تاجیکستان با وجود جدایی از میهن اصلی خود و قرار گرفتن زیر پرچم شوروی کمونیستی باز هم اجازه نداد آیین، فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی آن نابود شود.
همه عوامل و مولفههای موجود در تاجیکستان میگوید که باید روابط تهران و دوشنبه از عمق زیادی برخوردار باشد، اما چند سالی است که روابط سرد شده و هیچگونه مناسبات عمیق میان دو کشور دیده نمیشود.
در چنین شرایطی دیگران با فرصت طلبی و در واقع با سوء استفاده از شرایط، از یک سو سعی میکنند خود را به تاجیکستان نزدیکتر کنند و از سوی دیگر فاصله میان ایران و تاجیکستان را نیز بیشتر.
نفوذ فرهنگی و دینی جمهوری اسلامی ایران ایران، یک نفوذ تمدنی است به همین خاطر نمیتوان عشق و علاقه مردم این کشور را به ایران نادیده گرفت و یا از بین برد.
عمق ریشه روابط دو کشور تا سالها پیش این تکه جدا شده جزو ایران بود، زیاد است. حتی اگر برخی کشورها با دلارهای نفتی خود سعی کنند خود را به مردم این کشور نزدیک کنند، باز هم نخواهند توانست به اهداف خود دست یابند.
البته در این میان دیپلماسی و اقدامات وزارت خارجه کشور و دستگاههای فرهنگی مسئولیت سنگینی بر عهده دارند تا از افزایش و شدت تیرگی روابط تهران و دوشنبه جلوگیری کنند و این فرصت به ره دیگران ندهند تا نفوذ خود را در کشوری با پیشینه فرهنگ و تمدن ایرانی به دست اغیار بیفتد.
عربستان سعودی با گسترش نفوذ خود در کشورهای مسلمان آسیای مرکزی و حتی قفقاز سعی دارد تا اسلام افراطی خود را با آموزههای وهابی ترویج کند. هم اکنون نیز برخی از کشورهای مسلمان این مناطق درگیر تفکر وهابیتی هستند که رژیم آل سعود آن را در این کشورها ترویج کرده است.
اکنون با وجود سردی روابط تهران و دوشنبه، عربستان سعودی فرصت را غنیمت شمرده و تلاش بیشتری را برای گسترش نفوذ خود در تاجیکستان انجام میدهد.
اما عربستان سعودی هیچگاه نخواهد توانست به اندازه عمق نفوذ و تأثیر ایران در تاجیکستان موثر باشد.
تاجیکستان یکی از فقیرترین کشورهای منطقه است و طبیعی است که به کمکهای آل سعود نیز نیاز دارد، اما یک کشور با فرهنگ تمدن که وابستگی شدیدی به فرهنگ و تمدن ایرانی دارد، نمیتواند به راحتی خود را کاملاً به دلارهای آل سعود بفروشد.
از سوی دیگر روسیه که تا پیش از این تاجیکستان را یکی از جمهوریهای خود میدانست، از گسترش نفوذ عربستان سعودی در منطقه آسیای میانه و قفقاز نگران است.
اکنون بر همگان روشن است که خاستگاه تروریستهای تکفیری داعش رژیم آل سعود و تفکر وهابیتی است که این رژیم در حال ترویج آن در میان مسلمانان جهان است.
وجود گروههای افراطی در برخی کشورهای منطقه و ایجاد جنگهای خونین و جنایاتی که مرتکب شده اند، چهره واقعی آل سعود را در میان افکار عمومی نمایان کرده است.
مردم تاجیکستان باید بدانند که دولت این کشور با چه رژیمی مراوده سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارد، آنها باید از خط جدی نفوذ وهابیت در کشور خود آگاه شوند.
تا زمانی که مردم تاجیکستان از خطر نفوذ وهابیت سعودی ناآگاه باشند خطر برای مردم این کشور جدی است.
حتی اگر روسیه نیز با نفوذ عربستان سعودی در این کشور مخالف باشد، اما باید با بهره گرفتن از نفوذ سیاسی خود دولت تاجیکستان را وادار به کاهش روابط با عربستان سعودی سعودی کند.
هر چند سعودیها نمیتوانند کشور تاجیکستان را به طور کامل تحت سلطه خود داشته باشند، اما حضور و نفوذ آنها برای مردم تاجیکستان خطر ساز است و البته این خطر میتواند به دیگر کشورهای همجوار نیز سرایت کند.
گسترش تفکرات افراطی در این کشور به همراهی با گروههای تندرو تروریستی کشیده خواهد شد که آل سعود آنها را حمایت میکند.
با چنین اتفاقی، نه تنها کشورهای کوچک همسایه تاجیکستان درگیر اقدامات تروریستی خواهند شد بلکه چین و روسیه نیز درگیری میشوند و این چیزی نیست که این دو کشور خواهان آن باشند.
قطعاً چین که با تاجیکستان مرز دارند و روسیه کشوری که تا پیش از این تاجیکستان را در دوران شوروی زیر سلطه خود داشت، حضور و نفوذ ایران را در این کشور به نفوذ عربستان سعودی ترجیح میدهند.
نفوذ و تأثیر ایران بر جمهوری تاجیکستان، بر اساس اشتراکات زیادی است که وجود دارد، اما نفوذ رژیم سعودی، ننفوذی از جنس افراطی گری و تفکر وهابیت است که اکنون غرب آسیا را درگیر خود ساخته و میرود تا دیگر کشورهای مسلمان را هم درگیر کند.
در هر صورت حضور عربستان سعودی در کشورهایی همچون تاجیکستان، خطری است که نمیتوان از آن چشم پوشی کرد و برای جلوگیری از نفوذ او در منطقه همکاری کشورهای روسیه، چین و ایران لازم به نظر میرسد.