کنفرانس خبری روسای جمهوری روسیه و ترکیه امروز (سه‌شنبه) در شهر سوچی برگزار شد و رایزنی‌های طولانی این رهبران، با امضای یادداشت تفاهمی به پایان رسید.
به گزارش خبرآنی، به نقل از شبکه اسکای نیوز، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آستانه اتمام ضرب‌الاجل آتش‌بس موقت، برای رایزنی درباره سوریه به دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه رفته است. پوتین و اردوغان بیش از شش ساعت پشت درهای بسته در تفرجگاه تابستانی رئیس‌جمهوری روسیه در شهر سوچی رایزنی کردند.
ولادیمیر پوتین در این کنفرانس مطبوعاتی تاکید کرد، تحولات میدانی سوریه نباید بر طرح‌های نشست کمیسیون قانون اساسی در ژنو که به زودی برگزار می‌شود، سایه بیفکند. او همچنین گفت، تروریست‌ها نباید از عملیات ترکیه در شمال سوریه بهره‌برداری کنند. پوتین در ادامه تاکید کرد: «گفت‌وگو میان دولت سوریه و کردها باید تقویت شود. رئیس‌جمهوری ترکیه در جریان دیدارمان عملیات ترکیه در شمال سوریه را توضیح داد.»
رئیس‌جمهوری روسیه همچنین تاکید کرد: «اردوغان اهداف و وظایف عملیات ترکیه در سوریه را شرح داد. روسیه نگرانی ترکیه درباره رشد احساسات جدایی‌طلبانه در سوریه را که به طور غیر طبیعی از خارج تحریک شد، درک می‌کند.»
پوتین همچنین تاکید کرد: «سوریه باید از قید حضور نظامیان خارجی آزاد شده و تمامیت ارضی این کشور حفظ شود و ترکیه موافق این رویکرد است. گفت‌وگوهای جامع میان کردها و دولت سوریه باید آغاز شود.»
رئیس‌جمهوری روسیه همچنین خواستار احترام متقابل به همکاری ترکیه – سوریه شد. پوتین بعد از گفت‌وگوها با اردوغان تاکید کرد: «کمک بیشتر به آوارگان سوری برای بازگشت آن‌ها به خانه‌هایشان ضرورت دارد. روسیه و ترکیه به راهکارهای مهمی برای شرایط مرز سوریه – ترکیه دست یافتند.»
در همین حال رئیس‌جمهوری ترکیه هم درباره عملیات "چشمه صلح" در سوریه گفت: «ما اراضی دیگران را نمی‌خواهیم و به آن چشم ندوخته‌ایم. ترکیه حین عملیات در شمال سوریه هر آنچه لازم باشد برای پاکسازی اراضی از حضور شبه‌نظامیان انجام می‌دهد.»
اردوغان تاکید کرد: «ترکیه و روسیه اجازه رشد تحرکات جدایی‌طلبان در شمال سوریه را نخواهند داد. از فردا (چهارشنبه) تمام یگان‌های کرد در سوریه باید ۳۰ کیلومتر از مرز با ترکیه عقب‌نشینی کنند.»
در همین حال روسیه و ترکیه به توافقی درباره شرایط میدانی در سوریه دست یافتند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفت، طرفین برای استقرار پلیس نظامی روسیه و یگان‌های ارتش سوریه در منطقه عملیات ترکیه در سوریه از روز چهارشنبه توافق کرده‌اند. طبق این توافق، روسیه و سوریه به صورت مشترک در منطقه نزدیک به عملیات ارتش ترکیه در سوریه گشت‌زنی می‌کنند. به گفته لاوروف، روسیه و ترکیه با ایجاد مکانیسم مشترک برای نظارت بر اجرای توافق بر سر سوریه توافق دارند.
رئیس‌جمهوری ترکیه در این کنفرانس مطبوعاتی در سوچی تاکید کرد: «به پوتین عزیز گفتم که وظیفه اصلی این عملیات حذف سازمان تروریستی ی‌پ‌گ و تضمین بازگشت آوارگان سوری است. حفظ تمامیت ارضی و تمامیت سیاسی سوریه... کاری است که ما انجام می‌دهیم! ما در این منطقه با دقت گام‌هایمان را برمی‌داریم.»
پوتین در پایان سخنانش گفت که توافق‌های دو طرف از سوی وزیران خارجه روسیه و ترکیه اعلام خواهد شد. پس از این سخنان لاوروف تاکید کرد: «توافق روسیه و ترکیه در سوریه بر جلوگیری از خونریزی تاکید دارد. دو کشور عمیقا به چارچوب گفت‌وگوهای آستانه پایبند هستند و روسیه از فعالیت در کمیته قانون اساسی حمایت خواهد کرد.»
در همین حال سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه گفت، مسکو هر روز تاکید می‌کرد که زندانیان نزد کردها در سوریه باید همچنان تحت نظر باشند و این خواسته اجرایی شد. به گفته او، واشنگتن کمتر از دو ساعت زمان برای تحقق تعهداتش درباره سوریه دارد. روسیه به حد کافی پلیس نظامی در سوریه برای اجرای گشت‌زنی در مرز سوریه – ترکیه در اختیار دارد. اما تجهیزات نظامی دیگری نیاز خواهد بود.
شویگو پس از مذاکرات پوتین و اردوغان در سوچی تاکید کرد: «اگر درباره وظایف امروز صحبت می‌کنیم، وظایف زیادی وجود دارد. اگر درباره آینده حرف می‌زنیم، ما شماری از اراضی را داریم که به دلیل استقرار حیات مسالمت‌آمیز عادی در آنجا، ما به این نیازی نداریم. در رابطه با یگان‌های پشتیبان... الان نمی‌توانیم اظهارنظری داشته باشیم چون در حال ارزیابی هستیم. ما اما قطعا به تجهیزات اضافه برای گشت‌زنی نیاز خواهیم داشت چون مرز طولانی است و گشت‌زنی باید جدی و جامع صورت بگیرد تا جلوی هرگونه حادثه جدی گرفته شود؛ خصوصا اینکه گشت‌زنی‌ها مشترک است.»
به گفته شویگو، روسیه برآورد می‌کند بعد از آغاز عملیات ترکیه تا ۵۰۰ تن از زندانیان داعشی که در زندان‌های شمال شرق سوریه بودند، گریخته باشند.
مفاد یادداشت تفاهم مشترک؛ یادداشت تفاهم مشترکی که حاصل رایزنی‌های پوتین و اردوغان است، بر گشت‌زنی مشترک از فردا (اول آبان ماه) و استقرار پلیس نظامی روسیه و یگان‌های ارتش سوریه در منطقه عملیات ترکیه در سوریه تاکید دارد.
در این سند آمده است: «از ساعت ۱۲ ظهر به وقت محلی (۹ به وقت گرینویچ) در تاریخ ۲۳ اکتبر ۲۰۱۹، پلیس نظامی روسیه و گاردهای مرزی سوریه وارد طرف سوریه مرز ترکیه – سوریه می‌شوند، خارج از حوزه عملیات چشمه صلح، تا خروج عناصر ی‌پ‌گ و تسلیحات آن‌ها به عمق ۳۰ کیلومتری از مرز ترکیه – سوریه که باید ظرف ۱۵۰ ساعت نهایی شود، تسهیل شود.»
این سند می‌افزاید: «طرفین همچنین با گشت‌زنی مشترک در منطقه ای نزدیک به اراضی عملیات نظامی ترکیه در سوریه موافقت کرده‌اند. هم‌اکنون گشت‌زنی مشترک روسیه – ترکیه در غرب و شرق منطقه عملیات چشمه صلح در عمق ۱۰ کیلومتری آغاز می‌شود، به استثنای شهر قامشلی.»
وزیر خارجه روسیه پس از این گفت‌وگوها گفت، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان بار دیگر روی تعهد خودشان به مذاکرات آستانه درباره صلح در سوریه تاکید کرده‌اند. لاوروف به خبرنگاران در سوچی گفت: «آن‌ها به چارچوب آستانه و سازش سیاسی تعهد راسخ دارند. در این خصوص، ما حمایت فعال از کمیته قانون اساسی سوریه خواهیم داشت که برای اولین بار هفته آتی تشکیل جلسه می‌دهد و با همکاری پویای روسیه، ترکیه و ایران مهیا شد.»
لاوروف افزود: «ترکیه عملیات نظامی خود در شمال سوریه را متوقف می‌کند و از این به بعد، همه چیز به خروج نیروهای کرد از مرز ترکیه بستگی دارد. این عملیات رو به پایان است و همه چیز به این بستگی خواهد داشت که توافق‌ها به چه نحو اجرایی شوند که این شامل خروج تسلیحات و خروج نیروها و وسایل یگان‌های کرد مورد نظر می‌شود.»
انتهای پیام
