گروه اجتماعی خبرگزاری فارس- حسن رضایی: کشورهای عضو یونسکو هر سال فهرستی از آثار تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود را برای ثبت به عنوان میراث جهانی به سازمان یونسکو معرفی می‌کنند و حفاظت و نگهداری از سایت‌های ثبت شده در فهرست آثار جهانی یونسکو برعهده تمامی کشورهای عضو خواهد بود.
در حال حاضر 24 اثر فرهنگی و طبیعی در کشورمان ثبت جهانی شده و در فهرست جهانی یونسکو قابل رؤیت است؛ امسال نیز پرونده 2 اثر دیگر به یونسکو ارسال شده که یک اثر آن طبیعی و یکی دیگر فرهنگی است.
براساس قوانین هر کشور می‌تواند سالانه یک ثبت جهانی داشته باشد. با ثبت مکان‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی در سازمان جهانی یونسکو، دیگر تمامی مردم دنیا باید از آن اثر حمایت کنند و این فارغ از هر نوع دولت، مذهب و نژاد است و آن اثر جهانی به تمامی انسان‌های زمین تعلق دارد.
جنگل های هیرکانی
آخرین ثبت جهانی ایران مربوط به جنگل‌های هیرکانی است که به عنوان دومین اثر طبیعی ایران بعد از بیابان لوت در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است. این جنگل در حال حاضر 296 گونه پرنده و 98 گونه پستاندار دارد. جنگل‌های هیرکانی در 5 استان خراسان شمالی، سمنان، گلستان، مازندران، گیلان و در حاشیه جنوبی دریای خزر گسترش یافته است.
چغازنبیل اولین ثبت جهانی ایران
در حال حاضر چغازنبیل که در شهر تاریخی شوش واقع شده و مربوط به 1250 سال پیش از میلاد مسیح است و یک پروژه عظیم و نیمه تمام است به عنوان اولین ثبت جهانی ایران مطرح است.
پرسپولیس
پرسپولیس که در استان فارس واقع شده به عنوان دومین میراث جهانی کشورمان ثبت جهانی شده که مربوط به سال 518 پیش از میلاد مسیح توسط کوروش اول بنا شد است و پرسپولیس پایتخت امپراطوری هخامنشی بوده است.
میدان امام در اصفهان
مجموعه میدان امام در اصفهان نیز یکی دیگر از آثار ثبت جهانی کشورمان است که در سال 1979 میلادی جزو میراث جهانی یونسکو معرفی شد.
تخت سلیمان
تخت سلیمان نیز که در شمال غربی ایران و در منطقه کوه‌های آتشفشانی ایران واقع شده است چهارمین اثر ثبت جهانی است که در سال 2003 در فهرست یونسکو قرار گرفت.
پاسارگاد
پاسارگاد که اولین پایتخت سلطنتی هخامنشیان بوده و در استان فارس واقع شده است به عنوان پنجمین ثبت جهانی ایران در سال 2004 در فهرست جهانی یونسکو بوده است.
ارگ بم
ارگ بم نیز در استان کرمان واقع شده که بزرگترین سازه خشتی در جهان بوده است که در سال 82 در اثر زلزله به طور کامل از بین رفت ولی این مجموعه نیز یکی دیگر از آثاری است که ثبت جهانی شده است.
سلطانیه
سلطانیه و گنبد خشتی آن که به گنبد سلطانیه معروف است یکی از معماری‌های شاخص کشورمان مطرح می‌شود که در سال 2005 در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.
بیستون
بیستون نیز از دیگر آثار فرهنگی کشورمان است که در سال 2006 به ثبت جهانی رسید و این اثر تاریخی در دوره حکومت هخامنشیان ساخته شده است.
کلیسای ارامنه
کلیساهای ارامنه نیز که در شمال غربی ایران و شامل 3 کلیسا است از دیگر آثار تاریخی کشورمان محسوب می‌شود و در سال 2008 به ثبت جهانی سازمان یونسکو رسید.
سازه های آبی شوش
سازه‌های آبی شوشتر که نبوغ و هوش خلاقانه ایرانیان را نیز نشان می‌دهد در سال 2009 به ثبت جهانی یونسکو رسیده است که آب مورد نیاز باغ‌ها و کشت و زرع مردم را تا مساحت حدود 40 هزار هکتار تامین می‌کند.
بازار تاریخی تبریز
یکی دیگر از آثار ثبت جهانی کشورمان مجموعه بازار تاریخی تبریز است که یکی از مهمترین مراکز تجاری در جاده ابریشم به حساب می‌آید و این بازار نمونه موفق و زنده‌ای از سیستم تبادلات کالا در ایران قدیم بوده و بازتاب فرهنگ اصیل ایرانی است. این بازار تاریخی نیز در سال 2010 به ثبت جهانی رسیده است.
خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی
خانقاه شیخ‌صیفی‌الدین اردبیلی بنایی است که با معماری سنتی ایرانی احداث شده است و نمونه کاملی از معماری اسلامی مصادف با قرون وسطی محسوب می‌شود و در سال 2010 به ثبت جهانی سازمان یونسکو قرار گرفت.
باغ های ایرانی
9 باغ ایرانی از جمله پاسارگاد، فین کاشان، ارم شیراز، شازده کرمان، عباس‌آباد مازندران، دولت‌آباد یزد، اکبریه بیرجند، چهل ستون اصفهان و پهلوان‌پور مهریز نیز در سال 2011 ثبت جهانی سازمان یونسکو شده است.
مسجد جامع اصفهان
مسجد جامع اصفهان که در مرکز تاریخی این شهر واقع شده است نیز بیش از 20 هزار متر مربع مساحت دارد و اولین بنای اسلامی محسوب می‌شود که با الهام از معماری کاخ‌های ساسانی ساخته شده و یک نوآوری در معماری محسوب می‌شود و در سال 2012 ثبت جهانی شد.
گنبد کاووس
گنبد کاووس که تلفیقی از تکنولوژی در معماری اسلامی است برجی به بلندای 53 متر است که در شهر گرگان واقع شده و این برج تنها بنای بازمانده از حملات مغول‌ها در قرن 15-14 میلادی است.
کاخ گلستان
کاخ گلستان که در دوره قاجار ساخته شده است و یکی از قدیمی‌ترین ساختمان‌های تهران محسوب می‌شود در سال 2013 به ثبت جهانی رسیده است.
شهر سوخته
شهر سوخته که در چهارراه مواصلاتی مسیرهای تجاری عصر برنز با فلات ایران واقع شده است نیز دیگر اثر تاریخی کشورمان محسوب می‌شود که در سال 2014 به ثبت جهانی رسیده است. این شهر حدود 3200 سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده و جمعیت بسیار بالایی در آن زندگی می‌کردند.
شهر شوش
شوش که در جنوب غربی ایران و در حاشیه کوهستان زاگرس واقع شده است نیز در سال 2015 به ثبت جهانی رسیده است.
روستای میمند
میمند نیز در سال 2015 به ثبت جهانی رسیده است که به عنوان یک ییلاق و قشلاق محسوب می‌شد و عشایر آن در غارهایی که با دست کنده شده بودند، گذران زندگی می‌کردند.
قنات های ایرانی
قنات ایرانی نیز یکی دیگر از ثبت جهانی کشور محسوب می‌شود که در سال 2016 در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید.
دشت لوت اولین ثبت جهانی طبیعی در کشور
بیابان لوت به عنوان اولین اثر طبیعی کشور در سال 2016 به ثبت جهانی رسید و دارای چشم‌اندازهای طبیعی ارزشمند و زیبایی است.
شهر یزد
شهر تاریخی یزد نیز که دارای سیستم قنات، خانه‌های سنتی،بازارها، حمام‌ها، مساجد، معبد زرتشتیان و باغ دولت آباد نیز به عنوان یک شهر تاریخی جزو میراث جهانی در سال 2017 قرار گرفته است.
مجموعه باستانی ساسانی نیز در سه شهرستان فارس، فیروزآباد، نیشابور و سروستان قرار گرفته است که شامل کاخ‌ها و ساختار‌های شهری است که در دوره هخامنشی ساخته شده است و این مجموعه تاریخی نیز در سال 2018 ثبت جهانی شد.
در سال 2019 نیز ایران پرونده‌هایی را به سازمان یونسکو برای ثبت جهانی ارسال کرده است.
محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری فارس، اظهار داشت: در سال 2019 دو پرونده اورامانات کردستان و کاروانسراهای ایرانی را در سپتامبر به یونسکو برای ثبت جهانی ارسال می‌کنیم تا ایرادات آن را برای ما ارسال کنند و در نهایت یک پرونده بر اساس سیاست‌گذاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به یونسکو برای ثبت جهانی ارسال خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: ما سالانه تنها یک سهمیه برای ثبت جهانی در یونسکو داریم که تاکنون توانسته‌ایم از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم.
اورامانات کردستان
روستای اورامانات تخت در جنوب شرقى شهر مریوان در استان کردستان قرار دارد که بوسیله جاده‌اى به طول 75 کیلومتر به شهر مریوان متصل مى‌شود.
این روستا را هزار ماسوله نیز مى‌نامند. زیرا معمارى آن همانند ماسوله است. حیاط هر خانه بام خانه‌اى دیگر است، اما با وسعتى بیشتر.
معمارى اورامانات و سرسبزى این منطقه کوهستانى رویاى پله‌هایى به سمت بهشت را متصور مى‌کند. خانه‌هاى این روستا با سنگ و اغلب به صورت خشکه و به صورت پلکانى ساخته شده است. مردم منطقه معتقدند اورامانات تخت زمانى شهرى بزرگ بوده و مرکزیتى خاص داشته به همین دلیل از آن به عنوان تخت یا مرکز (حکومت) ناحیه‌اى اورامان یاد مى‌کرده‌اند.
تهیه اطلس باستان شناسی اورامانات
پویا طالب نیا، مدیر پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی اورامان گفت: بیش از ۵۰۰ اثر باستانی مربوط به دوران پارینه سنگی تا اواخر دوران اسلامی در منطقه این منطقه تاریخی شناسایی شده است.
وی اضافه کرد: پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی اورامان درصدد است از خروجی این مطالعات که در راستای تدوین پرونده ثبت جهانی اورامان مورد استفاده قرار می‌گیرد، اطلس باستان شناسی منطقه اورامانات را تهیه و تدوین کند.
مدیر پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی اورامان گفت: این منطقه تاریخی از جغرافیای فرهنگی و تاریخی وسیعی برخوردار بوده و به همین دلیل نیز پراکندگی آثار شناسایی شده آن در بیش از ۸۰ روستای منطقه اروامانات در شهرستان‌های سروآباد، کامیاران و سنندج است.
طالب نیا یادآور شد: ثبت جهانی اورامان گامی بلند برای توسعه استان است و بدون تردید با ثبت جهانی این منطقه، اورامان از حمایت‌های سازمان جهانی یونسکو بهره‌مند می‌شود.
کاروانسراهای ایرانی
یکی دیگر از پرونده هایی که برای یونسکو برای ثبت جهانی ارسال شده است مربوط به کاروانسراهای ایرانی است که در شهرهای مختلف کشور دایر شده که از جمله آن کاروانسرای سعدالسلطنه در قزوین و یا قلعه خرگوشی در یزد است.
به گزارش خبرگزاری فارس، خیلی از آثار ملی و بین‌المللی ما چه در حوزه میراث تاریخی و چه در حوزه طبیعت دستخوش تغییراتی قرار گرفته است و یا در حال تخریب است. بنابراین با ثبت ملی و جهانی این آثار می‌توانیم از فرهنگ، قدمت و میراث تاریخی کشورمان حمایت و حفاظت کنیم.
انتهای پیام/
