خروج ایالات متحده آمریکا از پیمان نیروهای هستهای میان برد با روسیه احتمالاً رقابت تسلیحاتی جدیدی ایجاد میکند اما همچنین به واشنگتن اجازه میدهد تا زرادخانه هستهای خودش را طبق هدفی که سال گذشته علناً اعلام کرد، به روز رسانی کند.
به گزارش خبرآنی، بر اساس اعلام دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا عضویت واشنگتن در پیمان هستهای آیاناف از شنبه به حالت تعلیق درآمد و خروج ظرف شش ماه آغاز میشود. ناتو با حمایت تمام قد از متحدان آمریکایی در خروج از آیاناف تأیید کرده است که استقرار سامانههای موشکی ۹ ام ۷۲۹ روسیه نقض این پیمان است.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه هم در اقدامی متقابل عضویت در این پیمان هستهای را برای "تولید انواع جدید تسلیحات" به حالت تعلیق درآورد و تصمیم آمریکا را "یکجانبه و کاملاً بیدلیل" دانست. ایالات متحده سالهاست از نقضهای ادعایی روسیه گلایه میکند اما اکنون علناً درباره فرصتهای ارتقای زرادخانه هستهای خودش سخن به میان میآورد.
بر اساس گزارش پایگاه خبری پیتیآی، ایالات متحده آمریکا در فوریه ۲۰۱۸ با رونمایی از سیاست هستهای نوین خود هشدار داد که قصد خرید دو سلاح هستهای جدید را دارد: یک نوع جدید از موشکهای هستهای با قدرت انفجاری محدود که با قابلیت پرتاب از زیردریایی و یک نوع جدید از موشک کروز هستهای که نقض توافق آیاناف میشد.
پنتاگون میگوید، این موشک جدید که ظرف یک دهه به فاز عملیاتی میرسد، تنها در صورتی نقض پیمان است که مستقر شود. آمریکا همواره تاکید دارد برنامه تحقیقاتی و تولیدی طبق معاهده ۱۹۸۷ با مسکو منع نشده است. جانی مایکل، سخنگوی پنتاگون جمعه گفت: بنابراین از شنبه ما دیگر به محدودیتهای این پیمان مقید نیستیم. در بودجه نظامی ۲۰۱۹ آمریکا اعتباری برای تولید موشک جدید میان برد مستقر در زمین تدارک دیده شده است و ما همچنان در فاز تحقیقاتی هستیم.
مسکو تاکید دارد، پنتاگون در حقیقت برای واکنش به موشک ۹ ام ۷۲۹ روسیه با پوشش برد ۴۸۰ کیلومتری آماده بوده است. اما واشنگتن و متحدانش در ناتو میگوید، این موشک روسیه برد بیشتری را پوشش میدهد.
جفری پریس، از دانشگاه جان هاپکینز استدلال میکند که پیمان آیاناف به نفع ایالات متحده است زیرا، در حالی که تمام انواع موشکهای سطح به هوا با برد ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر را منع میکند، متعارف یا میانبرد، هر آنچه از زیر دریایی شلیک شود یا بمبافکن آن را پرتاب کند، عملاً در چارچوب این پیمان قرار نمیگیرد.
بر اساس آمار گروه ضد هستهای "اتحادیه دانشمندان نگران" زرادخانه هستهای آمریکا ۴۶۰۰ کلاهک هستهای دارد که ۱۷۴۰ کلاهک مستقر شدند و آماده استفاده در هر زمان هستند و ۲۹۲۲ کلاهک انبار شده است. روسیه هم تعداد مشابهی کلاهک هستهای دارد اما زیر دریاییهای هستهای آن وضعیت مناسبی ندارند و وقوع حوادث متعدد در سالهای اخیر تأییدی بر آن است.
مایکل کرپتن، از مرکز استیمسون معتقد است: ما به سمت رقابت تسلیحاتی جدیدی حرکت میکنیم. هر زمانی که بودجه دفاع ملی شما ۱۰ برابر بیش از روسیه و ۵ برابر بیش از چین میشود، میتواند موجب رقابت تسلیحاتی شود. اما رقابتهای تسلیحاتی معمولاً خوب پیش نمیرود؛ حتی اگر شما در صدر رقابت بایستید، امنیت شما تضعیف میشود.
انتهای پیام