فرستاده ویژه دولت انگلیس در امور تجاری ایران، رأی هفته گذشته دادگاه لاهه را یک دستاورد مهم و پیروزی اخلاقی برای ایران برشمرد و با اشاره به تمایل لندن برای مستثنا شدن کالاهای ضروری از فهرست تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت: این مساله را با آمریکا پیگیری خواهیم کرد.
لرد 'نورمن لامونت' که ریاست اتاق بازرگانی انگلیس و ایران را نیز بر عهده دارد روز شنبه در گفت‌وگو با ایرنا، رأی دیوان دادگستری بین‌المللی لاهه را برای انگلیس مایه دلگرمی دانست و افزود: اگرچه دولت آمریکا تعهد داده که برای صادرات اقلام ضروری مانعی ایجاد نمی‌کند، اما در عمل این دیده نمی‌شود.
وی افزود: بایستی اطمینان حاصل کنیم که این کالاها مستثنا هستند و از طریق گفت‌وگو با وزرا تلاش خواهم کرد تا تعهدات آمریکا برای عدم ایجاد مانع در مسیر کالاهای ضروری عملی شود.
لامونت در پاسخ به این سؤال که آیا انگلیس مایل است آمریکا را برای قبول نظر دادگاه تحت‌فشار بگذارد گفت:' به نظر من انگلیس خیلی مایل است که اقلام ضروری (بشردوستانه) مستثنا شوند. نمی‌دانم این معنی‌اش اعمال قدرت برای پایبندی به رأی دادگاه باشد، ولی می‌دانم این مساله را پیگیری خواهد کرد.'
دیوان دادگستری بین‌المللی لاهه چهارشنبه گذشته نتیجه رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا را اعلام کرد و گفت که تحریم‌های آمریکا خسارت اقتصادی، بهخصوص در صنعت هوانوردی به ایران وارد کرده و به دلیل تحریم‌ها، تهیه غذا و دارو دشوارتر شده و بانکها مشغول خارج کردن دارایی خود از کسب‌وکارهای ایران هستند.
دیوان لاهه رأی داد که آمریکا باید طبق معاهده مودت بین ایران و آمریکا در سال 1995 تمامی موانع ناشی از تحریم‌های 15 مرداد در مورد صدور دارو، وسایل پزشکی، مواد غذایی و هواپیما را به ایران برداشته و تضمین دهد تا تراکنشهای مالی مربوطه به این رأی امکان‌پذیر باشد.
هرچند آمریکا اعلام کرده است که از پیمان مودت با ایران خارج می‌شود اما کارشناسان بر این باورند که قرار صادرشده از سوی دادگاه، تا یک سال پس از تصمیم آمریکا به خروج از این پیمان لازم‌الاجرا خواهد بود.
رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران که به‌تازگی از سفر به تهران بازگشته است در پاسخ به سؤالی درباره دستاوردهای سفرش گفت: هدف از این سفر گسترش روابط تجاری بین دو کشور بوده است. من به ایران رفتم تا توضیح بدهم که به‌رغم اعمال تحریم‌ها (توسط آمریکا) دولت انگلیس در حال انجام چه اقداماتی برای حفظ روابط تجاری است.
وی اشاره کرد که گفتگوهایی را در مورد یکی دو شرکت خصوصی که در ایران فعال هستند انجام داده و به‌طورکلی از برآیند سفرش ابراز رضایت کرد .
لامونت در پاسخ به این سؤال که آیا از نتیجه سفرش می‌توان نکته مثبتی را استخراج کرد گفت: فضای حاکم بر روابط تجاری تا حدودی دشوار است. بااین‌حال روحیه‌ای بر فضا حاکم است که تمایل دارد عکس قضیه را وانمود کند.
وی ادامه داد: قبل از پاره شدن برجام توسط ترامپ، تجارت انگلیس با ایران سالی بین 15 تا 20 درصد رشد می‌کرد اما اکنون تعدادی از شرکت‌ها درباره ادامه فعالیت‌های خود در ایران تجدیدنظر کرده‌اند، برخی به‌طور کامل خارج‌شده و مابقی فعالیت‌های خود را تعلیق کرده‌اند.
رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران عنوان کرد: دولت انگلیس به همراه دولت‌های عضو اتحادیه اروپا به‌سختی در تلاش است تا مسیرهای ویژه‌ای برای حمایت مالی از تجارت با ایران و به‌ویژه برای پرداخت بهای صادرات ایران ایجاد کند.
وی خاطرنشان کرد: روش‌های اتخاذشده به آگاهی دولت ایران نیز رسیده و امید است که بتوان روابط تجاری را ادامه داد.
لامونت در خصوص اینکه تا چه حد نسبت به این روش‌ها خوش‌بین است پاسخ داد: این روش‌ها البته مفید خواهند بود و نباید فراموش کرد که برای جا افتادن این روش‌ها و سازوکارها، مدتی زمان لازم است.
وی هدف از سازوکارهای جدید مالی را ایجاد راه‌حلی برای ادامه فعالیت سیستم بانکی و همچنین تسهیل پرداخت بهای نفت صادراتی ایران عنوان کرد.
رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران در پاسخ به این سؤال «هدف آمریکا از خروج از برجام اعمال فشار بر اقتصاد ایران است، اما تلاش شما در جهت کاهش اثر تحریم‌هاست، چگونه می‌خواهید به این هدف دست پیدا کنید» گفت: این دقیقاً همان کاری است که دولت (انگلیس) دارد انجام می‌دهد و به همین دلیل قانون و مقررات مسدودسازی را تصویب کرده است.
وی افزود: این مقررات ضمن اینکه به شرکت‌های متضرر از تحریم اجازه شکایت و دریافت غرامت می‌دهد، همکاری شرکت‌های انگلیسی با تحریم‌های آمریکا را جرم محسوب می‌کند. وی سخنان خود را این‌گونه خلاصه کرد که اتفاقات زیادی در انگلیس و سایر کشورهای اروپایی برای کم کردن اثر تحریم‌های آمریکا در جریان است.
لامونت در پاسخ به سؤال خبرنگار ایرنا که پرسید دولت انگلیس چطور می‌تواند هم‌زمان در حال گسترش تجارت با آمریکا با توجه به برگزیت باشد و از آن‌طرف مشغول تضعیف تحریم‌ها علیه ایران، گفت که تضادی بین این دو نمی بینم.
رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران افزود: 'تجارتی که ما با ایران داریم و تجارت ما با آمریکا، در موارد زیادی متفاوت هستند.'
وی گفت: انگلیس هم‌اکنون نیز تجارت گسترده‌ای با آمریکا دارد درحالی‌که که تجارتش با ایران بسیار محدود است. لامونت هدف گسترش تجارت با ایران و آمریکا را از دید طرفداران برگزیت مشابه هم توصیف کرد و اظهار داشت: هدف از برگزیت این است که انگلیس بتواند با کشورهای غیراروپایی و بازارهای درحال‌توسعه در سراسر جهان، در آسیا، خلیج فارس و آمریکا آزادانه تجارت کند.
فرستاده ویژه دولت انگلیس در امور تجاری با ایران در پاسخ به این سؤال که آیا دولت انگلیس در مقررات مسدودسازی علیه شرکت‌های آمریکایی مستقر در انگلیس استفاده خواهد کرد یا نه گفت: 'این قانون برای ایجاد امنیت برای شرکت‌های انگلیسی در برابر رفتارهای حقوقی آمریکا تصویب شده است.'
ایرنا در ادامه پرسید: 'هم‌اکنون شاهد آن هستیم که شرکت‌های کمی حاضر به فروش سوخت به هواپیماهای مسافری ایرانی هستند و این باعث می‌شود پروازهای ایران ایر به‌منظور سوخت‌گیری در کشور ثالث فرود بیایند که می‌تواند جان مسافران را به خطر بیندازد. آیا دولت انگلیس می‌تواند در این زمینه تسهیلاتی را فراهم آورد؟'
لامونت در پاسخ گفت: ' این اتفاق به‌تازگی افتاده و هم‌زمان‌شده بود با سفر من به تهران. من روز آخر اقامتم در تهران متوجه این موضوع شدم. هفته پیش بود و شوکه شدم. این حرکت مضری بود.' وی تأکید کرد که هنوز متوجه علت این اقدام نشده است و نمی داند که شرکت سوخت رسان آمریکایی بوده یا انگلیسی.
او در ادامه گفت که هفته آینده این موضوع را پس از بازگشایی پارلمان با وزرا مطرح خواهد کرد.
این سیاستمدار انگلیسی در پاسخ به سؤالی درباره نظرش پیرامون سخنان رئیس‌جمهوری آمریکا در سازمان ملل اظهار داشت: با دیدگاه رئیس‌جمهور آمریکا در ایران موافق نیستم و روش ترامپ در برخورد با برجام را تائید نمی‌کنم.
وی افزود: متعهد ماندن به پیامی که از روی حسن نیت با ایران بسته شده بود می‌توانست این کشور را ترغیب کند به اینکه در گفتگوها و پیمان‌های دیگر نیز با آمریکا شرکت کند. لامونت استفاده بیش‌ازحد دولت ترامپ، از سلاح تحریم علیه ایران، چین، اتحادیه اروپا و حتی کانادا را یک اشتباه مسلم توصیف کرد، اما افزود: 'از لحن ترامپ می‌شود فهمید که علاقه دارد در بلندمدت با ایران گفتگو کند.'
لامونت بااین‌حال تأکید کرد که تصمیم برای مذاکره دوباره با آمریکا به عهده مردم ایران است، اما در کل این‌طور ابراز عقیده کرد که 'گفت وگو همیشه کاری پسندیده است.'
