به گزارش خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، موضوع گفتوگوی ویژه خبری امشب چهارشنبه ۱۹ دی ماه فرارسیدن زمان پاسخگویی اروپا با حضور ابراهیم متقی کارشناس مسائل سیاسی و بین المللی، حنیف غفاری کارشناس مسائل اروپا برگزار شد.
در ابتدای برنامه ابراهیم متقی کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه اتحادیه اروپا تلاش خود را برای گسترش روابط اقتصادی با ایران انجام داده است، اظهار کرد: شورای اروپا تصویب کرد که همکاریهای اقتصادی را با ایران را در چارچوب برجام ادامه دهد، اما سیاست بین الملل مبتنی بر قدرت است و کسانی که برجام را تنظیم میکردند باید در جریان سازوکار تعیین شده خود قرار میگرفتند که از این اقدامات میتوان به خروج آمریکا از برجام و یا اینکه اتحادیه اروپا بتواند اقدام عملی برای همکاریهای اقتصادی با ایران انجام دهد، اشاره کرد.
وی افزود: وضعیت موجود این است که ایران و کشورهای اروپایی به همراه روسیه و چین تلاش میکنند تا بتوانند سازو کارهای اقتصادی برای فروش نفت برای همکاریهای مالی، تجاری فراهم کنند؛ اما واقعیت دیگری مبنی بر تهدیدات آمریکا در مقابل اروپا وجود دارد.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه اروپاییها تمایل همکاری با ایران را دارند، اما قدرت آنها در برابر فشارهای و تهدیدات آمریکا به گونهای محدود است، ادامه داد: اروپاییها حاضر به ریسک برای کارهای جدی نیستند. ضمن اینکه مقرر شده بود که در قالب کانال مالی ویژه «spv» شرکتهای اروپایی، چین و روسیه که در ارتباط با تحریمهای آمریکا متضرر نشوند آنها هم وارد همکاری شوند. اما واقعیت این است که فشار وزارت خزانه داری آمریکا اراده لازم از اروپاییها گرفته است.
متقی تاکید کرد: بنابراین ما خیلی خوشحال بودیم که اروپاییها میتوانند همان الگوی ارتباطی ما برای پایان دادن به تحریمها را به نوعی تامین کنند، اما باید به واقعیتهای دیگر هم توجه کنیم؛ از طرفی میگوییم اروپاییها رفتار مسئولانه داشته باشند و زمان آنها به اتمام رسیده است، اما در حقیقت خود اروپاییها در تلاشی هستند و امیدوارند صرفا به دو دلیل با ایران همکاری اقتصادی را گسترش دهند.
در ادامه حنیف غفاری کارشناس مسائل اروپا گفت: ایالات متحده آمریکا از زمانی که ترامپ روی کار آمد شاهد بودیم مذاکراتی را با کاخ سفید بر سر حوزههای چهارگانه پیشنهادی ترامپ به عنوان اصلاح برجام مطرح کردند که از جمله میتوان به گنجاندن توان موشکی ایران، توان مطنقهای ایران، موضوع بازرسیهای نامحدود از اماکن نظامی ایران و اعمال تحریمهای فرازمانی در خصوص برنامههای هستهای ایران بود اشاره کرد که طبق همین موارد وارد معامله و مذاکره شدند.
وی با اشاره به اینکه در گام اول اروپاییها حرکت ناشیانهای انجام دادند، تصریح کرد: زمانی که ایالات آمریکا نقش بازیگر اصلی متغییر مستقل را بر عهده گرفت و اروپا نقش متغییر وابسته را ایفا کرد که بخشی از آن ریشه در نظام بین الملل دارد و به صورتی بازی اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا تعریف شده است که این نسبت بین اروپا و آمریکا تاکنون باقی مانده است. زمانی هم که موضوع spv مطرح شد اولین مرتبه وزیر امورخارجه آلمان گفت که زمان آن فرارسیده است که سازو کار مستقل مالی از آمریکا مطرح کنیم و بتوانیم در نظام بین الملل با استناد به این سازوکار مانور دهیم.
وی ادامه داد: بلا فاصله بعد از ۲ ساعت صدراعظم آلمان اظهارات وزیر خارجه خود را رد کرد و گفت که درمورد موضوع برجام خود را با آمریکا مواجه نمیکنیم و بعدها هم نخست وزیر انگلیس، رئیس جمهور فرانسه این موضوع را مطرح کردند؛ این موضوع نشان دهنده این است که ایالات متحده آمریکا توانسته است سلطه خود را بر اروپا تحمیل کند و از جهت دیگر اتحادیه اروپایی اراده سیاسی مطلقی ندارد و مقامات اروپایی وعدههای متعددی را داده برای اجرای کانال مالی ویژه مطرح کرده بودند.
کارشناس مسائل سیاسی و بین الملل با اشاره به اینکه اروپا رابطه خود را با منافقین از سال 1981 آغاز کرده است خاطرنشان کرد: نگاه اروپایی ها در دوره آقای هاشمی در رابطه با ایران مبتنی بر گفتگوهای انتقادی بود؛ یکی از موضوعات مربوط به گفتگوهای انتقادی بحث حقوق بشر بود. تفکر اروپایی می گوید یک نیروی سیاسی را به کشور خود می آورم و کاری ندارم که این نیروی سیاسی در کشور شما ترور انجام داده، جنگ مسلحانه کرده و یا همکاری اطلاعاتی با دشمن داشته است.
وی با اشاره به اینکه اروپا رابطه خود را ۳۹ سال است که با منافقین برقرار کرده است، ادامه داد: منافقین ۱۲ هزار نفر را در داخل کشور به شهادت رساندند و ترورهای کور زیادی را انجام دادند؛ لذا بحث ترور کوری را که منافقین در ایران داشتند اگر از طریق دیپلماتیک پیگیری می شد باید نتایج مطلوبی را برای امنیت ملی ما به وجود می آورد.
متقی با بیان اینکه اروپایی ها در فضایی که نمی توانند تعهداتشان را در برابر ایران اجرایی و عملیاتی کنند دچار اشتباه بزرگ دیپلماتیک و تاکتیکی می شوند گفت: امروز کل اتحادیه اروپا به ایران بدهکار است. کل اتحادیه اروپا به تعهدات خود عمل نکرده است. آنها در رابطه با جامعه ایرانی نسبت به تروریسم واکنش نشان می دهند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: در سال ۱۹۹۷ وضعیتی به وجود آمد که اروپاییها سفرايشان را خارج کردند و اگر موضع صریح رهبری نبود و اگر ایشان شرط در رابطه با اروپا تعیین نکرده بودند فشار اروپا طبعا بر روی ما بیشتر میشد.
وی با اشاره به اینکه صحبت های شعارگونه نتیجه ای ندارد و حوزه سیاست خارجی ما موضوعات را یا تکذیب می کند و یا محکوم اظهار کرد: در فضای سیاست خارجی مسیر را بر اساس مولفه های تاریخی پیگیری نمیکنیم و شناخت دقیقی نسبت به محیط سیاست بین الملل و بازیگران سیاست بین الملل نداریم. باید در معادله قدرت به نوعی شرط برای طرف مقابل داشته باشیم لذا صحبت های شعار گونه نتیجه ای ندارد .
متقی با بیان اینکه مگر ما کم حوزه قدرت در محیط منطقهای داریم گفت: کسی که فکر می کند ما در وضعیت موجود اهرم نداریم اشتباه بزرگ تاکتیکی می کند. اهرم اساسی ما فضای قدرت منطقه ای است که از آن برخوردار هستیم و اروپا در فضای ناامنی به سر میبرد؛ اکثر همایش هایی که اروپایی ها برگزار می کنند مربوط به امنیت اجتماعی، اقتصادی و راهبردی است.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه ما به اروپاییها خدمت رایگان کرده ایم افزود: الگوی رفتاری جمهوری اسلامی ایران در محیط منطقه صلح سازی است، اگر این نقش را با بازی های دیپلماتیک و امنیتی مقداری ترکیب کند آن وقت خواهیم دید که فقط مهاجرینی که از عراق و سوریه و از کشورهای مختلف به سمت اروپا سرازیر میشوند خیلی از این موارد را با الگو سازی می توان مانع شد .
متقی با اشاره به اینکه داعش تهدید بسیار جدی برای اروپا بود و ما با آن مقابله کردیم ادامه داد: اگر ایران نقش مسئولانه خود را در ارتباط با محیط منطقه ای کمی رها کند اروپا دچار بحران می شود .
حنیف غفاری کارشناس مسائل اروپا با اشاره به اینکه قوانین مسدود سازی که اروپا مطرح کرد خروجی برای حفظ برجام نداشت افزود: تغییر رفتار اتحادیه اروپا نباید هدف ما در سیاست خارجی باشد. استراتژی مادر مدیریت رفتار اروپا است؛ مدیریت رفتاری که در نظام بین الملل وجود دارد.
وی با بیان اینکه برجام آمریکایی و اروپایی نمیتوانست حکم نقطه ثقل راهبردی را برای ما داشته باشد خاطرنشان کرد: ما نیاز به بازتعریف جدی در الگو پردازی خود در حوزه راهبردی و تاکتیکی داریم.
ترابی با اشاره به اینکه فقدان تفکر راهبردی در مورد اروپا وجود دارد گفت: همه چیز به قدرت ملی برمی گردد؛ اینکه خود ایران بتواند صاحب قدرت باشد. ایران یکی از کشورهای کلیدی جهان است و از آن به عنوان مرکز کل جهان و چهار راه جهانی یاد می شود لذا ما در بین نخبگان ایرانی فقدان تفکر راهبردی داریم.
متقی با بیان اینکه رویکرد اروپایی ها حقوقی است، اذعان کرد:اروپایی ها به برجام معتقد هستند و به صورت مکرر تلاش کردند که ایران را در ارتباط با کاهش قدرت هسته ای متقاعد کنند؛ از طرفی به دلیل اینکه ایران به تعهدات خود عمل کرده است، اروپایی ها از این موضوع خوشحال هستند و از طرف دیگر تعهد حقوقی اروپایی ها به تنهایی کافی نیست.
وی افزود: هیچگاه اروپا در برابر آمریکا مقابله نمی کند، موازنه منفی را پیش می گیرد اما هدفی برای مقابله ندارد. به عنوان مثال در سال 2003 اروپایی ها موافق به حمله نظامی آمریکا با عراق نبودند.اروپا حقانیت ایران را پذیرفته است و باید هزینه هایی اروپا را قبول کند.
این کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: حوزه دیپلماسی صریح است. در مقابل اروپا اگر بخواهد در برابر آمریکا ریسک کنند عواقب جبران ناپذیری در انتظارش خواهد بود؛ چون آمریکایی ها جریمه های سنگین برای شرکت های اروپا هایی اعمال می کند. اقتصاد اروپا شکننده است و قدرت لازم در برابر آمریکا ندارند و به همین خاطر اروپایی ها در برابر شرکت های خود مسئولیت داشته و در برابر منافع ملی ما احساس تکلیف نمی کنند.
در ادامه سام مهدی ترابی کارشناس مسائل بین الملل در ارتباط تلفنی با اشاره به سفر وزیرخارجه آمریکا،گفت: امروز مقام معظم رهبری درباره پمپئو وزیرخارجه آمریکا لفظ دلقک را استفاده کردند. دورانی که ما طی کردیم و ابتدا با آمریکا و در حال حاضر با اروپا یک نوع اتمام حجت برای طرفین قرارداد، افکار عمومی و برخی از مسئولین غرب زده در داخل کشورمان به حساب می آید.
وی با اشاره به اینکه ما نیازی به سرمایه گذاری غرب نداریم، ادامه داد:مقام معظم رهبری امروز در دیدار با مردم قم اشاره داشتند که منابع موجود برای ساختن کشور کافی است. به این خاطر که امید قشر مهمی از مسئولین به سرمایه گذاری غربی است. اروپایی ها ثابت کردند که نمی توانند منافع اقتصادی خود را حفظ کنند و نباید به اروپایی ها اعتماد داشته باشیم. اما این موضوع به معنای منع دیپلماسی ارتباطی نیست.
انتهای پیام/