امید شکوفا در گفت و گو با خبرنگار خبرآنی، با بیان اینکه سامانه رادیو تلسکوپ فضایی با هدف پایش امواج رادیویی منابع کیهانی و کائنات توسط محققان پژوهشگاه فضایی ایران ساخته شده است، گفت: رادیو تلسکوپ یک گیرنده رادیویی است که امواج رادیویی منابع مختلف کیهانی مانند کهکشان ها، سحابی ها و اجرام مختلف را دریافت می کند و برخلاف رصدهای اپتیک بدون محدودیت شرایط جوی، منابع مختلف رادیویی را پایش می کند.
وی گفت: این سامانه هم اکنون در کشور به بهره برداری رسیده و فرآیند کالیبراسیون خود را طی می کند. در واقع این سامانه در محل استقرار اولیه تکمیل شده است اما برای استقرار مکان نهایی و قرار گیری در مکانی که کارفرمای پروژه پیشنهاد می دهد نیازمند فرایند کالیبراسیون از نظر عملکرد اجزای مختلف است.
وی با بیان اینکه میزان دریافت شدت سیگنال و تفسیر داده ها از جمله فرآیندهای کالیبراسیون است، گفت: همانطور که ماهواره ها برای قرارگیری در مدار به چند فاز کالیبراسیون نیاز دارند، رادیو تلسکوپ نیز برای قرار گیری در منطقه مورد نظر نیازمند کالیبراسیون و بهینه سازی است.
شکوفا در مورد کاربرد این سامانه نیز گفت: تاکنون منجمان در حوزه نجوم از تلسکوپ های مرئی استفاده می کردند تا نوری که از ستاره ها و کهکشان ها و همچنین اجرام فضایی به ما می رسد را رصد و پایش کنند، اما در رادیو تلسکوپ از طیف رادیو الکترومغناطیسی برای پایش فعل و انفعالات کهکشان ها، سحابی ها و اجرام مختلف فضایی استفاده می شود.
وی گفت: برای مثال در زمان انفجار یک ستاره، رادیو تلسکوپ امواج رادیویی ساطع شده را دریافت کرده و با یکسری الگوریتم ها و پردازش ها تشخیص می دهد که وضعیت این ستاره چگونه بوده و یا کهکشانی در حال گسترش یا انقباض است.
رئیس مرکز تحقیقات فضایی با تاکید بر عملیاتی شدن سامانه رادیو تلکسوپ فضایی خاطرنشان کرد: تا دو ماه آینده فرآیند کالیبراسیون و بهینه سازی این سامانه نهایی شده و برای استقرار در مکان مورد نظر کارفرما، تحویل داده می شود تا در مکان نهایی برای همیشه مستقر شود.
به گفته شکوفا، سامانه رادیو تلسکوپ فرکانسی در حدود ۱۰۰ کیلومتر یا ۱.۵ گیگاهرتز را اسکن می کند.