه گفت‌وگوی سیاسی حمایت کند.
اما خلیفه الحداد، چهره آکادمیک لیبی معتقد است، قاهره و هم‌پیمانان حفتر پس از فروپاشی و شکست نیروهای حفتر بود که صلح، خودداری از تنش و ساماندهی دوباره به نیروهای هم‌پیمان خود در لیبی را پذیرفتند.
الحداد به العربی الجدید گفت: پس از عقب‌نشینی نیروهای حفتر و تضعیف جایگاه آنها در میان قبایل لیبی و به ویژه با توزیع گسترده اسلحه در لیبی و رسیدن آنها به دست شبه‌نظامیان قبایل و نیز نگرانی‌ها از بازگشت اختلافات تاریخی، شرایط حامیان حفتر سخت شد و آنها دیگر قادر به کنترل این شرایط از هم پاشیده نبودند.
او تاکید کرد: قاهره در این مقطع به دنبال ساماندهی به نیروهای قبایل و ایجاد فرماندهی‌های جدید در قالب یک شورای اجتماعی و فرماندهی نظامی با حضور افسرانی از این قبایل برای جلوگیری از فروپاشی آن بود.
عصام ابو جلدین، پژوهشگر مسایل اجتماعی و قبایل لیبی با رویکرد واشنگتن در تمرکز بر حل اختلافات منطقه هلال نفتی و حضور در منطقه بدون هیچ گونه برخورد یا تنشی در آن و نیز بدون داشتن رویکردی جامع برای راه حل سیاسی موافق بوده اما معتقد است، کنترل بر پایگاه‌ها و سلاح‌های موجود در شرق لیبی کار سختی برای هم‌پیمانان حفتر است.
ابو جلدین به العربی الجدید گفت: تعهد سیسی به آموزش نیروهای قبایل احتمالا گام اول نقشه مصر است و این مطلب را رئیس قبیله المجابره که بیشتر میدان‌های نفتی لیبی در آنجا وجود دارد، نقل کرد.
این پژوهشگر اجتماعی معتقد است، تلاش مصر در راستای تحقق دو هدف است، یکی، آغاز کنترل بر میراث حفتر از طریق روسای قبایل برای جلوگیری از بروز اختلاف میان آنها و دومی، نزدیک کردن قبایل همسو با قاهره به پایگاه‌های نفتی، به این معنا که قاهره نمی‌خواهد برگه مهم نفت را از دست بدهد.
به گفته ابو جلدین، میراث نظامی حفتر پراکنده و بسیار متنوع بوده و میان گروه‌های مختلف تقسیم شده است.
وی افزود: نقشه انبارهای اسلحه حفتر در شرق لیبی میان قبایل حامی حاکمیت سابق که اکثرشان در جنوب هستند، همانند المقارحه و برخی گروه‌های الطوارق و الحساونه تقسیم شده و مهمترین پایگاه‌های آنها در سبها و اطراف آن واقع شده و پایگاه ساحلی ابراک مهمترین آنهاست.
وی ادامه داد: تشکل‌های دیگری نیز وجود دارند که مهمترین زرادخانه نظامی حفتر را در اختیار دارند و هنوز به او وفادار هستند، آنها در بنغازی و مناطق اطراف آن حضور دارند که از جمله آنها تیپ الصاعقه، سه گردان سلفی‌ها و چهار گروه وابسته به گردان طارق بن زیاد به فرماندهی پسرش صدام که مهمترین آنها در اطراف پایگاه الرجمه، مقر اصلی حفتر قرار دارد، هستند.
ابو جلدین در ادامه با اشاره به خطر بزرگی که با دست یافتن قبایل جدا شده‌ای همانند قبایل الویه و المجابره در جنوب شرقی لیبی تا الکفره، مناطق نفت‌خیز این کشور به سلاح‌ها ایجاد شده، گفت: قبایل دیگری در شرق از جمله العبیدات و المرابطون کنترل پایگاه‌های مهمی در لملوده و طبرق به ویژه پایگاه جمال عبد الناصر را در دست دارند.
ابو جلدین افزود: منطقه هلال نفتی که در کنترل شبه‌نظامیان گارد حراستی تاسیسات نفتی است و بیشتر آنها را نیروهای قبایل تشکیل می‌دهند، تا منطقه نفتی جنوب در واقع پرتنش‌ترین و پر اختلاف‌ترین مناطق لیبی هستند و به دلیل وجود تعداد زیادی اسلحه که به لطف خطوط هوایی امارات در طول چندماه گذشته به پایگاه‌های حفتر رسیده‌اند، منطقه هلال نفتی تا منطقه نفتی جنوب به مهمترین مناطق از نظر قاهره تبدیل شده‌اند.
منطقه هلال نفتی در کنترل شبه‌نظامیانی موسوم به گارد تاسیسات نفتی هستند که با حکمی از سوی پارلمان طبرق وجهه قانونی یافتند و متشکل از شبه‌نظامیانی از قبایل با نفوذ هستند. قبیله المغاربه در طول منطقه هلال نفتی از شرق شهر سرت تا شهر اجدابیا در شرق قرار دارد که چهار بندر سدره، راس الانوف، البریقه و الزویتینه در آنجا واقع است. بیشتر کانتینرهای نفت لیبی از این بنادر صادر می‌شوند، این منطقه در جنوب به منطقه نفتی مرادة می‌رسد که شامل میدان‌های نفتی منطقه جالو و اوجله است و قبایل المجابره و الزویه در این مناطق نفوذ دارند.
انتهای پیام
