به گزارش پایگاه خبری خبرآنی به نقل از شبکه چهار سیما، پرونده ۵۰ سالگی ماموریت فضاپیمای آپول و۱۱ برای سفر اولین انسان ها به ماه در برنامه تلویزیونی «چرخ» با حضور عطا مرادی، کارشناس نجوم مورد بررسی قرار گرفت.
وی با توضیح شروع ماجرای سفر سه فضانورد به ماه در سال ۱۳۴۸ گفت: ماجرا از جنگ جهانی دوم از سال ۱۹۴۶ شروع می‌شود. از جنگ سرد که در واقع تقسیم قدرت میان شوروی سابق و آمریکا بود. این رقابت نه‌تنها در عرصه سیاسی، بلکه در عرصه‌های علم و فناوری هم ادامه داشت. از سال ۱۹۵۰ به بعد هر دو به سرمایه‌گذاری در حوزه فضا سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای خودشان این چالش را مطرح کردند که چه کسی برای اولین بار می‌تواند به فضا برسد. آمریکا و شوروی تحقیق و توسعه در این زمینه را ادامه می‌دهند تا اینکه شوروی زودتر از آمریکا می‌تواند اولین انسان، یعنی یوری گاگارین را به فضا بفرستد.
مرادی ادامه داد: این اتفاق شکست مهمی برای آمریکا تلقی می‌شد. به همین دلیل آمریکا بودجه فضایی‌اش را به شدت ارتقا داد. به‌طوری که درآمد چهار درصد از تولید ناخالص کشورش را در آن زمان به پروژه آپولو اختصاص داد. با این اتفاق موفق شد زودتر از شوروی در سال ۱۹۶۹ میلادی اولین انسان‌ها را به ماه بفرستد.»
وی با اشاره به دستاوردهای این سفر فضایی توضیح داد: هر زمانی که در تاریخ اتفاقاتی مثل جنگ می‌افتد که حتی اهداف درستی برای بشریت ندارند، دستاوردهایی پدید می‌آید. به‌طور مثال در جنگ جهانی دوم که تاثیر بدی بر بشریت داشت، علم به شدت توسعه پیدا کرد. در زمینه‌های هسته‌ای، نظامی، ارتباطات و … کشف‌ها و اختراع‌های مهمی انجام شد. مثلاً رادار در این جنگ به‌وجود آمد. ماجرای سفر به ماه هم در بطن یک جنگ شکل گرفت. رفتن به ماه و مطالعه آن و گردآوری سنگ‌هایی از ماه اهداف بزرگی برای انسان بود. چون یکی از مهم‌ترین خواسته‌های بشر از علم، شناخت محیط پیرامون است.
این کارشناس نجوم ادامه داد: سال ۱۹۶۱ جان‌اف کندی، رئیس‌جمهور آمریکا پروژه آپولو را به کنگره این کشور پیشنهاد کرد و تصویب شد. در این ماموریت فضاپیماهایی ساخته و آزمایش شد. مهم‌ترین نکته، ساخته شدن یک پیشران بسیار قدرتمند بود که بتواند وزنی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تن را از زمین به کره ماه بفرستد. ما درباره دوره‌ای صحبت می‌کنیم که علم و تکنولوژی به اندازه امروز پیشرفت نکرده بود. به‌طور مثال سیستم مخابراتی که در این پروژه استفاده شده، از سیستم ارتباطی گوشی‌های امروز ما ساده‌تر بوده است.
مرادی روند تکامل پروژه آپولو را تشریح کرد و گفت: آپول و۱ اولین ماموریت پروژه آپولو بوده که به شکست منجر می‌شود. در این پروژه سه فضانورد در همان دقایق اول کپسول‌های اکسیژن منفجر می‌شود و هر سه از دنیا می‌روند. این می‌توانست یک شکست بزرگ و باعث توقف پروژه شود اما بشر ادامه می‌دهد. در آپولوهای بعدی تکنولوژی‌ها یکی یکی آزمایش شدند. این روند تا آپول و۸ ادامه داشت که در این پروژه سه فضانورد به مدار دور ماه رفتند و برگشتند. آپولو ۹ و ۱۰ این پیشرفت را توسعه دادند. در آپولو ۱۱ با استفاده از ۱۰ تجربه قبلی پروژه، بالاخره پروژه با موفقیت در ۹ روز انجام می‌شود.
وی در مورد مساله تردید در انجام سفر انسان به ماه نیز گفت: عده‌ای که این تئوری را مطرح می‌کنند، یکی از سوال‌هایشان این است که چرا در عکس‌هایی که از ماه گرفته شده، ستاره‌ها مشخص نیستند. پاسخ این سوال را عکاسان آماتور نجوم هم می‌دانند. شما در زمان عکاسی با مساله‌ای به نام زمان نوردهی مواجه هستید. زمانی که ماه نور خورشید را بازتاب می‌کند، سطح فوق‌العاده روشنی دارد. علاوه بر این شما تجهیزاتی دارید که نور را بازتاب می‌دهند. به همین دلیل در زمان عکاسی لازم نیست که حساسیت دیافراگم را زیاد کنید. به همین دلیل، نیازی به تنظیم حساسیت دیافراگم و بیشتر کردن زمان نوردهی نبوده و به خاطر همین ستاره‌ها مشخص نیستند.
این کارشناس افزود: سوال دوم این است که چرا پرچمی که همراه فضانوردها است تکان می‌خورد. در پاسخ به این سوال باید گفت که ماه هیچ جوی ندارد و به همین دلیل بادی وجود ندارد. اما در ماه نیروی گرانش یک ششم زمین است و به همین دلیل وقتی پرچم را نصب می‌کند، تکان می‌خورد.
وی درباره دلایل تکرار نشدن سفر به ماه توضیح داد: در پروژه آپولو با معادلات امروزی حدود ۱۵۰ میلیارد دلار هزینه شده است. این هزینه حدود سه تا چهار برابر درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۱۷ است! به همین دلیل منطقی نیست که چنین هزینه گزافی برای این پروژه مجدداً انجام شود.»
به گزارش مهر، در این برنامه همچنین مطرح شد که در سالهای گذشته آمریکا، شوروی، هند، چین، اتحادیه اروپا و ژاپن کشورهایی بوده‌اند که پروژه سفر به ماه را در دستور کار قرار دادند و در آینده آلمان و کره جنوبی هم به این فهرست اضافه خواهند شد. چند روز پیش ناسا هم به طور رسمی اعلام کرد که در سال ۲۰۲۴ پروژه آرتمیس را با دو فضانورد زن و مرد برای سفر به ماه انجام خواهد داد. پیش‌بینی می‌شود این پروژه بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
