وحید تقیپور سبزوار، مجری طرح «رهایش طولانی مدت ونکومایسین از سامانه در جا تشکیل شونده پلی لاکتیک-گلایکولیک اسید بارگذاری شده با نانو ذرات کیتوسان» و فارغ التحصیل رشته مهندسی شیمی گرایش زیست پزشکی از دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با خبرنگار خبرآنی اظهار کرد: با وجود پیشرفتهای گسترده پزشکی، بیش از ۱۰ درصد از عملهای جراحی ارتوپدی منجر به بیماری عفونت استخوان میشوند.
وی افزود: این مشکل زمانی رخ خواهد داد که عفونت باکتریایی و یا قارچی به دلیل آسیبهای موجود از طریق خون وارد بافت استخوانی شوند؛ عواملی مانند دیابت، ایدز، وجود عفونت در بدن و استفاده از داروهای وریدی و جراحی نیز خطر ابتلاء به این بیماری را افزایش میدهد.
این محقق با بیان اینکه در عفونت استخوان، بیمار با درد شدید همراه بوده و نیاز به درمان فوری دارد افزود: معمولاً درمان عفونت استخوان با مصرف خوراکی و یا تزریق آنتی بیوتیک و طی مدت زمان ۴ تا ۶ هفته انجام میشود. یکی از مشکلات این سامانههای دارویی آزادسازی دارو طی همان روزهای اولیه بوده که همانند روش تزریقی بدن را با میزان داروی بالا مواجه کرده و عوارض جانبی بههمراه دارد.
بهگفته تقی پور، روشهای درمانی رایج بهدلیل استفاده از دوز بالای دارو (آنتی بیوتیک) باعث بروز سمیت دارویی و ایجاد عوارض جانبی و مشکلاتی برای بیماران میشوند؛ از این رو در صدد برآمدیم تا سامانهای را برای رهایش کنترل شده دارو در بدن بیمار طراحی کنیم.
وی بیان کرد: امروزه از سامانههای پلیمری زیست تخریبپذیری استفاده میشود که در موضع عفونت تشکیل شده و دارو را بهصورت کنترل شده و طی مدت زمان طولانی آزاد میکند. در رهایش کنترل شده و روشی که هم اکنون مورد استفاده قرار می گیرد، میزان دارو در پنجره درمانی باقی مانده و علاوه بر افزایش اثر درمانی، عوارض جانبی نیز ندارد.
وی با اشاره به پروژه ای که در راستای درمان عفونت استخوان با کمک نانوذرات است، گفت: از مزایای این سامانهها عدم نیاز به جراحی و زیست تخریب پذیری است.
این محقق با اشاره به روند سازوکار سامانه دارویی آهسته رهش برای درمان عفونت استخوان با نانوذرات گفت: در این روش یک محلول پلیمری حاوی داروی آزاد بهصورت مایع در استخوان عفونی تزریق شده و با توجه به تغییر حلالیت پلیمر در محیط فیزیولوژیکی بدن، بهصورت سامانه جامد و یا نیمه جامد در می آید؛ در ادامه به تدریج و با نفوذ آب به درون سامانه و همچنین تخریب آن در محیط بدن، دارو طی ۶ تا ۸ هفته در موضع عفونت آزاد میشود.
به گفته تقیپور، در سامانه طراحی شده در این پژوهش، بهکمک فناوری نانو از نانوذرات پلیمری بهمنظور کاهش رهایش اولیه دارو و در نتیجه رهایش طولانی مدت و کنترل شده داروی ونکومایسین درجهت بهبود بیماری عفونت استخوانی مزمن بهره بردیم.
وی ادامه داد: بارگذاری نانوذرات کیتوسان حاوی دارو در سامانه پلیمری که طراحی کردیم در مقایسه با داروی آزاد بهکار گرفته شده در این سامانهها رهایش اولیه را به میزان چشمگیری کاهش داده و مدت زمان رهایش را بهبود بخشیده است.
این محقق با بیان اینکه تاکنون این روش در کشور به انجام نرسیده و در خارج از کشور نیز در مرحله تحقیق و پژوهش است، بیان کرد: در صدد هستیم با روی کار آمدن سرمایه گذار و انجام آزمایشهای مربوطه، طرح را بهمرحله اجرایی و صنعتی برسانیم.