عبدالله اوجالان، رهبر محبوس شبه نظامی کرد ترکیه به عنوان دشمن دولت این کشور هنوز یک چهره با نفوذ در جنبش کردها علی‌رغم سال‌ها حبس باقی مانده است.
به گزارش خبرآنی، خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشته است: «ترکیه در پانزدهم فوریه ۱۹۹۹ عبدالله اوجالان را به عنوان دشمن شماره یک ترکیه بازداشت کرد.
وی در جزیره امرالی، تحت تدابیر شدید امنیتی در دریای مرمره به مدت دو دهه گذشته در زندان بوده و حتی از سال ۲۰۱۱ اجازه دیدار با وکلایش را نداشته است.
در حالی که دولت آنکارا این مرد ۶۹ ساله را به عنوان "بچه کش" معرفی می‌کند، کردها او را به عنوان "آپو" و "عمو" می‌شناسند.
حزب دموکراتیک خلق طرفدار کردها اعلام کرده است که بیش از ۳۰۰ زندانی در اعتراض به شرایط زندان اوجالان در اعتصاب غذا به سر می‌برند. در حالی که در سالیان گذشته در میان عموم تصویری از او منتشر نشده است، مشهورترین تصویر از اوجالان مردی است با صورت گرد و با سبیلی سیاه.
اما ابراهیم بیلمز، از وکلای اوجالان اعلام کرد در عکس‌های منتشر شده در سال‌های اخیر او پیر شده و موها و سبیلش سفید شده است.
وی ادامه داد: در طول ۲۰ سال گذشته وی در امرالی در انزوا بوده است و طبیعی است که فرسوده شود.
اوجالان در یک خانواده روستایی فقیر در روستای عمرلی در جنوب شرقی ترکیه به دنیا آمد. تاریخ تولد رسمی وی چهاردهم آوریل ۱۹۴۹ بوده، اما نویسنده کتاب "خون و ایمان: پ ک ک و مبارزه کردها برای استقلال" می‌گوید: این تاریخ تولد ممکن است صحیح نباشد.
او در دوران تحصیلش در آنکارا جایی که رشته سیاست می‌خواند، به یک شبه نظامی کرد چپگرا تبدیل شد و خود را وقف مساله کردها کرد.
در سال ۱۹۷۸ اوجالان و گروهی از دانشجویان پیرو، حزب کارگران کردستان (پ ک ک) را به عنوان یک جنبش مارکسیستی برای دستیابی به خودمختاری کردها تأسیس کرد. دو سال بعد او به تبعید رفت و بیشتر مواقع در دمشق و یا در استان بقاع در لبنان بود که آن زمان تحت کنترل سوریه قرار داشت و وی فرماندهی پ ک ک را ایجاد کرد.
پس از این که پ ک ک مبارزات مسلحانه خود را در سال ۱۹۸۴ آغاز کرد، آنکارا اوجالان را به عنوان دشمن خود معرفی کرد.
نیروهای امنیتی ترکیه به حملات پ ک ک پاسخ دادند و جنوب شرقی ترکیه وارد یک جنگ داخلی شد. این گروه به عنوان یک گروه تروریستی توسط آنکارا، آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفت.
اولین درخواست اوجالان برای برقراری آتش بس یک طرفه در سال ۱۹۹۳ اعلام شد و در سال‌های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۸ تکرار شد، اما مقامات ترکیه اعلام کردند که هر گونه مذاکرات با رئیس یک گروه تروریستی را که دستانش به خون آغشته شده است، رد می‌کند.
با این حال در طول سالیان گذشته نفوذ اوجالان فراتر از مرزهای ترکیه بوده است. تصاویر وی را می‌توان به طور گسترده در مناطق تحت کنترل یگان‌های مدافع خلق کرد در شمال سوریه مشاهده کرد.
ترکیه بر این باور است که شبه نظامیان یگان‌های مدافع خلق و مورد حمایت آمریکا یک گروه تروریستی بوده و شاخه سوری پ ک ک است. اجازه سوریه به اوجالان برای پناهندگی باعث شکاف بزرگی میان دمشق و آنکارا شد و فشارهای سیاسی باعث شد که وی در سال ۱۹۹۸ این کشور را ترک کند.
اوجالان تلاش کرد که پناهندگی سیاسی در سراسر اروپا از جمله یونان را به دست بیاورد، اما در سال ۱۹۹۹ نیروهای ائتلافی ترکیه (اسرائیل) وی را در نایروبی خارج از سفارت یونان بازداشت کردند.
ابتدا وی محکوم به اعدام شد، اما پس از این که مجازات اعدام در سال ۲۰۰۲ در ترکیه برداشته شد، محکومیت وی به حبس ابد تبدیل شد.
ترکیه بر این باور بود که با به زندان رفتن اوجالان دیگر پ ک ک را به خاک نشانده است، اما اوجالان حتی پشت میله‌های زندان کنترل این جنبش را با صدور دستورات از طریق وکلایش و دیدار نمایندگان پارلمان کرد تبار صادر می‌کند.
پس از بازداشت اوجالان، پ ک ک اعلام کرد که بیشتر از دستیابی به یک دولت مستقل کرد به دنبال حقوق فرهنگی است.
در همین راستا طولانی‌ترین آتش بس میان دولت ترکیه و پ ک ک در اواخر سال ۲۰۰۴ انجام گرفت و در طول این مدت اصلاحاتی برای کردها توسط دولت آنکارا انجام گرفت.
همچنین در سال ۲۰۱۲ اوجالان دستور خاتمه اعتصاب غذای نمایندگان کرد تبار پارلمان را صادر کرد.
در سال ۲۰۱۳ اوجالان خواستار برقراری مذاکرات صلح برای دستیابی به راه‌حل شد، اما دو سال بعد درگیری‌های خونین میان دولت ترکیه و پ ک ک از سر گرفته شد.
امروز شانس بسیار کمی برای برقراری راه‌حل سیاسی برای این درگیری دیرینه که به بهای جان بیش از ۴۰ هزار انسان بوده است، وجود دارد.
حمید بوز ارسلان، عضو دانشکده مطالعات عالی در پاریس می‌گوید: اما با این حال برای اکثریت کردها اوجالان عمویی است که برای کردستان جنگیده است و اگر مذاکرات از سر گرفته شود، او بازیگر کلیدی خواهد بود.»
انتهای پیام
